Jökull


Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 50

Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 50
J. Helgason and R. Duncan SR11. In contact with erosion surface SR11 are 11 vol- canic formations (SV24 to SV34) of group S5, that bank up against the mountains Skarðatindur, Ösku- hnúta and Svínafell ridges (Figure 13c). The strata in these massifs are continuous and assumed to have extended far in an east–west direction. That is, the formations do not peter out toward east or west but are terminated abruptly by an erosion surface. At the end of erosion stage SR11 a 300 to 400-m-deep valley, here referred to as the "Svínafell valley", had formed on the west side of Skarðatindur and Öskuhnúta where volcanic group S5 later accumulated. Available dat- ing helps narrow down the time of formation of the valley beneath Svínafellsjökull. During SR11 glaciers carved out the "Svínafell valley". After that erosion has extended farther west, where Svínafellsjökull is now located. During formation of volcanic group S5 the floor level of "Svínafell valley" must have been over 300 m above the present sea level. Since de- position of group S5 erosion has continued into the "Svínafell valley" down to about 250 m above present sea level where group S7 was deposited, about 215 ka. Subsequently, the base below Svínafellsjökull was eroded down to below 100 m above the present sea level. SR12. This erosion surface follows the base of group S7, or formation SV37 that is correlated with forma- tion HF43 in Hafrafell and has a date of 215 ka (Hel- gason and Duncan, 2001). Group S7 is stratigraph- ically the youngest in Svínafell. Formation SV37, highly porphyritic basalt lavas, occurs at the same levels both in Svínafell and Hafrafell (Figure 13d). The SV37 age correlates well with the third last in- terglacial. A major valley had formed in the cur- rent bed of Svínafellsjökull during SR12, as formation SV37 is exposed on both sides of the outlet glacier. It is interesting to trace SV37 southward in Svínafell as it crosses Hrútagil at 250 m a.s.l. There, it di- verts abruptly toward the SW, i.e., down to about 100 m.a.s.l., where it reaches the base of Bæjargil gully. We assume that SV37 flowed along a glaciated valley formed by Svínafellsjökull. The SV37 lava flows may have covered the lower level of Svínafellsjökull or the glacier may not have been present in the valley which may have had a base at some 250 m above the present sea level. Once out of the valley the lava could flow down to much lower levels as seen by the outcrop in Bæjargil at about 100 m a.s.l. Continued erosion up to the present has further deepened the "Svínafell valley" to this level (Figure 13d). Main erosional stages in Svínafell We now synthesize the temporal and erosion evolu- tion of the Svínafell area and quantify some of the associated geological factors. The activity responsi- ble for erosion surfaces SR1 to SR12 grades from mi- nor "smoothing" where glaciers have gently scraped the substrata, to major angular unconformities where several hundreds of meters of volcanic strata were re- moved with, in cases, clear examples of valley forma- tion. The erosion surfaces can broadly be divided into four stages as presented in Table 4. INTERPRETATION AND DISCUSSION Age of the Svínafell lacustrine sediments No direct dating exists for the Svínafell lacustrine sediments. Therefore, their age can be constrained only by information about the age of strata above and below. Volcanic rock units above the Svína- fell sediments (group S4) are normally magnetized and sourced from Öræfajökull volcano. Accord- ingly, these strata formed during Brunhes chron, i.e., <0.78 Ma. This assignment of Brunhes age for vol- canic rocks above the sediments is confirmed by our new 40Ar–39Ar age determinations that have provided three independent ages of lower Brunhes lava flows. Their mean age is 698 ka, for lava flows that are stratigraphically some 300 m above the Svínafell sed- iments. 40Ar–39Ar age determinations for lavas in Skjólgil, below the Svínafell sediments, proved un- successful but a dyke that cuts these lavas but which is terminated beneath the Svínafell sediments gives a plateau age of 1.67±0.15 Ma. It follows that the Skjólgil lavas are somewhat older. Their magnetic signature is, however, important in that they are re- versely magnetized, except for three normally magne- tized flows near the section base. This brief N-interval is of importance for stratigraphic correlation. It is most likely that the reversely magnetized Skjólgil lavas can be correlated with the Matuyama 50 JÖKULL No. 63, 2013
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.