Vasakver : með almanaki fyrir árin 1939-1943 - 01.01.1940, Síða 68
68
in í júgrinu hverfa, mjólkin fær aftur eðlilegt útlit og kýrin
kemst í þá nyt, sem hún var í áður en hún veiktist. Eftir júgur-
bólgu myndast stundum herzli, þrimlar, harðir eitlar og ber í
júgrinu, en kýrin virðist að öðru leyti heilbrigð. Hægt er að fá
kýr með þrimla í júgri jafngóðar, með því að mjólka þær vel og
nudda júgrið á geldstöðutímanum.
Kýr með júgurbólgu og skemmd júgur á ávallt að mjólka
síðast og aldrei ofan í básinn.
Stálmi. Bólga sú, sem alltaf kemur í júgur kúnna fyrir og
um burðinn, kallast stálmi, sérstaklega ber oft mikið á stálma-
bólgu í fyrsta kálfs kvígum. Stálmabólga er sjaldnast heit eða við-
kvæm, en oft deigkennd, svo að fingraför, sem koma við þrýst-
ingu á júgrið, haldast lengi á eftir. Mjólkin er eðlileg brodd-
mjólk.
Stálmabólga er enginn sjúkdómur, en orsakast af því að vatns-
kvap sezt í bandvef júgursins af aukinni blóðsókn að júgrinu og
af því að blóðrennsli frá júgrinu hindrast við að fóstrið þrýstir
um of á blóðæðarnar í kviðholinu. Stálmabólga hverfur venju-
lega smátt og smátt eftir burðinn. Ef hún er mikil, er gott að
mjólka þétt og bera vaselin eða spenaáburð á júgrið .
Gætið hreinlætis við nýbærurnar, þá eru þær viðkvæmastar.
Um hrossarækt.
Eftir Theoclór Arribjarnarson.
1) Hryssur, sem ganga með fóstur, þola ekki mikið erfiði og
því síður mikil geðbrigði, án þess að fað komi fram á folöld-
unum.
2) Hvert hross þarf að fá svo gott uppeldi, að það öðlist þann
þroska sem því er eðlilegur. Minni þroski en það er vanþroski og
veldur veiklun, og möguleikarnir sem voru ekki notaðir, eru
glötuð verðmæti.
3) Ódýrast og bezt er að fóðra hrossin til þroska fyrstu 3
ár æfinnar, meðan þau eru að vaxa, beinin að harðna og vöðva-
þráðunum að fjölga.
4) Jöfn er þörf að gæta fengins fjár og afla þess. Því er ekkl
minni þörf að hirða hrossin svo að þau haldi hreysti sinni, en að
þroska þau, ekki minni þörf að hirða á þeim fæturna, að þeir
haldist réttir, en að ala hrossin svo að fæturnir verði sterkir.