Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Side 95

Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Side 95
höskuldur þráinsson Stuðlar, hefðarreglur, hljóðkerfi 1. Inngangur Í 35. árgangi Íslensks máls er býsna ítarleg frásögn af doktorsvörn Hauks Þorgeirssonar, en hann varði doktorsritgerð sína (Haukur Þorgeirsson 2013a) hinn 26. nóvember 2013. Inngangsorð Hauks við doktorsvörnina (2013b) eru birt, svo og athugasemdir andmælendanna Gunnars Ólafs Hanssonar (2013) og Michaels Schulte (2013), ásamt andsvörum Hauks. Þetta er fróðleg umræða sem vekur áhuga lesandans á að kynna sér doktors - ritið sjálft. Það er mikið rit (alls 409 bls.) sem fjallar um fjölbreytt efni. Samspil bragfræði, hljóðfræði og hljóðkerfisfræði er ákaflega forvitni- legt en um leið flókið viðfangsefni. Áherslur fræðimanna sem fást við það eru líka mismunandi því þeir eru ýmist að nýta sér bragfræðileg fyrirbæri til þess að varpa ljósi á framburð og hljóðkerfi viðkomandi máls á ýmsum tímum, eða þá á hljóðkerfisfræðileg fyrirbæri almennt, ellegar að nota hugmyndir um hljóðkerfi málsins til þess að gera grein fyrir bragfræðileg- um lögmálum og skýra þau. Af heitinu á doktorsriti Hauks má ráða að það falli fremur í síðari flokkinn, þ.e. að áhugi hans beinist einkum að því að leysa „úrlausnarefni í íslenskri bragsögu“, eins og segir í titli ritsins, frekar en að nýta sér stuðlasetningu, rím og önnur bragfræðileg fyrirbæri til þess að leysa gátur í íslenskri og almennri hljóðkerfisfræði. Lesandan - um finnst líka stundum að hjarta Hauks slái fyrst og fremst brag fræði - megin, ef svo má segja. Af því leiðir að hljóðkerfisfræðingar myndu oft vilja að hann ræddi ítarlegar um ýmis þau hljóðkerfislegu viðfangsefni sem hann veltir upp. Um leið veldur þessi nálgun því að lesanda finnst Haukur stundum gefast of fljótt upp í leit að hljóðfræðilegum eða hljóð - kerfislegum lausnum og grípa í staðinn til frekar ósannfærandi lausna, einkum áhrifa hefðarreglna og stafsetningar sem báðir andmælendur gerðu athugasemdir við.1 Íslenskt mál 36 (2014), 95–120. © 2014 Íslenska málfræðifélagið, Reykjavík. 1 Svo allrar sanngirni sé gætt er þó rétt að benda á að í inngangi (2013a:15 o.áfr.) gefur Haukur fróðlegt yfirlit yfir hugsanlegar leiðir til að skýra hvers vegna tiltekin hljóð séu „meðhöndluð sem jafngild í kveðskap“ (sjá samantekt bls. 33), en sú spurning er einmitt meginviðfangsefni eftirfarandi athugasemda.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.