Morgunblaðið - 10.10.2019, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 2019
RANGE ROVER EVOQUE
MILD HYBRID
NÝR EVOQUE MEÐ RAFTÆKNI
landrover.is
LAND ROVER
HESTHÁLSI 6-8, 110 REYKJAVÍK
SÍMI: 525 6500
RANGE ROVER Evoque S 150D
Fjórhjóladrifinn, sjálfskiptur. Verð frá: 7.890.000 kr.
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
9
5
8
7
4
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Sérfræðingar Seðlabankans telja að
vegna hægrar sölu og offramboðs
kunni verð á íbúðarhúsnæði í mið-
borginni að lækka á næstunni.
Þetta er meðal þess sem kemur
fram í nýjum Fjármálastöðugleika
en einnig er fjallað um ritið á við-
skiptasíðu Morgunblaðsins í dag.
Bent er á að raunverð íbúða á
höfuðborgarsvæðinu hafi lækkað í
júní og í júlí í fyrsta sinn frá 2012.
Þá hafi velta fasteignaviðskipta á
höfuðborgarsvæðinu dregist saman
um 17% að raunvirði á tímabilinu
frá apríl til ágúst borið saman við
sömu mánuði í fyrra að raunvirði.
Samhliða hafi íbúðum á sölu í
ágúst fjölgað um 38% milli ára.
Íbúðaverð hafi hækkað umfram
laun og leiguverð en nú sé þessi þró-
un að snúast við. Eitt línuritið hér á
næstu síðu sýnir þessa þróun.
Samdráttur í skammtímaleigu
Þá benda sérfræðingar Seðla-
bankans á að framboð nýrra íbúða
sé að aukast, samhliða því að dregið
hafi úr skammtímaleigu til ferða-
manna á höfuðborgarsvæðinu. Þær
íbúðir geti farið í sölu á næstunni.
„Um 70-90% af nýjum íbúðum
sem komið hafa inn á markaðinn á
matsvæðum utan miðbæjarins sl.
þrjú ár eru seld en einungis um
fjórðungur nýbygginga í miðbæ
Reykjavíkur. Dræm sala á nýjum
íbúðum í miðbæ Reykjavíkur bendir
til þess að verðlækkun gæti verið
fram undan á því svæði,“ segir orð-
rétt um stöðuna á markaði.
Vísað er til matsvæðis 20 hjá
Þjóðskrá Íslands, sem markast af
Lækjargötu, Sæbraut, Snorrabraut
og Hringbraut. Vekur athygli að
bankinn skuli flokka reitina undir
sama hatti enda eru þeir ólíkir og
ætlaðir mismunandi hópum.
Bent er á að lækkandi vextir hafi
ýtt undir endurfjármögnun íbúða-
lána. Síðustu mánuði hafi hins vegar
verið þrengt að lánaskilyrðum á
íbúðalánamarkaði. „Enn sem komið
er hefur þessi þróun þó haft lítil
áhrif á hrein ný húsnæðislán. Fjár-
hæð nýrra húsnæðislána á fyrstu sjö
mánuðum ársins var einungis lítil-
lega lægri en á sama tíma í fyrra,“
segir í ritinu um útlánaþróunina.
Harpa Jónsdóttir, framkvæmda-
stjóri LSR, segir mikla ásókn í
íbúðalán hjá sjóðnum.
„Það er rúllandi gangur og eftir-
spurnin hefur verið nokkuð stöðug.
Það er ekkert sem bendir til að
eftirspurnin sé að dragast saman.
Stóra myndin er að vextir á markaði
eru að lækka. Það er góður gangur í
útlánum hjá lífeyrissjóðum. Flestir
sjóðir eru búnir að auka hlut sinn í
íbúðalánum og bjóða hagstæð lán til
almennings,“ segir Harpa.
Arnaldur Loftsson, framkvæmda-
stjóri Frjálsa lífeyrissjóðsins, segir
augljóst að sumir lífeyrissjóðir hafi
sett „bremsur á lánin“. Aðgerðir
Lífeyrissjóðs verslunarmanna séu
dæmi um það. Hann hafi lokað á eitt
lánsform gagnvart nýjum lánum.
