Árbók Nemendasambands Samvinnuskólans - 01.06.1979, Blaðsíða 20
stjórnmálasagan, með megináherslu á styrjöldum, stórdeil-
um og pólitík, sem flestir höfðu á gagnfræðaskólaárum
lesið sér til óbóta, lögð til hliðar, en í staðinn fjallað um
heimspekikenningar, trúarhreyfingar, þjóðfélagsstéfnur og
strauma og tímabil í þróunarsögu lista og bókmennta. 1
fyrstu var rit Ágústs H. Bjarnasonar, „Saga mannsandans“,
logð til grundvallar, en fljótlega hóf skólastjóri af kappi og
dugnaði ritun kennslubóka í greininni. Samtímis var aflað
ýmiss konar kennslugagna. Fengnar voru skyggnur og
myndraðir af byggingum og listaverkum til frekari skiln-
ings á stefnum í þeim greinum, byggt var upp hljómplötu-
safn, þar sem klassísk tónlist og þjóðlög frá ólíkum þjóð-
löndum skipuðu mikið rúm og vakin var athygli á ýmsum
grundvallarritum, sem nemendur lásu sem ítarefni, ritum,
sem spönnuðu vítt svið, allt frá Nýja-Testamentinu til
Rauða kvers Maos formanns. Ýmsir utan skóla ráku upp
stór augu yfir þessari námsgrein, „í verslunarskóla“, og oft
stundu nemendur yfir því, sem þeim var ætlað að kunna
og skilja, enda var ekki alltaf flogið lágt eða farið með
löndum, en þó varð yfirleitt raunin sú, að þegar aðrar bæk-
ur, sem menn voru orðnir langþreyttir á eftir mikla yfir-
legu, voru bornar á bál, fundust menningarsögubækurnar
ekki í þeim hópi. Oft kom það líka fyrir, að nemandi skaust
niður á kennarastofu daginn fyrir brottför og keypti nýtt
og óvelkt eintak þeirra til þess að láta binda inn. Skyld
efni tengdust einnig kennslu í samvinnusögu. 1 tengslum
við sögu samvinnustarfs í Evrópu og öðrum heimshlutum
var f jallað um almenna verslunar- og hagsögu en rækilega
komið inn á almenna sögu íslenskra félagsmála og stjórn-
mála, þegar rætt var um sögu íslenskrar samvinnuhreyf-
ingar. Annars fannst mér alltaf (og finnst enn) að íslenska
samvinnusagan væri sorgarbarnið í hópi námsgreina skól-
ans, ekki síst vegna þess, að hann átti tilveru sína að rekja
til þessa starfs og þeirrar hreyfingar, er upp af því starfi
er sprottin. Að mínum dómi eigum við enga frambærilega
sögu íslenskrar samvinnu, enga heildar sögu, sem rituð er
af hlutlægni og þeirri sagnfræðilegu samviskusemi, sem
16