Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Síða 95

Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Síða 95
höskuldur þráinsson Stuðlar, hefðarreglur, hljóðkerfi 1. Inngangur Í 35. árgangi Íslensks máls er býsna ítarleg frásögn af doktorsvörn Hauks Þorgeirssonar, en hann varði doktorsritgerð sína (Haukur Þorgeirsson 2013a) hinn 26. nóvember 2013. Inngangsorð Hauks við doktorsvörnina (2013b) eru birt, svo og athugasemdir andmælendanna Gunnars Ólafs Hanssonar (2013) og Michaels Schulte (2013), ásamt andsvörum Hauks. Þetta er fróðleg umræða sem vekur áhuga lesandans á að kynna sér doktors - ritið sjálft. Það er mikið rit (alls 409 bls.) sem fjallar um fjölbreytt efni. Samspil bragfræði, hljóðfræði og hljóðkerfisfræði er ákaflega forvitni- legt en um leið flókið viðfangsefni. Áherslur fræðimanna sem fást við það eru líka mismunandi því þeir eru ýmist að nýta sér bragfræðileg fyrirbæri til þess að varpa ljósi á framburð og hljóðkerfi viðkomandi máls á ýmsum tímum, eða þá á hljóðkerfisfræðileg fyrirbæri almennt, ellegar að nota hugmyndir um hljóðkerfi málsins til þess að gera grein fyrir bragfræðileg- um lögmálum og skýra þau. Af heitinu á doktorsriti Hauks má ráða að það falli fremur í síðari flokkinn, þ.e. að áhugi hans beinist einkum að því að leysa „úrlausnarefni í íslenskri bragsögu“, eins og segir í titli ritsins, frekar en að nýta sér stuðlasetningu, rím og önnur bragfræðileg fyrirbæri til þess að leysa gátur í íslenskri og almennri hljóðkerfisfræði. Lesandan - um finnst líka stundum að hjarta Hauks slái fyrst og fremst brag fræði - megin, ef svo má segja. Af því leiðir að hljóðkerfisfræðingar myndu oft vilja að hann ræddi ítarlegar um ýmis þau hljóðkerfislegu viðfangsefni sem hann veltir upp. Um leið veldur þessi nálgun því að lesanda finnst Haukur stundum gefast of fljótt upp í leit að hljóðfræðilegum eða hljóð - kerfislegum lausnum og grípa í staðinn til frekar ósannfærandi lausna, einkum áhrifa hefðarreglna og stafsetningar sem báðir andmælendur gerðu athugasemdir við.1 Íslenskt mál 36 (2014), 95–120. © 2014 Íslenska málfræðifélagið, Reykjavík. 1 Svo allrar sanngirni sé gætt er þó rétt að benda á að í inngangi (2013a:15 o.áfr.) gefur Haukur fróðlegt yfirlit yfir hugsanlegar leiðir til að skýra hvers vegna tiltekin hljóð séu „meðhöndluð sem jafngild í kveðskap“ (sjá samantekt bls. 33), en sú spurning er einmitt meginviðfangsefni eftirfarandi athugasemda.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.