Jökull


Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 59

Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 59
Surface deterioration of glacially abraded basaltic boulders by Fláajökull of the abraded surface was chipped-off using a chisel and the weathering rind thickness was measured with the use of an electronic micrometer and a magnifying glass in three representative places. Data pertaining to micro-roughness, Schmidt hammer R-values, and weathering thickness (Ap- pendix 1) were treated with statistical tests using Statistica 10.0 software. The Shapiro-Wilk test proved that the populations of readings were predom- inantly not normally distributed; therefore, the non- parametric Kruskal-Wallis and post-hoc Dunn’s tests were used to find whether populations of readings ob- tained at one study site are significantly different from other test sites (Appendix 2). Finally, the Spearman’s rank correlation coefficients were calculated to check correlation between the age-dependent test site rank and measured parameters (Table 1). All tests were performed assuming significance level α = 0.05. In order to supplement lichenometric dating of Da̧bski (2002, 2007), we measured enveloping cir- cles of 260 relatively circular thalli of lichens sub- genus Rhizocarpon (Benedict, 1988) exclusively on site Ia. As the growth rate of the lichen is nonlinear and slows down after the so called "maximum growth period", we applied two survey methods: 1) the largest five method (based on the mean of five largest thalli) of Thompson and Jones (1986), according to which a growth rate of 0.725 mm year−1 characterizes lichens younger than 50 or 60 years (for convenience, we used 55 years for the growth rate change), and a rate of 0.585 mm year−1 for older thalli, and 2) the size- frequency approach after Bradwell (2004), according to which, the younger moraine surface, the steeper the regression line is within the total lichen distribu- tion (including only lichens from the modal class and larger). According to the method, the date is obtained using the following formula: y = 7.307 x−0.9, where y is surface age and x is the lichen population gradient multiplied by -1 (Bradwell, 2004). Pilot petrographic analyses under an optical mi- croscope and a scanning electron microscope (SEM) equipped with a microprobe Cameca SX100 were per- formed on three rock samples taken from test site II – moraine exposed to weathering since AD 1907 and from recently deposited moraines (post AD 2000, site VII+), in order to check mineral composition, poros- ity and texture of basalts and alternations within the weathering rinds. This was done to get insight into the nature and causes of the development of rock sur- face micro-roughness and weathering rinds. Handysurf E35-B electronic profilometer According to our knowledge, the Handysurf E35-B electronic profilometer has not been, apart from the recent works of Da̧bski (2012a,b), previously used in geomorphological research. It is equipped with a skidded pick-up with a built-in stylus which can reg- ister rock surface micro-roughness down to a frac- tion of a micron (vertical resolution 0.01µm). The diamond stylus tip with a radius of 5 µm is pressed against the measured surface with a force of 4 mN or less and run with a speed of 0.6 mm/s along a se- lected profile, which is a distance on a surface up to 12.4 mm long; in this study it was set for 4 mm, a dis- tance typically used by engineers measuring industrial steel elements. Roughness elements are calculated based on the evaluation length of the roughness pro- file, which consists of five elementary segments (sam- pling length, referred to as cut-off value), to produce roughness parameters. One measurement produced 4 roughness parameters: Ra, Rz, Rzmax and Rsm (Fig- ure 2). The profilometer is equipped with a micro- processor, LCD display and a light portable printer enabling quick print-outs of magnified surface rough- ness profiles (Figure 3). A significant disadvantage of Handysurf E35-B is that it can register micro-relief amplitude only up to 320 µm, therefore is it rather un- suitable for coarse-grained rocks. RESULTS Lichenometrical dating of site Ia Lichenometric dating of the test site Ia, based on the size-frequency approach of Bradwell (2004), re- vealed unexpected results of AD 1975 or AD 1966. Theses dates are significantly younger than the age obtained in previous dating for the Fláajökull old- est moraine along the Hólmsárgarður profile (Da̧bski, 2002, 2007). Using the mean of the 5 largest thallus and a changing growth rate, from 0.725 mm year−1 for young thalli to 0.585 mm year−1 for thalli older than JÖKULL No. 63, 2013 59
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.