Vinnan - 01.09.1946, Page 54

ÞRÁINN:
V elger ðamaðnr þjóðarlnnar
í lífl og danða
Hann fann, hve nauða ómerkilegur hann var hér í
lífinu og ákvað að verða heildsali.
Síðustu peningarnir, sem hann átti í veskinu, fóru
til þess að kaupa verzlunarleyfi. •— Það var dýrt — þrjú
hundruð krónur. — En eitthvað verður að leggja í
sölurnar, þegar maður ætlar að verða stórkaupmaður.
Næst fór hann til bankastjóra og stóreignamanna og
sagði: „Ég hef lesið mér til um þetta á kvöldin. Þó ég
sé ekki skólagenginn, þá er ég farinn að hafa töluvert
inngrip í þetta, og mér finnst það köllun mín að auka
þarfir fólksins, því að með auknum þörfum eykst allt:
Iðnaður í landinu — neyzlan og menningin, en allt
þetta skapar vinnu fyrir land og lýð.“
Bankastjórarnir og stóreignamennirnir hneigðu sig
í auðmýkt og sögðu: „Þetta er lifandi maður með fram-
tak og hugsjónir.“ Og þeir veittu honum aflanga uppá-
kjörinn fyrsti forseti sambandsins og átti sæti í sam-
bandsstjórn til ársins 1926.
Hann var einn af stofnendum Kommúnistaflokks Is-
lands og sat í stjórn hans til ársins 1933 og er virkur
félagi í Sósíalistaflokknum.
Arið 1896 kvæntist hann Caroline Siemsen. Þau hafa
eignazt 5 börn, sem öll eru á lífi.
Frú Caroline er fædd í Keflavík 23. des. 1875, dóttir
Hendriks Siemsen kaupmanns og konu hans, Margrethe
Siemsen. Þegar Caroline var á 2. ári, fluttust foreldrar
hennar til Reykjavíkur og hefur hún búið þar síðan.
Um tíma stundaði hún fiskvinnu og tók mikinn þátt
í undirbúningi og stofnun stéttarfélags þeirra kvenna,
sem við verkun unnu. Hún var fjöldamörg ár í stjórn
Verkmannafélagsins Framsóknar og sat oft á þingum
Alþýðusambands Islands, sem fulltrúi Framsóknar. —
Hún stofnaði verkakvennafélagið Framsókn í Hafnar-
firði og fyrsta verkakvennafélagið í Vestmannaeyjum.
Hún hefur frá fyrstu tíð tekið virkan þátt í stjórnmála-
baráttu verkalýðsins, fyrst í Alþýðuflokknum og nú í
Sósíalistaflokknum. Fyrr á árum tók hún einnig þátt
í kvenfrelsisbaráttunni. Þau hjón voru líka um marga
áratugi framarlega í starfsemi Góðtemplara.
ritaða seðla, sem nefndust víxlar. En þessa víxla seldi
hann svo fyrir offjár, heima og erlendis.
Svo fór hann að kaupa.
Áður en hann fór að kaupa gekk hann samt heilan
dag úti til þess að vita, hvað fólkið vantaði mest, en
það hlaut einnig að vera það, sem væri bezt.
Hann var í fyrstu ekki alveg á hreinu með, hvernig
hann ætti að finna það, því að hann hafði kannske
aldrei séð það, sem væri bezt.
Svo skrifaði hann niður í vasabók:
„Það sem oss vantar af því ,,bezta“, sem ég sé:“
Þá horfði hann yfir þúsundirnar á götunni og skrif-
aði.
Hann lýsti fallegustu klæðnuðunum — fallegustu far-
artækjunum — fallegustu húsunum, hann fór jafnvel
inn í þau og sagði: „Má ég kynna mér innréttingu á
þessu húsi — hún er til fyrirmyndar.“
Allir brostu á móti honum og sýndu honum jafnvel
hjónarúmin, því að það er gaman að vera til fyrir-
myndar.
Hann tók líka ofan fyrir fallegustu stúlkunum og
spurði: „Hvernig farið þér að því að vera svona yndis-
legar?“ Þær roðnuðu og héldu, að hann væri að slá
þeim gullhamra, en við nánari spurningar sáu þær, að
hann mundi vera blaðamaður og sögðu honum allt af
létta, því að það er líka gaman að láta viðtal við sig
koma í blöðunum.
Þegar hann hafði fengið efnilega menn með meðmæl-
um í skrifstofur sínar, fóru stórar vörusendingar af
hinu „bezta“ að berast, bæði heiman að og erlendis frá.
Svo komu kaupmennirnir eins og mýgrútur — allir
vildu þeir náttúrlega hið „bezta“ — þess vegna fóru
peningarnir líka að velta að, og eftir nokkra mánuði
hafði hann hengt stórt skilti yfir skrifborð sitt, sem á
var letrað skýrum stöfum: „Láttu fjármagn þitt ætíð
skapa nýtt fjármagn til blessunar fyrir land og lýð!“
Jafnvel biskupinn kom til þess að sjá þetta skilti, en
það var líka gert af mesta listamanni landsins í þeirri
grein.
Það stóð fyrir dyrum, að hann færi af landi burt.
011 þjóðin vildi fá hann sem fulltrúa sinn erlendis. —
244
VINNAN