Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2022, Blaðsíða 64

COVID-19 faraldurinn hefur haft margþætt áhrif á
nemendur í hjúkrunarfræði en umtalsverðar breytingar
þurfti að gera á námi þeirra vorið 2020. Miklum breytingum
getur fylgt streita og hafa rannsóknir meðal erlendra
nemenda í hjúkrunarfræði mælt streitu sem miðlungs til
alvarlega á tímum faraldursins. Tilgangur rannsóknarinnar
var að kanna streitu nemenda í hjúkrunarfræði og tengsl
streitu við stuðning, mat á eigin heilsu og upplifun á gengi
náms. Jafnframt að kanna algengustu bjargráð nemenda
við streitu og viðhorf þeirra til breytinga sem urðu á námi
þeirra í fyrstu bylgju COVID-19.
Um þversniðsrannsókn var að ræða. Öllum nemendum
í grunnnámi við hjúkrunarfræðideildir Háskóla
Íslands (N=545) og Háskólans á Akureyri (N=212) var
boðin þátttaka. Svarhlutfall var 33,8%. Lýsandi- og
ályktunartölfræði var notuð við gagnagreiningu.
Streitukvarðinn Perceived Stress Scale-10 sem metur
alvarleika streitu með 10 spurningum (spönn 0-40 stig) var
notaður, fleiri stig benda til aukinnar streitu. Þátttakendur
svöruðu einnig spurningum um þætti sem geta haft áhrif
á streitu, helstu bjargráð sem þeir notuðu og viðhorf til
breytinga sem gerðar voru á námi þeirra.
Þátt tóku 256 nemendur; meðalaldur var 27,8 ár (sf=6,6).
Meðaltal streitustiga var 18,1 (sf=7,03; spönn=1-37), sem
er talin miðlungsstreita. Langflestir sögðust hafa nægan
stuðning við námið (82,7%), og streitustig þeirra voru
færri en hinna sem sögðust ekki hafa nægan stuðning
(p=0,002). Helstu bjargráð þátttakenda við streitu voru
að tala við fjölskyldu/vini eða hreyfa sig. Minnihluti
leitaði eftir stuðningi hjá kennurum eða námsráðgjöfum.
Meirihluti þátttakenda var ánægður/mjög ánægður
með breytingar sem gerðar voru á náminu á tímum
faraldursins en sagðist upplifa frekar mikla eða mjög
mikla streitu tengda háskólanámi.
Streita nemenda reyndist svipuð og í venjulegu árferði,
og einnig streita tengd háskólanámi. Tengsl stuðnings og
streitu undirstrika mikilvægi þess að huga að nemendum
sem ekki njóta nægilegs stuðnings og hvernig nýta má
betur ráðgjöf námsráðgjafa og kennara skólanna.
Tilgangur
ÚTDRÁTTUR
Aðferð
Niðurstöður
Vísindasiðanefnd veitti leyfi fyrir
rannsókninni,VSNb2017110012/03.01.
Lykilorð:
Nemendur, hjúkrunarfræði, streita, bjargráð, COVID-19.
Ályktun
HAGNÝTING
RANNSÓKNARNIÐURSTAÐNA
„Hvers vegna ættir þú að lesa þessa grein?“
Nýjungar: Niðurstöður rannsóknarinnar lýsa
streitu sem hjúkrunarfræðinemar í grunnnámi
við HA og HÍ fundu fyrir við lok fyrstu bylgju
COVID-19 og þáttum henni tengdri, auk þess að
gera grein fyrir viðhorfum nemenda til breytinga
sem urðu á námi þeirra og mati nemenda á
áhrifum þess á heilsu og gengi náms.
Hagnýting: Efling jákvæðra bjargráða við
streitu, og aukinn stuðningur getur haft jákvæð
áhrif á streitu nemenda í hjúkrunarfræði. Um
einn af hverjum 10 nemendum í þessari rannsókn
upplifir streitu á alvarlegu stigi og þurfa
háskólarnir að bregðast við því með markvissum
hætti.
Þekking: Meirihluti nemenda í hjúkrunarfræði
mældist með miðlungsstreitu tengda námi á
tímum COVID-19, en fleiri upplifðu streitu tengda
háskólanámi. Með góðri samvinnu við alla
hlutaðeigandi, þar með talið nemendur, reyndist
unnt að gera breytingar á námi fyrirvaralítið sem
flestir nemendur voru sáttir við.
Áhrif á störf hjúkrunarfræðinga:
Streita meðal nemenda í hjúkrunarfræði getur
haft neikvæð áhrif á líðan og festu þeirra í starfi
í framtíðinni. Mikilvægt er að kenna nemendum
aðferðir til að draga úr streitu og þjálfa þá í
notkun þeirra.
Streita nemenda í hjúkrunarfræði í fyrstu bylgju COVID-19