Bændablaðið - 12.01.2023, Blaðsíða 39

39Bændablaðið | Fimmtudagur 12. janúar 2023
Fyrir jól gaf Landbúnaðarháskóli
Íslands út ritið Fóðurgildi nokkurra
nýrra grastegunda, í ritröð
háskólans.
Í ritinu kanna höfundarnir Guðni
Þorvaldsson og Tryggvi Eiríksson
hvernig fjórar grastegundir, sem hafa
nýlega verið teknar í notkun í íslenskri
túnrækt, standa sig í samanburði við
tvær hefðbundnar tegundir hvað
fóðurgildi varðar. Guðni segir að
vallarrýgresi hafi verið ákveðið
draumagras, en notkun á því hér á
Íslandi er þeim vandkvæðum bundið
að það hefur lítið vetrarþol.
Að sögn Guðna voru fjórar nýjar
tegundir skoðaðar; vallarrýgresi,
hávingull, tágavingull og
axhnoðapuntur. Þær voru síðan bornar
saman við vallarfoxgras og
vallarsveifgras sem hafa verið í
notkun lengi. Fóðurgildi var metið
út frá meltanleika, heildartréni og
hrápróteininnihaldi – skoðað var
hvernig þessir fóðurþættir breyttust
með tíma bæði í fyrri og seinni slætti.
Meiri meltanleiki
og lægra trénishlutfall
Guðni segir að vallarrýgresi sé mikið
notað á suðlægari slóðum álfunnar.
„Gallinn við það hefur verið sá að það
hefur ekki mikið vetrarþol. Það verður
því framtíðarmarkmið að kynbæta það
í átt til meira vetrarþols og það sama
gildir einnig um hinar tegundirnar.
Allar þessar fjórar tegundir þyrftu
meira þol gagnvart okkar löngu og
umhleypingasömu vetrum,“ segir
Guðni. Hann bendir einnig á að
umræða um loftslagsbreytingar hafi
ýtt undir áhuga á að skoða nýjar
tegundir sem myndu henta betur
hlýrra veðurfari.
Í niðurstöðum ritsins kemur fram
að vallarrýgresi hafi haldið háum
meltanleika lengur en aðrar tegundir
í rannsókninni og trénishlutfall var
lægra en hjá hinum tegundunum.
Hávingull mældist einnig með ágætan
meltanleika og frekar lágt tréni.
Meltanleiki axhnoðapunts og tága-
vinguls var heldur lægri en hjá hinum
tegundunum. Axhnoðapuntur var með
hæst hlutfall trénis í báðum sláttum.
Prófa þarf grastegundirnar
í fóðurtilraunum
„Þó svo að tréni, meltanleiki og
prótein segi mikið til um gæði grasa
til fóðurs þá kemur fleira til, þannig
getur bragð og áferð grasanna haft
áhrif á lystugleika,“ segir Guðni. „Það
væri því æskilegt að prófa þessar
tegundir í fóðrunartilraunum einnig.
Einnig er mikilvægt að hafa í huga
að ekki þarf allt fóður að vera í hæsta
gæðaflokki. Það eru fyrst og fremst
mjólkandi gripir sem þurfa hágæða
fóður og það getur verið skaðlegt að
gefa gripum sem ekki eru í vexti eða
mjólkurframleiðslu of kjarnmikið hey.
Það skiptir miklu máli að þekkja
eiginleika tegundanna á ýmsum
sviðum, til dæmis vetrarþol, uppskeru,
endurvöxt og fóðurgildi. Það nýtist
okkur við val á tegundum til sáningar
og þegar þær eru komnar í túnin,
nýtingarmöguleika þeirra.
Sumar tegundir henta betur sem
hágæða fóður en aðrar. Þær sem gefa
lakara fóður má þá nýta til að fóðra
fénað sem ekki þarf hágæðafóður.
Þessi rannsókn er liður í því að
kortleggja þessar tegundir með tilliti
til fóðurgæða yfir sprettutímann.
Við fáum yfirsýn yfir fóðurgæðin í
upphafi sprettu og hversu hratt þau
breytast með tímanum. Þetta ferli
er mismunandi eftir tegundum,“
segir Guðni. /smh
Íslensk framleiðsla
á Bílskúrs- og Iðnaðarhurðum
564-0013 | 865-1237
Aðgerðaráætlunum um eflingu kornræktar á Íslandi - Bændafundir
Matvælaráðherra fól starfshóp á vegum Landbúnaðarháskóla Íslands að skrifa aðgerðaáætlun um eflingu kornræktar á Íslandi í ágúst sl.
Tillögur um aðgerðir eru nú vel á veg komnar en stefnt er að skilum á þeim 1.mars nk. Starfshópurinn mun kynna drög aðgerðar-
áætlunarinnar fyrir bændum og hvetur því bændur og áhugafólk um kornrækt til þess að mæta á fundi til þess að ná samtali um tilllögurnar.
Starfshópinn skipa Helgi Eyleifur Þorvaldsson, Hrannar Smári Hilmarsson og Egill Gautason.
Fundirnir fara fram á tveimur stöðum:
• Þingborg í Flóahreppi kl 14:00, miðvikudaginn 18. janúar • Búgarði, Óseyri 2 á Akureyri kl 14:00, fimmtudaginn 19. janúar
BORGARPLAST hefur framleitt rotþrær, skiljur
og geyma sem hafa margvísleg notagildi fyrir vatn,
efnavöru og fleira, í yfir 50 ár.
BORGARPLAST sérmíðar risarotþrær,
-skiljur og -vatnsgeyma fyrir sveitarfélög
og sumarhúsafélög.
Borgarplast.is
borgarplast@borgarplast.is
ROTÞRÆR,
VATNSTANKAR
OG SKILJUR
– MARGAR STÆRÐIR OG TEGUNDIR
ÍSLENSK FRAMLEIÐSLA Í YFIR 50 ÁR
Axhnoðapuntur 16. júlí, mörg blöðin
farin að sölna.
Grastegundarannsóknir:
Vallarrýgresi ákveðið
draumagras
Guðni Þorvaldsson hefur lengi fengist við rannsóknir á grösum hjá LbhÍ,
bæði fóðurgrösum og grösum fyrir íþróttavelli. Mynd / Aðsend
Skráið smáauglýsingar
á www.bbl.is