Úrval - 01.06.1942, Page 93

Úrval - 01.06.1942, Page 93
AÐDRÁTTARAFLIÐ 91 Aðrir ætla, að það berist með hraða Ijóssins, þ. e. 300000 km. á sek., en við verðum að viður- kenna, að við vitum það ekki. Newton var uppi frá 1642 til 1727, og lögmál hans var sett fram árið 1684. Það stóðst ná- kvæmustu tilraunir, sem fram- kvæmanlegar voru, og því talið fullsannað. Þannig hefir staðið fram á síðustu ár, eða þar til Albert Einstein setti fram sína víðfrægu afstæðiskenningu. Fjallar hún einnig um aðdrátt- arafl það, sem er milli tveggja hluta. Þessi kenning er byggð á allt öðrum grundvelli en lög- mál Newtons, en þó skakkar svo litlu á niðurstöðunum, að þess gætir ekki nema þegar reiknað er með stjarnfræðilegum stærð- um og vegalengdum. Lögmál Newtons er í raun réttri sér- stakt afbrigði af lögmáli Ein- steins, sem er víðfeðmara. Hér nægir að geta þess, að samkvæmt kenningu Einsteins er aðdráttaraflið eiginleiki rúmsins, sem fram kemur þegar efni er fyrir hendi. En ég hygg að þið séuð mér sammála í því, að ekki verði málið auðskildara með því að segja, að aðdráttar- aflið sé eiginleiki rúmsins, eins og Einstein vill vera láta, held- ur en að það sé eiginleiki efnis- ins, eins og Newton kenndi. Hinn sorglegi sannleiki er sá, að þrátt fyrir alla okkar þekk- ingu og nákvæmu tæki, vit- um við ekki, hvað aðdráttarafl er. Við getum reiknað með því og mælt það víða, en við vitum ekki, hvað það er, og komumst ef til vill aldrei að því. Án tillits til þess, hvort af- stæðikenningin er rétt eða ekki, má varpa fram þeirri spurningu, hvort aðdráttarafl muni vera milli allra hluta, hversu smáir eða stórir, sem þeir eru. Gætir þess til dæmis milli atoma, sem öll efni eru byggð af, og eru margfalt minni en svo, að þau sjáist í stærstu smásjá? Ekki er það öldungis víst, en líkurnar eru þeim megin. Við vitum að þess gætir í okk- ar sólkerfi, en gætir þess alls- staðar í óravíddum himinhvolfs- ins, f jarlægðum, sem ljósið berst frá á milljónum ára, en það fer, sem fyrr segir 300000 km. á sek.? Sennilegast er það. En eigi hjálpar þetta oss til að svara spurningunni: ,,Hvað veldur aðdráttaraflinu ?“ +
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Úrval

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.