Blik - 01.05.1957, Blaðsíða 21

B L I K
19
dvalarstað í tröppunum, sem
hlaðnar voru úr grjóti framan
við eldhúsdyrnar. Þama voru
einskonar gatnamót, því að það-
an lágu löng göng og dimm inn
í baðstofu. Tröppur þessar voru
beint inn af bæjardyrunum. En
yfir þeim yar dáiítil glugga-
bora. Þaðan lagði eilitla skímu
yfir í tröppurnar til Tótu litlu.
Þarna var gott að vera. Þarna
fann hún til öryggis, því að
þangað komust kýrnar ekki. En
hundarnir urðu brátt beztu vin-
ir hennar, sérstaklega hún
Lubba litla, sem sleikti hendur
hennar og jafnvel andlit.
Inni í baðstofunni var Tótu
litlu ætlað sæti úti í einu hom-
inu. Þar stóð jafnan fjögurra
marka askur með útskornu
loki. Það var drykkjaraskurinn,
sem svo var nefndur. í hann var
blandað sýrudrukk. Drakk hver,
sem vildi, af aski þessum dag
hvern.
Tóta litla var hins vegar látin
drekka úr bolla í gegnum bein-
pípu úr fuglsfæti. Síðan fékk
hún dúsuna sína. Hún dundaði
oft við hana langan tíma úr deg-
inum. — Dúsan var léreftsrýja. I
hana tuggði einhver brauð eða
flatbrauðsköku og blandaði vel
munnvatni sínu. Síðan lét hann
tugguna út úr sér í rýjuna og
blandaði mauk þetta rjóma eða
smjöri. Síðan var bundið að
með bandspotta. Bamið saug
dúsuna og náði þannig næringu
úr innmeti hennar. Þegar sog-
inn hafði verið safinn úr því,
var úrgangurinn skafinn úr lér-
eftstuskunni og matreitt í hana
aftur á sama hátt. Sama rýjan
var notuð dögum saman án þess
að vera þvegin. Mundi hún þá
hafa þótt helzt til ólystug hverj-
um þeim, sem kominn var til vits
og ára, en sulturinn gerði sætu-
bragðið.
Fyrstu árin var Tóta litla látin
sofa hjá móður húsbóndans.
Gamla konan var önug og kald-
lynd við barnið. Hún reyndi þó
að tryggja litla sveitalimnum
sálarheill og sælu paradísar með
því að kenna barninu bænir og
vers.
Síðar var Tóta litla látin sofa
hjá ömmu húsmóðurinnar, eftir
að gamli maðurinn, maður henn-
ar, féll frá. Henni þótti barnið
fara illa í rúmi, og eitthvað yrði
að gera til að hindra það. Greip
þá gamla konan til þess ráðs
að hefta barnið, binda trefil um
fætur þess, þegar hún sjálf lagð-
ist til svefns. Af þessu tiltæki
gömlu konunnar hafði barnið
mikinn ama og hugarkvöl. Ekki
var þá örgrannt um, að guðs-
bænir snerust í bölbænir svona
innra með barninu. Eitt sinn, er
gamla konan hnýtti trefilinn,
læddi Tóta litla út úr sér þess-
um orðum: „Þetta geturðu, þó
að þú sért skitin“ Þá hljóp held-
ur betur í gömlu konuna, sem
eðlilegt var, og lumbraði hún á
L