Heimsmynd - 01.04.1990, Qupperneq 20

HUGSJONAMAÐUR
EÐA BRAGÐAREFUR?
Magnús Hreggviðsson aðaleigandi
Frjálst Framtaks og Fróða ht.
nokkru leyti að liggja í því að verulegar
úttektir Frjáls framtaks hjá viðskiptaaðil-
um með byggingarvörur séu greiddar
með auglýsingum í tímaritunum. Auglýs-
ingarnar koma þá að hluta á móti kostn-
aðarverði byggingarvaranna og er þetta
þá ekki ólíkt þeim auglýsingadílum, sem
Stöð 2 hefur orðið kunn fyrir. Ef þetta
er rétt, er hagur þessara tveggja fyrir-
tækja, Fróða hf. og Frjáls framtaks hf.,
samofnari en svo að formbreyting ein
nægi til að skilja á milli þeirra.
Að lokum er rétt að taka fram að allir
rekstrarreikningarnir eru án fjármagns-
liða og því nokkuð óljóst hvað má lesa út
úr þeim um raunverulegan hag fyrirtæk-
isins, svo mjög sem fjármagnskostnaður
hefur sligað hvert fyrirtækið af öðru síð-
ustu árin.
Þessi samantekt leiðir að sjálfsögðu
ekkert misjafnt í ljós um starfsemi þess
fyrirtækis sem nú er að hefja göngu sína
undir hinu nýja nafni Fróði hf., enda
ekki tilætlunin. Einungis var meiningin
að kanna þá staðhæfingu ýmissa aðila á
verðbréfamarkaðnum að Fróði hf. væri
skólabókardæmi um hvernig ekki skyldi
standa að stofnun almenningshlutafé-
lags. Til þess bendir í fyrsta lagi sú
tregða sem upphaflega var á því að
reikningslegar upplýsingar lægju fyrir,
aðgengilegar fyrir alla, og tilraunir til
þess að stimpla þær sem trúnaðarmál
sem ekki mætti fjalla um opinberlega. í
öðru lagi er verðmætamat á slíku fyrir-
tæki slíkt álitamál að mun heppilegra
hlýtur að teljast að slíkt mat hefði farið
fram á vegum óhlutdrægs aðila. I þriðja
lagi má draga í efa að framlagðar upplýs-
ingar séu nógu nákvæmar og réttar fyrir
væntanlega fjárfesta að mynda sér skoð-
un um arðsemi fyrirtækisins. Raunar
skortir á að um þetta séu nákvæmar op-
inberar reglur og eru þær nú að sögn Ei-
ríks Guðnasonar í smíðum í Seðlabank-
anum og verða væntanlega kynntar í vor.
Á hitt ber líka að líta að ef kastað er
til höndunum við stofnun almennings-
hlutafélags, eða breytingu úr grónu fjöl-
skyldufyirtæki yfir í slíkt félag, hittir það
náttúrlega félagið sjálft fyrir með lækk-
andi gengi á hlutabréfunum á markaði.
Þessi markaður er hins vegar enn svo nýr
af nálinni að ekki veitir af að til allra
hluta sé vandað eftir bestu getu til þess
að á honum skapist almennt traust og sú
skoðun leggist af að það sé merki um að
fyrirtæki sé í kröggum ef það ákveður að
fara þessa leið til að tryggja rekstur sinn.
Ofurtrú manna á að markaðurinn leið-
rétti sjálfkrafa allar misfellur hefur þegar
leitt til stórslysa, eins og í sambandi við
Ávöxtun sf. Því verður ekki hjá því kom-
ist að opinberir aðilar skapi markaðnum
umgerð með nákvæmum reglum. Auk
þess þurfa fyrirtækin að opna rekstur
sinn miklu meira, birta reglulega milli-
uppgjör og gefa upplýsingar um framtíð-
arfyrirætlanir og almenn umræða í fjöl-
miðlum um fyrirtæki og fyrirtækjarekst-
ur að verða miklu ítarlegri. Þá verða
góðu fréttirnar ekki síður áhugavert
fréttaefni en það sem miður fer.D
Hann býður okkur inn á skrif-
stofu sína í Ármúla 18. Mað-
urinn er Magnús Flreggviðs-
son, einn umsvifamesti tíma-
ritaútgefandi landsins,
aðaleigandi Frjáls framtaks
hf. útgáfufyrirtækis bóka og
fimmtán tímarita meðfram
byggingarstarfsemi og fast-
eignasölu. Skrifstofan er
sæmilega rúmgott hornher-
bergi, sem snýr út að göt-
unni, búin praktískum stál-
húsgögnum, skrifborði, sófa, sófaborði,
skjalaskápum og háu púlti í miðju her-
berginu. Hann lætur þess getið að skrif-
stofan sé nálega óbreytt frá því sem var
þegar hann kom að fyrirtækinu fyrir sjö
árum nema hvað púltið hafi fylgt sér.
„Engu eytt í óþarfa hér,“ segir hann
kímileitur. Hár maður, hæglátur, tág-
grannur, andlitsdrættirnir skarpir, lið-
lega fertugur að aldri. Hann bendir á
púltið, segist hafa fengið brjósklos og
orðið að láta smíða þetta púlt handa sér
til að geta staðið uppréttur við verk sitt.
„Ég var í fimmta bekk í Versló, nítján
ára gamall, þegar ég byrjaði að reka
fyrirtæki. Þá gengu í gildi strangari lög
um bókhald og mun fleiri urðu bók-
haldsskyldir og ég stofnaði lítið bók-
haldsfyrirtæki. Ég rak þetta fyrirtæki svo
meðfram námi í viðskiptadeildinni, var
kominn með fimm manns í vinnu við
endurskoðun, bókhald fyrirtækja og
rekstrarráðgjöf og fasteignasölu að
hluta; sá meðal annars um sölu á nokkr-
um stórum eignum.
Svo var það veturinn 1981 til 1982 að
ég fékk brjósklos og átti í því um margra
mánaða skeið, varð að skera niður mína
vinnu um helming og gat því aðeins unn-
ið að ég stæði við vinnuna. Þá í apríl
bauðst mér að yfirtaka fyrirtækið Frjálst
Framtak, eftir sex ára samfelldan tap-
rekstur, sem árið áður nam þriðju hverri
krónu sem inn kom. Ég sló til, sá þarna
nýtt og spennandi verkefni, langaði að
breyta til og þurfti þess vegna bakveik-
innar. Ég yfirtók þarna átta tímarit, sem
komu út í 40 tölublöðum á ári. f lok 1989
voru þau fimmtán í 140 tölublöðum, auk
jólabókaútgáfu, direct marketing deildar-
innar, Póstmarks og stórfelldra fast-
eignaviðskipta. Ég hef átt 99,8 prósent
hlutafjár í fyrirtækinu og systkini mín af-
ganginn. Ég hef rekið fyrirtækið með
hagnaði öll árin og vöxtur þess hefur
verið geysilegur, eins og sjá má af því að
það hafa verið keypt fimm fyrirtæki og
þeim steypt saman.
Jafnframt hefur fyrirtækið annast fast-
eignastarfsemi og á núna meira en 4000
fermetra í atvinnuhúsnæði í tveimur hús-
20 HEIMSMYND