Jökull


Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 6

Jökull - 01.01.2013, Blaðsíða 6
L. Kristjánsson isfactory within error margins of a few percent. Búa- son also noted that the mean inclination of the rema- nence was +81◦ with a standard deviation of only 4◦. The mean inclination in 827 Quaternary lavas >1 m.y. old in Iceland (L. Kristjánsson, unpublished data) is 71◦ with a standard deviation of 10◦; current secular- variation changes in the field direction are of the or- der of 4◦ per century. We have later ascertained that very little viscous or other secondary components are present in the remanence (see below). Neither is there any pronounced anisotropy of the magnetic suscepti- bility χ in the core material (within 1%, in 9 speci- mens measured) which might have explained the uni- form remanence inclination. Assuming that the re- manence is of primary origin, it is therefore possi- ble that all the lavas in the 41–143 m depth inter- val were emplaced as part of caldera-filling material within a period which was short relative to geomag- netic secular variation time scales, say less than a mil- lennium. It may be mentioned that very uniform re- manence directions have been found in sequences of comparable volume, for instance in lava units at dif- ferent levels within the large Quaternary tablemoun- tain Hlöðufell in Southern Iceland (L. Kristjánsson, unpublished data). Búason (1971) also measured the susceptibility of powdered samples from 41–200 m depth. He found that material in drill cuttings from below 143 m depth was similar to the core samples in this respect, and he obtained an overall solid-rock average χ of 0.07 SI volume units from his total of 34 samples. Rock-magnetic studies on samples from the drilling Friðleifsson and Kristjánsson (1972) obtained strong- field thermomagnetic curves in air on five samples from the Stardalur core and two from cuttings be- low 143 m. Curie points were in the range 560– 620◦C, with considerable drop in room-temperature saturation magnetization being caused by the heating. This points to the presence of fairly pure but cation- deficient magnetite (Fe3O4), becoming oxidized to- wards maghemite (γ-Fe2O3) and then converting to hematite (α-Fe2O3) which is much less magnetic than magnetite or maghemite. Similar behavior on heat- ing is fairly often observed in samples from Icelandic lavas, especially if they have suffered some in-situ ox- idation or zeolite facies alteration (e.g. Kristjánsson, 1972 and unpublished data; Goguitchaichvili et al., 1999). It is known that the effective size of magnetite grains greatly influences their magnetic behavior (see Dunlop, 2002; Tauxe, 2010). Thus, in very small grains (<1 µm) all the molecular dipole moments tend to be aligned even in the absence of any external magnetic field. If these small grains (called single- domain grains) are non-spherical in shape, it can be quite difficult to change their remanent magnetization by external magnetic fields, i.e., they have high mag- netic coercivity. Larger grains are composed of re- gions having different magnetization directions. Such multi-domain grains have low coercivity because the domain boundaries will migrate under the influence of moderate magnetic fields. One possible explana- tion for the high intensity of natural remanence in the core was considered to be the presence of single- domain magnetite. This was tested by alternating field (AF) demagnetization of the natural remanence in five samples from the Stardalur core (Fig. 4 of Friðleifs- son and Kristjánsson, 1972). Four demagnetization curves had shapes which are fairly typical for Ice- landic Tertiary basalt lavas, with median destructive fields (MDFs, where half of the original remanence has been removed) around 20 mT. Single-domain magnetite (especially in elongated grains) may be ex- pected to have higher values of this parameter which is closely related to their coercivity. One of the five core pieces which was unusually fine-grained and highly oxidized, indeed had an MDF exceeding 60 mT. All five samples exhibited very stable directions of remanence, varying by only 1–2◦ on AF demag- netization to 25 mT peak field. This indicated that almost no viscous remanence is present, a result con- firmed by a six-month storage experiment. Other soft (i.e. of very low coercivity) secondary components such as might be caused by drilling equipment, were also not in evidence. The presence in a rock of a major magnetization component due to single-domain grains can also be to some extent inferred from the ratio Mr/Mi between 6 JÖKULL No. 63, 2013
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.