Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2020, Qupperneq 60

60 – Sjómannablaðið Víkingur
Draugaskipið
Þær hafa vonandi ekki farið fram hjá
mörgum fréttirnar um draugaskipið sem
strandaði nýlega við Írlandsstrendur
skammt frá Cork. Draugaskipið sem hér
um ræðir var smíðað í Noregi árið 1976
og gefið nafnið Tananger. Sigldi skipið í
18 ár undir þessu nafni og var meðal
annars í tímaleigu í strandsiglingum hér
við land á vegum Ríkisskipa.
En sagan um hvernig skipið, sem þá
hét Alta, varð svokallað draugaskip má
rekja til ársins 2018.
Það var 6. september það ár sem síð-
ast sást til skipsins á AIS en þá var það
statt vestur af Gíbraltar á leið til Haiti.
Þrettán dögum síðar kom neyðarkall frá
skipinu en þá var það statt 1.500 sjómíl-
ur suðaustur af Bermúda eyjum. Áhöfnin
reyndi að gera við bilunina en án árang-
urs. Þann 2. október varpaði bandaríska
strandgæslan viku matarbirgðum til
áhafnarinnar en aðstoð var þá þegar á
leiðinni. Sex dögum síðar kom strand-
gæsluskipið Confidence á staðinn og tók
alla skipverja skipsins, tíu að tölu, og fór
með til Púertó Ríkó.
Var skipið skilið eftir á reki en til stóð
að það yrði sótt og komið til hafnar. Af
því varð reyndar ekki og ekki sást til
skipsins fyrr en seint í ágúst 2019 og þá
frá breska rannsóknarskipinu Protector.
Skipin voru á miðju Atlantshafi.
Það var svo ekki fyrr en sex mánuð-
um síðar, þann 16. febrúar í ár, að skipið
skilaði sér loks að landi en sökum mann-
eklu tókst því ekki að komast af sjálfs-
dáðum til hafnar en endaði í fjöru sunn-
an við Cork nálægt Ballycotton sem er
fiskihöfn með vinsælar baðstrandir í ná-
grenninu. Ólíklegt er að skipið eigi
nokkru sinni eftir að sigla á ný.
Lélegar heimtur
Samtök útgerða stórflutningaskipa,
INTERCARGO, hafa lýst yfir stuðningi
við nýlega tilkynningu frá Alþjóðasigl-
ingamálastofnuninni IMO þar sem að-
ildarþjóðir eru hvattar til betri skila á
niðurstöðum sjóslysarannsókna til stofn-
unarinnar. IMO hefur bent á mikilvægi
rannsóknarniðurstaðna sem skipti gíf-
urlega miklu máli í að efla öryggi stór-
flutningaskipa. Mikilvægur lærdómur
berist ekki stofnunarinnar sem hefur
meðal annars það hlutverk að setja regl-
ur um öryggi skipa og menntun sjó-
manna.
Mikill seinagangur á skýrsluskilum
hefur viðgengist um árabil og eru þar
þjóðir sem slá slöku við um rannsóknir
sjóslysa. Á árunum 2009 til og með 2018
létust 188 sjómenn sem voru skipverjar
á 48 stórflutningaskipum sem fórust.
Einungis bárust skýrslur um 27 þessara
skipstapa til IMO og var meðaltilkynn-
ingatími til stofnunarinnar 34 mánuðir
frá slysi.
Fyrir ári síðan benti Intercargo á að
þurr-farmar sem blotna væru mesta ógn-
in í stórflutningum. Ætla samtökin að
leggja sitt af mörkum til að hvetja til
ítarlegra rannsókna á sjóslysum og að
niðurstöður liggi það skjótt fyrir að unnt
verði að nýta þær til forvarna. Bentu þau
á að það sé með öllu óásættanlegt að nú
á tímum séu skip að farast en í ágúst sl.
fórst stórflutningaskipið NUR ALLYA og
með því 25 skipverjar en skipið var full-
lestað með indónesískt nikkel járngrýti.
Samkvæmt SOLAS og MARPOL sam-
þykktunum eru þjóðríki skilduð til að
rannsaka alvarleg sjóslys og mengun og
upplýsa IMO um niðurstöður rannsókna.
Mengun eða ekki mengun?
Útblástunarbúnaður skipa (scrubbers) og
umdeild losun á hreinsuðum óhreinind-
um eru eitt af þeim málum sem aftur eru
á borðum alþjóðasiglingamálastofnunar-
Utan úr heimi
Hilmar Snorrason skipstjóri
Bandaríska strandgæslan varpar matvælum til áhafnar Alta eftir vélarbilun í Atlantshafi.
Ljósmynd: US Coast Guard