Úrval - 01.06.1942, Page 17
AFBURÐAMENN
15
ient“, 90. Sé hann hins vegar
20 af hundraði fyrir ofan meðal-
talið, er gáfnatala hans 120.
Fyrr á tímum var of mikið
byggt á þessum gáfnaprófum,
einkum þó af leikmönnum, sem
ekki báru skyn á þau. Og enn
megum við gæta þess að treysta
þeim ekki um of. En hins vegar
er það engum efa bundið, að
með prófunum má fara nærri
um gáfur manna, og að líkur
eru til, að geta þeirra verði í
samræmi við þau.
Ein af skemmtilegustu athug-
unum síðari ára var tilraun sú,
sem eitt sinn var gerð til þess
að meta gáfur nokkurra mikil-
menna sögunnar, og bera það
saman við afrek þeirra síðar
meir. Undir stjórn Dr. Catherine
Cox frá Stanford háskóla (nú
Dr. C. Miles frá Yale), var safn-
að saman öllu því, sem vitað er
um 300 mikilmenni, sem fædd
eru eftir 1450, frá bernsku til
26 ára aldurs. Öll þessi gögn
voru rannsökuð af sérfræðing-
um, og segja þeir, að tölurnar
séu sízt of háar, en kunni hins
vegar að vera of lágar.
Hér fer á eftir listi yfir
nokkra helztu menn sögunnar
og gáfnatölur þeirra, eins og
þær eru metnar af Dr. Miles.
200: Galton, Goethe, John
Stuart Mill.
190—195: Grotius, Leibnitz.
180—185: Bacon, Milton, New-
ton, Pitt, Voltaire.
170—175: Chatterton, Cole-
ridge, Luther, Ro-
bert Peel, Alexander
Pope.
160—165: John Q. Adams,
Burke, Longfellow,
Tennyson.
150—155: Samuel Johnson,
Mendelsohn, Mozart,
George Sand, Scott,
Wandsworth.
140—145: John Adams, Emer-
son, Lincoln, Napo-
leon, Nelson, Thack-
eray, Washington.
Afburðagáfur koma oft í ljós
þegar í bernsku, en ekki alltaf.
Hagfræðingurinn John Stuart
Mill lærði grísku þriggja ára
gamall, nam skrif Platons sjö
ára, lagði stund á latínu, flatar-
málsfræði og bókstafareikning
(algebru) átta ára. Þegar hann
var sex ára gamall skrifaði hann
sögu Rómaborgar. Goethe skrif-
aði hina ódauðlegu skáldsögu
Werther 25 ára, Milton orti sitt
fegursta kvæði 21 árs, Schelling
lagði grundvöllinn að heimsspeki
sinni tvítugur og Raphael var