Úrval - 01.09.1960, Blaðsíða 27

Úrval - 01.09.1960, Blaðsíða 27
HÖPUM VIÐ LIFAÐ ÁÐUR ? andi sé loft og loft sé eilíft og óeyðanlegt. Þegar maður deyr, þá eyðist sál hans því ekki, eins og líkaminn, heldur sé henni andað út í loftið, sem hún var mynduð úr og hvaðan hún kom. Af þessu leiðir það, að loftið sem við öndum að okkur, hlýt- ur óhjákvæmilega að vera mett- að af óteljandi milljónum sálna, sem hafa losnað úr líkömunum við dauða þeirra og hver ein- asta vera, sem lífsanda dregur, maður jafnt sem dýr, teygar því að sér _,,sálir“. Meðal grísku heimspeking- anna varð þessi hugmynd hvers- dagsleg, en það féll Plato í skaut að breyta hinni grófu hugmynd í frábærlega fagra goðsögn. Handan við þessa veröld tíma og rúms, þessa veröld efnis- kenndra hluta blekkjandi útlits, (kenndi Plato) er önnur veröld, ósýnileg, eilíf og raunsönn. Frá henni koma hingað til jarðar- innar sálir, sem muna, að vísu óljóst, eftir þessum heimkynn- um guðlegrar fegurðar, vizku og hamingju, sem þær komu frá. I rás aldanna flytjast þær á milli líkama margvíslegra teg- unda og gerða, úr líkama heim- spekings eða e. t. v. listamanns, jafnvel í líkama konu og með hverju lífi lýkur kafla í upp- fræðslu þeirra og þroskaferli. Ástand þeirra í hverju lífi fer eftir því, hvernig þær hafa hagað sér í því næsta á undan. Loks, eftir langa röð endur- ÚRVAL holdgana, er sálin nægilega hreinsuð til þess að geta horfið aftur inn í það ríki óumræði- legrar alsælu, sem hún svo lengi hafði verið í útlegð frá. Meira en tvö þúsund árum eftir daga Platós, lýsti mikið enskt skáld hinni platónsku hugmynd í ódauðlegu ljósi: „Fæðing vor er einungis svefn og gleymska" o. s. frv. Enda þótt Wordsworth hefði í þessu kvæði sínu litið á ,,þá draumkendu birtu og fegurð, sem skrýðir hluti í æsku“ sem „líklega sönnun um fyrra til- verustig", þá tók hann það samt fram, að hann hefði aldrei ætl- að að ráðleggja svo þokukennda og óljósa hugmynd sem trú. Samt sem áður verður hin endanlega ályktun hans sú, að „enda þótt hugmyndin sé ekki nein óvéfengjanleg opinberun, þá verði hún samt ekki dregin í efa“. Og hann viðurkenndi, að hún hefði runnið saman við trúarbrögð margra þjóða. Á frumtímum kristninnar, áður en guðfræðin varð hörð og ákveðin, voru til menn sem aðhylltust tilgátuna um endur- holdgun. I langan tíma stóðu yfir ákafar deilur milli Pradu- cianista annarsvegar, sem héldu því fram, að börnin hlytu sál, eigi síður en líkama frá for- eldrum sínum við náttúrlegan getnað, og Creationista hins- vegar, sem kenndu það, að guð skapaði nýja sál handa hverj- um mannlegum einstakling, um 21
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.