Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Qupperneq 67

Hvað er ICNP?
ICNP er flokkunarkerfi eða fagorðaskrá sem er safn sam þykktra
orða og er fagmál í hjúkrun. Segja má að um sé að ræða orðalista
með hugtökum sem tilheyra hjúkrun. Markmið fagmáls er að
tryggja sameiginlegan skilning á hugtökum innan hjúkrunar og
heilbrigðisþjónustunnar. Fagmál hjúkrunarfræð innnar með
flokkuðum og stöðluðum hugtökum, sem eru kóðuð, eykur
líkur á sameiginlegum skilningi hjúkrunarfræðinga á inntaki
fræðigreinarinnar. Til eru mörg flokkunarkerfi á sviði heil-
brigðisþjónustu sem eru sértæk fyrir hjúkrun, til dæmis
NANDA-I og NIC sem áður voru nefnd. Með ICNP er hægt að
skrá hjúkrunargreiningar, útkomur og hjúkrunarmeðferð sem
er uppistaðan í daglegri skráningu hjúkrunarfræðinga. ICNP
styður almenna og sérhæfða hjúkrunarþjónustu þvert á svið.
Sérstaða ICNP felst í að það er byggt upp hjá Alþjóðaráði
hjúkrunarfræðinga, ICN (International Council of Nurses) og
því ætlað hjúkrunarfræðingum um allan heim. ICNP tilheyrir
jafnframt WHO-fjölskyldu flokkunarkerfa (Family of Interna-
tional Classifications) eins og sjúkdómsflokkunarkerfið ICD-
10. Embætti landlæknis hefur landsleyfi fyrir notkun ICNP hér
á landi. ICNP hefur nú þegar verið þýtt á íslensku af Ástu Thor-
oddsen prófessor og Brynju Örlygsdóttir, dósent við Hjúkrunar -
fræðideild Háskóla Íslands, og er þýðingin í stöð ugri endur-
skoðun. Þýðingu á ICNP 2019 má sjá á vefsíðu Rannsókna- og
þróunarseturs um ICNP, http://icnp.hi.is. Kerfið er í stöðugri
þróun og kemur ný útgáfa út annað hvert ár. Sem alþjóðlegt
kerfi auðveldar ICNP að unnt sé að skiptast á gögnum um
hjúkrun innanlands sem utan, þvert á lönd og svið.
Faglegur ávinningur af því að nota ICNP
Sjúkraskráin er mikilvæg í allri þjónustu við sjúklinga og þarf
að vera vel skipulögð til að hún þjóni þeim tilgangi að veita
yfir sýn um sögu, ástand, greiningu, meðferð og framvindu
sjúklinga og að upplýsingarnar séu aðgengilegar fyrir klíníska
ákvarðanatöku. Þeim mun betri sem skráning um ástand og
meðferð sjúklinga er því betri er yfirsýn um ástand og meðferð
þeirra og slíkt eykur öryggi sjúklinga. Hjúkrunarferlið er notað
á alþjóðavísu til að skrá og skipuleggja hjúkrun. Á Íslandi er
uppbygging á skráningu hjúkrunar í sjúkraskrá nokkuð skipu-
leg með upplýsingum um sjúkling, hjúkrunargreiningum og
-meðferð með verkþáttum en ekki markmið eða útkomu. Tals-
vert hefur verið kallað eftir útkomumælingum og ætti ICNP
að auðvelda þá vinnu.
Við betri skráningu er auðveldara að miðla upplýsingum milli
heilbrigðisstarfsmanna, og það leiðir til betri samskipta og
samfella í þjónustu eykst innan og milli heilbrigðisstofnana.
Rannsóknir sýna hins vegar að nokkuð vantar á nákvæmni í
skráningu þannig að það sem skráð er endurspegli raunveru-
legt ástand sjúklinga hverju sinni. Það getur leitt til þess að
sjúkraskráin verður ekki áreiðanleg heimild til rannsókna eða
til að fylgjast með samfellu í meðferð (Ásta Thoroddsen, 2011).
Stöðluð hugtök og kóðar fyrir hjúkrunargreiningar, út-
komur og hjúkrunaríhlutun eða -meðferð í sjúkraskrá auð velda
tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 97. árg. 2021 67
ICNP, alþjóðlegt flokkunarkerfi í hjúkrun
Ásta Thoroddsen, prófessor og forstöðumaður Rannsókna- og þróunarseturs um ICNP®
International Classification for Nursing Practice®, dagsdaglega kallað ICNP, er flokkunarkerfi í
hjúkrun sem verður notað til skráningar í hjúkrun á Íslandi. Það mun taka við af flokkunarkerf-
unum NANDA-I fyrir hjúkrunargreiningar og NIC (Nursing Interventions Classification) fyrir
hjúkrunarmeðferð. Embætti landlæknis ákvað árið 2010 að ICNP skuli notað á landsvísu sem
aðalflokkunarkerfið til að skrá hjúkrun í rafrænni sjúkraskrá. Það var gert samkvæmt tillögu
frá stjórn Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. Í gildi eru fyrirmæli frá embættinu um að ICNP
skuli notað til að skrá hjúkrunarvandamál og -meðferð sjúklinga á öllum heilbrigðisstofnunum.
Sjá einnig greinina Saga hjúkrunarskráningar á Íslandi sem birtist á öðrum stað í blaðinu.
Við betri skráningu er auðveldara að miðla
upplýsingum milli heilbrigðisstarfsmanna, og
það leiðir til betri samskipta og samfella í þjón-
ustu eykst innan og milli heilbrigðisstofnana.
Rannsóknir sýna hins vegar að nokkuð vantar
á nákvæmni í skráningu þannig að það sem
skráð er endurspegli raunverulegt ástand sjúk-
linga hverju sinni.