Bændablaðið - 10.09.2020, Blaðsíða 46

Bændablaðið | Fimmtudagur 10. september 202046
Landbætur Lionsmanna á Goðdalafjalli í Skagafirði:
Tæplega 100 hektarar hafa
verið teknir til uppgræðslu
– Dreift úr 1.536 heyrúllum, rúmum 50 tonnum af áburði og 700 kg af fræi
Félagar í Lionsklúbbi Skagafjarðar
hafa allt frá árinu 2005,verið ötulir
við landgræðslu og landbætur á
Goðdalafjalli sem skilur að tvo
framdali Skagafjarðar, Vesturdal
og Svartárdal. Má segja að þeir
hafi tekið fjallið í fóstur.
Svo vel hefur þótt takast til að
klúbburinn, ásamt Goðdalabændum,
Smára Borgarssyni og Sigríði
Sveins dóttur, hlutu Landgræðslu­
verðlaunin árið 2019. Landbóta­
sjóður Landgræðslunnar hefur styrkt
verkefnið um árabil.
Forsaga málsins er sú að Smári,
bóndi í Goðdölum, gerði í samstarfi
við Landgræðsluna áætlun um
uppgræðslu og landbætur
á Goðdalafjallinu. Borgar
Símonar son, faðir hans, var
ötull liðsmaður í Lions klúbbi
Skagafjarðar og fékk félaga
sína í Lionsklúbbnum til
aðstoðar, en verkefnið gekk
m.a. út á að koma heyrúllum
á fjallið og dreifa úr þeim í
rofabörð og á örfoka mela.
Goðdalafjallið er mikið
flæmi, þar er ákaflega
þurrlent og úrkoma lítil.
Á þessum víðáttum
hefur klúbburinn tekið
fyrir ákveðin landsvæði
til uppgræðslu og tekist
að snúa vörn í sókn með mikilli
vinnu og útsjónarsemi. Ár hvert
safna þeir félagar saman rúllum
frá fjárlausum búum og bæjum á
öruggum svæðum og fara í eina eða
tvær uppgræðsluferðir á sumri þar
sem skammturinn, að jafnaði hundrað
rúllur, er fluttur á dráttarvélum úr
byggð, fram Lýtingsstaðahreppinn
og á áfangastað.
Á uppgræðslusvæðið á Goðdala­
fjalli er nú búið að dreifa samtals
rúmum 50 tonnum af áburði, auk
700 kg af landgræðslufræi og 1.536
heyrúllum.
Búið er að jafna út um 1,5 km af
háum rofabörðum og dreifa heyi.
Einnig dreifir Smári í Goðdölum
áburði á hluta uppgræðslunnar og
áburði og fræi í sárin. Tæplega
100 hektarar hafa verið teknir til
uppgræðslu og enn bíða stór svæði
aðgerða.
Fjallið lifnar við
Landgræðsla á Goðdalafjalli hefur
gengið sérlega vel og skilað miklum
árangri. Góð gróðurþekja er komin
í elsta hluta uppgræðslunnar og
uppgræðslusvæðið er stækkað
árlega.
Í eina slíka uppgræðsluferð var
farið núna á dögunum og var all
myndarlegt að sjá hvert ækið á
eftir öðru hlaðið uppgræðsluefni
lesta sig upp brekkurnar á fjallið,
en þangað liggur ágætlega greiðfær
jeppavegur. Dagana á undan hafði
Einar á Kúskerpi í Blönduhlíð verið
fenginn til að ýta út tæplega einum
kílómetra af rofabörðum. Í þau er sáð
landgræðslutúnvingli og þau þakin
heyi. Þar sem flestir klúbbfélaganna
eru bændur eða fyrrverandi bændur
var vélakosturinn í ferðinni mikill og
góður sem og þátttakan svo greiðlega
gekk að koma þessum hundrað
rúllum fyrir á nýja svæðinu sem
væntanlega mun verða viðfangsefni
næstu ára.
Eflir liðsandann
Verkefnið hefur eflt félagsanda og
samvinnu meðal félaga í Lionsklúbbi
Skagafjarðar, og aukið með þeim
landlæsi og umhverfisvitund. Jafnan
er mikil stemning kringum land­
græðsluferðirnar. Á Goðdala fjalli má
sjá hve miklum árangri landgræðslu­
fólk getur náð í landbótum, þegar
áhugi, þrautseigja og vilji til góðra
verka ráða för. Verkin sýna merkin.
Veðrið lék við félagana og
aðstoðarfólk, sem settist að verk­
lokum niður í fallega laut og tók til
nestis, áður en hver hélt til síns heima
ákveðinn í því að leggja til nýrrar
atlögu annan mánudag í ágúst að ári.
Allt frá byrjun verkefnisins var
Ragnar Gunnlaugsson í Hátúni
óskoraður leiðtogi landbótahópsins,
sá um skipulagningu og samskipti
bæði við landeigendur og Land­
græðsluna, útvegaði hey og annað
sem til þurfti. En nú var skarð fyrir
skildi. Ragnar lést eftir erfið veikindi
í árslok 2019 og stuttu síðar annar
traustur félagi í Lionsklúbbnum,
Eymundur Þórarinsson í Saurbæ.
Þeirra var sárt saknað, en það besta
sem félagarnir geta gert í minningu
fallinna félaga er að halda merkinu
á lofti og leggja sitt af mörkum til
að klæða landið að nýju í gróður­
skikkju með þessu stórmerkilega
framtaki.
Gunnar Rögnvaldsson
Bjarni Maronsson
Fyrsta ferðin á Goðdalafjallið 2005.
Myndir / Gunnar Rögnvaldsson, Bjarni Maronsson, Óskar Arnórsson og Örn Þórarinsson
Þarna má sjá Borgar Símonarson í
Goðdölum á uppgræðslusvæði 2008.
Á uppgræðslusvæði í Goðdölum
2016.
Ragnar í Hátúni var óskoraður leiðtogi Lions-
félaga í uppgræðsluverk efninu.
Olli á Krithóli og Óskar Arnórsson dreifa í eitt barðið.
Steinn á Hrauni og Þórólfur á Hjalta-
stöðum í sveiflu.
Árni á Marbæli er búinn að moka úr mörgum rúllum um ævina.
Vélaherdeild Lionsmanna.
Hamast við að moka úr.
Séð yfir nýjasta uppgræðslusvæðið.
Lionsmenn og aðstoðarfólk að verki loknu.
SAMFÉLAGSÁBYRGÐ&LANDGRÆÐSLA