Fréttir - Eyjafréttir - jul. 2019, Síða 47
47
Þórlindur er fæddur í Vestmanna-
eyjum árið 1976 og er sonur
hjónanna Katrínar Þórlindsdóttur og sr.
Kjartans Arnar Sigurbjörnssonar, sóknarprest-
ar við Landakirkju 1976 til 1991. Þórlindur er
íslenskur hagfræðingur, blaðamaður, álitsgjafi
og stjórnmálamaður.
Það þarf auðvitað ekki að tyggja það ofan í okkur
Eyjamenn að við séum að mörgu leyti ólík öðru
fólki. Vissan um það er okkur í blóð borin. Og það
ekki nóg með að við séum sérstök því að okkur
flestum læðist eflaust sá grunur, sem smám saman
verður sannfæring og að lokum bjargföst vissa, að
við séum hreinlega algjörlega einstök.
Reyndar var þetta ekki endilega upplifun mín sem
barn sem ólst upp í Eyjum. Þá fannst mér heimur-
inn ekki geta verið rökréttari og gat ekki gert mér í
hugarlund annað en að svona væri barnæskan hjá
flestum börnum um allan heim: Tíu tíma ferðir með
Herjólfi, rjúkandi breiður af nýrunnu hrauni, vind-
styrkur sem passaði ekki inn á alþjóðlega viður-
kennda mælikvarða, Imba Johnsen í blómabúðinni,
Jói á Hólnum, Helga frænka á Flötunum, spranga,
brennur, eltingaleikur við ósjálfbjarga lundapysjur,
gellur og gellur, tröll á þrettándanum. Þar væri líka
fólk eins og Lárus Jakobsson sem bjó til besta fót-
boltamót í heimi og ekkert var sjálfsagðara í mín-
um huga en að héðan úr þessum litla bæ kæmi besti
knattspyrnumaður heims; Ásgeir Sigurvinsson. Við
okkur blasti vingjarnlegur kollur Heimakletts og
hlýlegt faðmlag Herjólfsdalsins og hér var haldin
þjóðhátíð sem naut góðs af því að Eyjan litla hafði
getið að sér stórskáld í tónum og tungu. Allt þetta
virkaði svo venjulegt og viðbúið. Það er ekki fyrr en
miklu seinna sem það rennur upp fyrir manni að
Vestmannaeyjar eru ekki bara óvenjulegar eða sér-
stakar, heldur eru þær raunverulega einstakar.
Undanfarin ár hef ég gert það að leik mínum öðru
hverju að reyna að finna byggðir í heiminum sem
svipar til Vestmannaeyja. Ég ligg í Google Maps og
skoða landakort og reyni að finna samfélög af svip-
aðri stærð, fámenn en nógu stór til að geta staðið
undir líflegu mannlífi, og eru staðsett á eyjum sem
er nógu litlar til þess að maður sé nánast alltaf með-
vitaður um hafið í kring.
Svona samfélög virðast ekki vera mörg. Örfáar
eyjur hef ég fundið í Miðjarðarhafi sem hafa mörg
áþekk einkenni, til dæmis eyjarnar Usticu norðan
Sikileyjar og Procida í Napólíflóa, en ef litið er til
allra þeirra þúsunda og tugþúsunda sveita, bæja og
borga sem fylla jarðarkringluna þá sést hvað sam-
félög eins og Vestmannaeyjar eru fágæt. Það eru
líkast mörg hundruð sinnum fleiri eða þúsundfalt
fleiri sem hafa alist upp á eyðimerkursléttum, í
frumskógum, í djúpum fjörðum og í afskekktum
fjallaþorpum heldur en hafa alist upp á litlum en
þéttbýlum eyjum eins og þeirri sem nú fagnar 100
ára kaupstaðarréttindum.
En það er svo margt fleira heldur en landfræðilegar
aðstæður sem gera Vestmannaeyjar einstakar. Það
sem skilur Vestmannaeyjar að frá flestum þeim
svipuðu stöðum sem ég hef þóst geta fundið á
kortum er hin ævintýralega saga, ríkulega menning,
Eyjaskáldin, hefðirnar, sigrarnir og samstaðan.
Vestmannaeyjar njóta þess að vera efnahagslegt
stórveldi, örugglega eitt ríkasta og launahæsta sam-
félag heims, og þótt það sé göfugt hlutverk að vera
verstöð þá dugir það ekki alveg til. Það geta orðið ör-
lög verstöðva að verða að útstöðvum. Það þarf meira
en efnahagslega velgengni til þess að standa undir
því að vera gott samfélag.
Þegar fréttir bárust af því í vetur að algengt væri
að íbúar í Eyjum væru óhamingjusamir miðað við
Grindvíkinga brá mér. Rugl hlaut þetta að vera og
vonandi er sannleikurinn einhver annar, kannski
var gerð könnun í vondu veðri eftir ljótan ósigur í
íþróttum. En það þarf að taka svona skilaboð alvar-
lega. Eyjarnar eru stórkostlegasti staður sem ég hef
komið til. Það er fátt til sem vekur með mér meira
stolt en að geta sagst koma frá Vestmannaeyjum,
og það mun alltaf takast að byggja blómlegt menn-
ingarlegt velferðarsamfélag í mörg hundruð ár til
viðbótar í Eyjum ef menning, list, bæjarbragur,
samstaða og mannlegur kærleikur fá að blómstra
í blíðlegri sátt við ríkulegar gjafir náttúrunnar og
hugvitsamlega nýtingu þeirra.
1976
Horft heim til Eyja
einstakari
en Ég HÉlt
Þórlindur Kjartansson
Þórlindur á æskuslóðum, með æskuheimilið
að Hólagötu 42 í baksýn.