„Íbúðalán hafa verið að aukast
sem hlutfall af heildareignum
lífeyrissjóða undanfarin ár. Lífeyris-
sjóðir setja sér markmið um hvað
þeir vilji eiga mikið í þessum lánum.
Sumir sjóðir gætu verið komnir ná-
lægt þessum markmiðum úr því þeir
setja þessar bremsur á. Einnig gæti
vöxtur lánanna verið hraðari en
sjóðirnir vilja. Við hjá Frjálsa höf-
um sett ákveðin markmið og erum
nálægt þeim núna. Árið 2017 fórum
við í aðgerðir til að draga úr mikilli
aukningu lánanna. Þá takmörkuðum
við ný lán við íbúðarkaup, þ.e. hætt
var að lána til að endurfjármagna
lán hjá öðrum lánveitendum. Þá
vegna þess að lán til endurfjár-
mögnunar voru stærstur hluti af
nýjum lánum,“ segir Arnaldur.
Festa lífeyrissjóður hefur starfs-
stöðvar í Reykjanesbæ, á Selfossi og
á Akranesi.
Baldur Snorrason, sjóðstjóri hjá
Festu lífeyrissjóði, segir eftir-
spurnina eftir íbúðalánum hjá sjóðn-
um hafa aukist. Það eigi þátt í þeirri
þróun að verðmat fasteigna á starfs-
svæðum sjóðsins hafi aukist. Með
því hafi lántakar aukið veðrými.
„Ég geri ráð fyrir að það eigi þátt
í eftirspurninni að kjörin eru afar
góð,“ segir Baldur.
Eftirspurnin þarf að aukast
Áætlað er í Fjármálastöðugleika
að um 1.400 ný hótelherbergi bætist
við á höfuðborgarsvæðinu næstu
þrjú ár, sem sé um fjórðungs-
fjölgun.
„Telst það mikil aukning, sérstak-
lega þegar haft er í huga að gisti-
rými á höfuðborgarsvæðinu hefur
þegar aukist um 81% í fermetrum
talið á síðustu níu árum … Til lengri
tíma litið verður eftirspurn eftir
ferðaþjónustu að aukast töluvert
eigi ekki að verða offramboð á gisti-
rými á höfuðborgarsvæðinu,“ segir
þar orðrétt um stöðuna.
Kristófer Oliversson, formaður
Fyrirtækja í hótel- og gistiþjónustu
(FHG), segir aðspurður að þrátt
fyrir fjölgun hótelherbergja og
fækkun ferðamanna geti hótelin
fengið „mjúka lendingu“ ef tekið
verði á leyfislausri gistingu.
Máli sínu til stuðnings bendir
hann á að um 7.800 gistirými séu
skráð á Airbnb á mælaborði ferða-
þjónustunnar á heimasíðu Ferða-
málastofu og af þeim séu 2⁄3 í
Reykjavík. Fækkun þeirra um til
dæmis 20%, vegna aukins eftirlits
og annarra þátta, geti því orðið til
jafns við fjölgun hótelherbergja.
„Það komu um 20% færri erlendir
ferðamenn til landsins í september
en í sama mánuði í fyrra. Núna för-
um við inn í október og nóvember en
á því tímabili vó WOW air þyngra
en yfir háönnina. Það gæti þýtt
meiri samdrátt í fjölda gesta en í
september. Auðvitað hafa menn
miklar áhyggjur af því að þetta
muni koma illa niður á greininni.“
Kristófer telur að samdráttur í
skammtímaleigu íbúða til ferða-
manna kunni að vera ofmetinn. Þá
meðal annars vegna annarra mæli-
aðferða t.d. við gistináttatalningu en
notaðar voru í fyrra.
„Ég held að samdrátturinn sé
ekki eins mikill í íbúðagistingu og
talað er um,“ segir Kristófer.
Blikur á lofti á íbúðamarkaði
 Seðlabankinn bendir á lækkun raunverðs  Íbúðaverð í miðborginni kunni að lækka á næstunni
 Fjölgun hótelherbergja kalli á fjölgun ferðamanna  FHG telur hótel geta fengið mjúka lendingu
Morgunblaðið/Eggert
Nýtt og gamalt Nýir íbúðarreitir hafa komið á markað í miðborginni.