Þjóðmál - 01.12.2016, Qupperneq 7

tilefni sendi Guðni Th. Jóhannesson frá sér
tilkynningu þar sem sagði:
„Nú eru liðnar tæpar fjórar vikur síðan
gengið var til alþingiskosninga. Tveir
flokksleiðtogar hafa fengið umboð til
stjórnarmyndunar, fyrst Bjarni Benedikts-
son, formaður Sjálfstæðisflokksins, svo
Katrín Jakobsdóttir, formaðurVinstri
hreyfingarinnar - græns framboðs. Bæði
þreifuðu fyrir sér um ýmsa kosti, bæði
boðuðu til formlegra viðræðna um mynd-
un nýrrar ríkisstjórnar sem nyti meirihluta
á þingi.
í fyrradag tilkynnti Katrín mér að bundinn
hefði verið endi á viðræðurfulltrúa
fimm flokka um stjórnarsamstarf. í
framhaldi af því bað ég hana að kanna
hvort grundvöllur væri fyrir frekari
stjórnarmyndunarviðræðum undir hennar
stjórn. í gærkvöldi tjáði hún mér að svo
væri ekki, eins og sakir stæðu að minnsta
kosti. Fyrr í morgun kallaði ég hana því á
minn fund hér á Bessastöðum þar sem við
ræddum stöðu mála áfram og hún skilaði
umboði mínu til stjórnarmyndunar.
f beinu framhaldi af þeim fundi ræddi
ég í síma við formenn eða fulltrúa allra
flokka sem eiga sæti á Alþingi um þá
stöðu sem upp er komin. Um leið og ég
aflaði upplýsinga um afstöðu þeirra til
stjórnarmyndunar minnti ég á þá miklu
ábyrgð, sem hvílir á þinginu, að sjá til þess
að ný ríkisstjórn verði mynduð þegar fyrri
stjórn hefur misst þingmeirihluta og beðist
lausnar.
í Ijósi þess hvernig viðræður um
stjórnarmyndun hafa þróastfrá kosningum
og þeirra sjónarmiða sem fram hafa komið
í samtölum mínum við forvígismenn
flokkanna hef ég ákveðið að veita ekki
einum tilteknum formanni eða fulltrúa
flokks umboð til stjórnarmyndunar að
sinni. Fyrir slíku skrefi eru bæði hefð og
gildar ástæður eins og málum er komið.
Skynsamlegast er að forystufólk flokkanna
á þingi kanni óformlega næstu daga
hvers konar samstarf sé mögulegt enda
eru slíkar viðræður þegar hafnar. í því
sambandi árétta ég mikilvægi þess að
stjórnmálamennirnir rísi undir þeirri ábyrgð
sem þeim er lögð á herðar, að sjá til þess
að í landinu sé ríkisstjórn sem meirihluti
á Alþingi geti sætt sig við. Ég nefni jafn-
framt þá brýnu nauðsyn að kalla þing
senn saman. Vitaskuld væri æskilegast að
samkomulag um nýja ríkisstjórn lægi fyrir
við þingsetningu.
Ég vænti þess að um helgina eða í byrjun
næstu viku í síðasta lagi hafi línur skýrst og
unnt verði að ákveða næstu skref í þessum
stjórnarmyndunarviðræðum."
Þriðjudaginn 29. nóvember, þegar
stjórnmálamenn höfðu enn formlega
„frjálsar hendur" sendi forseti frá sér þessa
tilkynningu:
„Bjarni Benediktsson formaður
Sjálfstæðisflokksins og Katrín Jakobsdóttir
formaður Vinstri hreyfingarinnar - græns
framboðs hafa tjáð forseta íslands að
samkomulag hafi náðst um að kannaður
verði möguleiki á samstarfi þessara flokka
í ríkisstjórn. Fari svo að sátt náist um þá
niðurstöðu verður í beinu framhaldi leitað
viðræðna við aðra stjórnmálaflokka um
aðild að þeirri stjórn.
Forseti fylgist náið með þróun þessara
viðræðna og væntir þess að komist
verði að niðurstöðu um myndun nýrrar
ríkisstjórnar innan skamms."
Af þessari tilkynningu má ráða að forseti
hafi bundið vonir við að samkomulag tækist
milli formanna Sjálfstæðisflokks og VG.
II.
Vonirforseta íslands urðu að engu því
að föstudaginn 2. desember fól forseti
Birgittu Jónsdóttur, þingflokksformanni
Pírata, stjórnarmyndun. Forseti sendi frá sér
yfirlýsingu af þessu tilefni þar sem sagði:
„Nú er liðinn rúmur mánuður síðan
gengið var til Alþingiskosninga.
Ríkisstjórn landsins missti þá meirihluta
sinn á þingi og baðst lausnar. í kjölfarið
kallaði ég á minn fund leiðtoga eða
fulltrúa þeirra flokka sem eiga sæti á
ÞJÓÐMÁL vetrarhefti 2016 5