Vasakver : með almanaki fyrir árin 1939-1943 - 01.01.1940, Qupperneq 83

83
UM BÚREIKNINGA
eftir Guðmund Jónsson.
Seint á árinu 1932 gaf Búnaðarfélag íslands út form og leið-
beiningar fyrir sundurliðaða búreikninga. Var það samið af
undirrituðum. Pormin voru þegar send nokkrum bændum víðs-
vegar um landið í því skyni að fá reynslu fyrir nothæfni þeirra
og upplýsingar um búrekstur bænda. Nokkrir þessara bænda
sendu formin útfyllt aftur og var unnið úr þeim og samin skýrsla
um aðalniðurstoðurnar. Náði hún yfir 16 búreikninga.
3. des. 1936 samþykkti Alþingi lög um Búreikningaskrifstofu
Hkisins. Skal hún starfa undir umsjón Búnaðarfélags íslands og
leggur ríkið til hennar 3000 kr. á ári. Hlutverk búreikningaskrif-
stofunnar á að vera að leiðbeina bændum á sviði búreikninga,
eera upp búreikninga þeirra. eftir því sem við verður komið.
Rnnfremur að sjá um að hentug búreikninga form séu til, gang-
ast fyrir búreikninganámskeiðum o. s. frv. Þetta skal gert bænd-
um að kostnaðarlausu og eru starfsmenn skrifstofunnar bundnir
þagnarheiti um hag einstakra manna, er þeir komast að vegna
starfs síns. Búreikningaskrifstofan er starfandi á Hvanneyri og
hefir undirrituðum verið falin forstjóm hennar.
Siðan 1935 hefir á hverju hausti verið haldið búreikninga-
námskeið á Hvanneyri. Eru þau aðallega ætluð þeim, er síðar
vilja taka að sér að leiðbeina öðrum á því sviði. 65 þátttak-
endur hafa útskrifazt af námskeiðum þessum, næstum allt
búfræðingar. Hafa margir þeirra stofnað búreikningafélög. Pá
þau styrk til starfsemi sinnar, til þess að launa leiðbeinandi
manni. Nemur styrkurinn 30 kr. á hvern bónda, er skilar búreikn-
ingum til Búreikningaskrifstofunnar og hún viðurkennir sem
styrkhæfa. Einstakir menn fá ekki styrk til búreikningafærslu,
en þeir fá þó ókeypis form, ef þeir skila reikningum sínum upp-
gerðum til búreikningaskrifstofunnar og hún telur þá nothæfa
til þess að vinna úr þeim. Fyrir árið 1937 bárust búreikninga-
skrifstofunni um 40 búreikningar, sem xmnið var úr og gefin
skýrsla um.
Þýðing búreikninga er margþætt. Þeir gefa bóndanum full-
kom'ð yfirlit imi hina hagfræðilegu hlið búskaparins, þeir kenna
honum betur en allt annað að leggja hugsun í starfið og gera
úætlanir fyrir framtíðina, þeir kenna honum reglusemi í við-
skiptum og þeir sýna honum greinilega hvernig margt smátt