Dagblaðið Vísir - DV - 02.02.2018, Blaðsíða 44
32 fólk - viðtal Helgarblað 2. febrúar 2018
Jón bendir á að flokkurinn
hafi alla tíð haft mikið fylgi flestra
stétta, ekki síst verkafólks. „Flokk-
urinn talar ekki lengur til verka-
fólks. Af hverju er Miðflokkurinn
til? Eða Flokkur fólksins? Eða Við-
reisn? Þingmennirnir sem eru
þarna inni eru aldir upp í Sjálf-
stæðisflokknum.“
Hvernig gerðist þetta?
„Þetta hófst þegar farið var frá
þeirri stefnu Davíðs Oddsson-
ar að vera með dreift eignarhald
á fjármálafyrirtækjum og klíku-
myndun í bönkunum byrjaði. Þá
myndaðist auðstétt sem taldi sig
ekki þurfa að lifa í sama samfélagi
og aðrir.“
Mun þessi þróun halda áfram í
flokknum?
„Ég ber þá von að samstarfið
við Vinstri græn muni draga okk-
ur aftur að upprunanum. Ég var
mikill talsmaður þessa samstarfs.“
Ræðismaður paradísar á Ind-
landshafi
Jón er fráskilinn, faðir tveggja
uppkominna barna. Fyrir um
tuttugu árum síðan, þegar þau
hjónin áttu von á sínu seinna
barni, ákváðu þau að ferðast á
óákveðinn stað á jarðkringlunni.
Þau sneru hnetti og fingurinn
lenti á Seychelles-eyjum í Ind-
landshafi.
„Ég faxaði forsetanum bréf
úr stofunni heima og lýsti því að
þó að Ísland og Seychelles-eyj-
ar væru hvor sínum megin á
hnettinum þá væru þetta eyríki
sem lifðu á fiskveiðum og þyrftu
á aukinni umræðu um verndun
hafsins og hafréttarmál að halda.
Síðan fórum við út.“
Þegar fjölskyldan sneri til baka
var rúllan á faxvélinni komin
niður á gólf og Jóni boðin staða
ræðismanns sem hann hefur
gegnt síðan.
Er þetta mikið starf?
„Nei, alls ekki. Að vísu tóku
einkaaðilar að sér að tölvuvæða
grunnskólakerfi landsins árið
2007 og ég aðstoðaði við það.
Reykjavíkurborg kostaði svo tvo
tölvukennara til að kenna grunn-
skólakennurunum. Síðan hef ég
leiðbeint þeim Íslendingum sem
vilja fara þangað. Þetta er algjör
paradís á jörð, með fallegustu
ströndum heims og risaskjaldbök-
um sem hvæsa á mann.“
Börnin spurðu hvort
hann væri að drekka
Um þessar mundir fagnar Jón því
að ár sé liðið frá því að hann sagði
skilið við Bakkus. Hann byrjaði
að fikta við að drekka 15 eða 16
ára gamall en áfengisneysla varð
ekki að vandamáli fyrr en seinna
á lífsleiðinni. Jón lýsir því hvern-
ig Bakkus færði sig sífellt framar í
lífsrútunni þar til hann tók sjálfur
um stýrið en Jón fór í farþegasætið.
„Þetta verður að vandamáli
þegar þú ert farinn að lofa sjálfum
þér á morgnana að drekka aldrei
aftur því að þynnkuköstin eru svo
mikil. Hjá mér ágerðist þetta sífellt
en ég var ekki blindfullur alla daga
eða að týnast eða að skandalísera.
Vín gerði mig mjög hamingjusam-
an og rólegan mann.“
En Jón lýsir því að fólk var far-
ið að koma til hans og segja að það
hafi verið vínlykt af honum á hin-
um og þessum tímapunktum og
hann vissi að það var rétt. Hann
var farinn að skipuleggja daginn
út frá neyslunni, hvaða vinir væru
líklegir til að vera að fá sér, hvaða
viðskipta- eða stjórnmálahóf væri
í gangi. Þegar hann fór á Leifsstöð
var farið beint á barinn, sama hvað
klukkan var. Þegar farið var í ferða-
lög varð birgðastaðan á áfenginu
alltaf að vera í lagi. Um tíma var
þetta þó ómeðvituð hegðun.
Jón og eiginkona hans skildu
árið 2010. Á því ári hætti hann að
drekka í níu mánuði og sótti einn
AA-fund. „Mér fannst þetta skrítið
þá og gerði ekkert mikið úr þessu.
