Vinnan - 01.09.1946, Qupperneq 25

Einar Olgeirsson
einn bezti brautryðj-
andi verkalýðshreyfing-
arinnar á Norðurlandi
skipulagi verkalýðssamtakarma, og var skipuÖ milli-
þinganefnd í því skyni, er skyldi bera fram tillögur
sínar á verkalýðsmálaráðstefnu, er haldin skyldi næsta
ár. Verkalýðsráðstefna þessi kom saman í júní 1927
í Reykjavík. Mættu þar alls 14 fulltrúar frá verkalýðs-
samböndunum og fulltrúaráðum verkalýðsfélaganna í
Reykjavík og Vestmannaeyjum, auk stjórnar Alþýðu-
sambands Islands. Það var eitt fyrsta verk ráðstefn-
unnar að skipa nefnd til að athuga skipulagsmál sam-
bandsins, og voru kosnir í hana: Tón Baldvinsson, Einar
Olgeirsson og Haraldur Guðmundsson. Haraldur Guð-
mundsson hafði framsögu fyrir nefndinni og lagði fram
svohljóðandi nefndarálit og tillögur:
Nefndin hefur tekið til athugunar tillögur þær til
skipulagsbreytinga, er lagðar voru fyrir síðasta sam-
bandsþing, og er hún öll þeirrar skoðunar, að ekki sé
ráðlegt nú þegar að gera svo gagngerar breytingar á
skipulagi verkalýðssamtakanna, sem þar er til ætlast.
Að hafa landssamböndin tvö, Alþýðusamband og verka-
málasamband, mundi óumflýjanlega hafa allmikinn
aukinn kostnað í för með sér. Jaínaðarmannafélög eru
tiltölulega fá og fámenn og mundi því styrkur stjórn-
málasambandsins verða lítill, ef þau ættu að vera aðal-
efniviðir þess. Einnig má gera ráð fyrir að verklýðsfé-
lögum mörgum hverjum fyndist gengið á rétt sinn og
dregið úr áhrifum þeirra á stjórnmálastarfsemi flokks-
ins, ef þau væru svipt réttindum til þess að eiga sjálf
fulltrúa á þingi Alþýðusambancisins (stjórnmálasam-
bandsins). Meðan samtökin eru í bernsku verður jafnan
auðveldast að vekja stéttarmeðvitund og stjórnmála-
áhuga verkalýðsins með því að +aka fyrst upp baráttu
um kaup og kjör á hverjum stað. Hinsvegar er nefnd-
inni það ljóst, að brýn þörf er á að aðgreina betur en
gert hefur verið til þessa verkamálastarfsemi og stjórn-
málastarfsemi flokksins í heild sinni. Á síðasta sam-
bandsþingi voru lögð nokkur drög að þessari aðgrein-
ingu með því að leggja fyrir sambandsstjórn að velja
sérstaka verkamálastjórn og að boða til þessarar verka-
málaráðstefnu. Telur nefndin rétt að sjá, hvernig fyrir-
komulag þetta reynist og á hvern hátt hagkvæmast er að
sameina starf fjórðungssambandanna áður en ráðist er
í að gera stórfelldar breytingar á skipulagi flokksins.
Tillögur nefndarinnar eru þesrjar:
1) Sambandsstjórn velur (að loknu sambandsþingi)
úr sínum hóp þriggja manna verkamálastjórn. Skal hún
milli þinga annast um framkvæmdir á öllum þeim verk-
lýðsmálefnum, sem falla undir sambandsstjórn í sam-
ráði við hana. Sérstaklega skal verkamálastjórnin vinna
að því, að koma á samvinnu félaga í kaupgjaldsmálum
og safna skýrslum og birta um kaupgjald sem víðast í
landinu.
2) Verkamálastjórnin boðar til verkamálaráðstefnu
annað hvort ár. Þar eiga sæti auk hennar og forseta Al-
þýðusambandsins: Aðalstjórnendur fjórðungssamband-
anna, framkvæmdastjórn fulltrúaráðsins í Reykjavík,
1 fulltrúi frá fulltrúaráði Hafnarfjarðar, Vestmanna-
eyja og Árnessýslu hverju um sig og einn fulltrúi fyrir
félögin vestan Reykjavíkur, Snæfellsnessýslu. Ráðstefn-
an skal sérstaklega vinna að því að koma í fast horf sam-
vinnu fjórðungssambandanna og einstakra félaga um
verklýðsmál. Hún getur engar bindandi samþykktir
gert fyrir flokkinn né lagabreytingar. Ráðstefnan skal
haldin ýmist í Reykjavík, á Ísaíirði, Akureyri, Seyðis-
firði eða Norðfirði, sitt árið í hverjum fjórðungi.
3) Sambandsfélög í fjórðungi hverjum, nema Sunn-
lendingafjórðungi, mynda fjórðungssamband. Það
heldur þing annaðhvort ár. Þingið setur fjórðungs-
samböndum reglur, er sambandsstjórn samþykkir, og
kýs stjórn, sem milli þinga annast um þau mál, sem sér-
staklega snerta félögin í þeim fjórðungi. Fulltrúar til
fjórðungssambandsþinga skulu kosnir eftir sömu regl-
um og til sambandsþings. Meðan ekki er ákveðin til
fullnustu afstaða fjórðungssambandanna til Alþýðu-
VINNAN
215