Ég hélt að þetta væri eins og að
hætta að drekka gos eða borða
einhverja matartegund. Síðan
byrjaði ég aftur að drekka.“
Jón gerði sér í sífellu betur grein
fyrir vandanum. Börnin hans tvö,
sem voru orðin stálpaðir ung-
lingar, voru farin að hafa orð á
þessu við hann. „Þau spurðu hvort
ég væri að fá mér þegar þau voru
að koma til mín. Ég lifði í blekk-
ingum varðandi þetta og sagði við
sjálfan mig að ég hefði kannski
fengið mér of mikið síðast þegar
börnin voru hjá mér ... en þá var
það kannski búið að gerast tíu eða
tuttugu sinnum. Þér finnst þetta
allt í lagi og telur þér trú um að
enginn sé að tala um þetta.“
Þegar Jón gerði sér grein fyrir
að fólk væri farið að tala um þetta
var viðbragðið að drekka einn
eða í mjög þröngum hópi, hópi
sem hann vildi ekki annars um-
gangast. Hann tók líka eftir því að
hann var farinn að gera fólki ýmsa
vinargreiða, svo sem að hjálpa til
við flutninga, til þess eins að eiga
inni „bónuspunkta“ og fyrirgefn-
ingu fyrir drykkjunni. „Fólk nýt-
ir sér alkóhólista að þessu leyti
og alkóhólistinn verður þræll eig-
in fíknar til að hjálpa öðrum. Það
var stór partur af batanum að geta
sagt nei.“
Undir það síðasta var drykkj-
an farin að koma niður á störf-
um og fjölskyldulífi Jóns. „Ég varð
að fresta fundum og þol mitt fyrir
skoðunum annarra var lítið. Síð-
an fólst í þessu mikil félagsleg ein-
angrun. Samskipti við mína nán-
ustu skiptu mig mestu máli og ég
taldi mig vera góðan föður. Ég vildi
ekki klúðra því. Líka við mína fyrr-
verandi, við erum vinir. Ég vildi
ekki horfa upp á að vera valdur
að vanlíðan annarra algjörlega að
ósekju.“
Þung skref inn á Vog
Þann 25. janúar komu nokkrir
góðir vinir Jóns til hans og gerðu
það sem kallað er íhlutun. Þeir
sögðu honum að áfengisneyslan
háði honum, hann væri að verða
ótrúverðugur, fólk væri að tala
mikið um drykkjuna og þeir gætu
ekki horft upp á þetta lengur. „Þá
voru þeir búnir að fá inni á Vogi
fyrir mig og ég átti að mæta daginn
eftir. Það var þögn í tvær sekúndur
en þá kom eitthvað yfir mig og ég
sagðist ætla að fara í meðferðina.
Ég vissi ekki einu sinni hvar Vog-
ur var.“
Jón segir að það hafi verið þung
skref að stíga inn á Vog, og ennþá
þyngri þegar hann var látinn hátta
og leitað í farangri hans. „Ég gleymi
því aldrei að Obsession-rakspírinn
minn var tekinn því mér var sagt
að fólk drykki rakspíra þarna inni.“
Eitt vandamál sem Jón þurfti að
takast á við var að vanmeta ekki
sjúkdóminn. Þarna inni var fólk
sem hafði farið í meðferð svo tug-
um skiptir. „Maður situr og hlustar
á sögur sem eru langtum svæsnari
en manns eigin og þá fer maður
að hugsa með sér: Ég er ekki alkó-
hólisti, ekki miðað við þetta. En
þarna er hætta sem maður verður
að vara sig á.“
Eftir nokkra daga fór Jón í eft-
irmeðferð á Staðarfell á Fells-
strönd. Þar lærði hann um sjúk-
dóminn og skömmin hvarf smám
saman. „Þetta er banvænn heila-
sjúkdómur. Það er enginn heil-
brigður maður sem drekkur sig til
dauða og skaðar fólk í kringum sig
í leiðinni. Þegar ég fékk þennan
lærdóm varð ég ákaflega feginn.“
Hvernig hefur meðferðin breytt
þér sem persónu?
„Alkóhólið var að breyta mér
sem persónu. Ég er kominn til
baka. Virknin, öryggið, húmor-
inn og góð samskipti við börn-
in mín er það sem skiptir mestu
máli. Ég er líka orðinn mun slakari
með hluti sem ég hef engin áhrif
á. Hvort Trump sé asni, eða hvort
Sjálfstæðisflokknum eða Íhalds-
flokknum gangi illa.“ n
„Þetta var í fyrsta skipti
sem ég sá pabba, sem var
hetjan mín, varnarlausan og
liggjandi á sjúkrarúmi
Baráttan við Bakkus
„Ég gleymi því aldrei að
Obsession-rakspírinn minn
var tekinn því mér var sagt
að fólk drykki rakspíra
þarna inni.“ Mynd SIgtRygguR ARI