Heima er bezt - 01.04.2003, Qupperneq 9
Sigurður og Svava í skórrœktarlandinu við Torfufellsá.
Litli drengurinn heitir Gísli Guðmann Einarsson.
En í Saurbæjarhreppi voru strax á fyrsta og öðrum áratug
tuttugustu aldarinnar, starfandi tvö ungmennafélög, það var
Ungmennafélag Saurbæjarhrepps, sem var norðan til í
hreppnum, og Ungmennafélagið Vörboðinn í Hólasókn, á
ífemsta svæðinu. Og svo mikill kraftur var í því á tímabili
að það kom sér upp sundlaug, sem byggð var úr torfi og
grjóti við Hólsgerðislaug. Sundlaug þessi var starfrækt í fá
ár en það komust þó nokkuð margir unglingar og jafnvel
fullorðnir á flot og lærðu þar sund. Ólafur Magnússon,
sundkennari á Akureyri og Páll bróðir hans komu þar eitt-
hvað við sögu- En Hjálmar Þorláksson bóndi í Hólsgerði og
síðar Villingadal, Skagfirðingur að ætt, sem hafði lært þar
sund í æsku, hann kenndi og leiðbeindi mest þama. Margir
sýndu í þessu mikinn dugnað og framför. En við áðumefnda
fólksfækkun þá dofnaði yfir félagsskapnum og félagið lagð-
ist niður einhvem tíma seint á þriðja áratugnum.
En mjög skömmu seinna var stofnað Bindindisfélagið
Dalbúinn, sem starfaði um áratugi Og oft af miklum krafti.
Það var stofnað af ungum mönnum, sem vom reglusamir og
þótti nóg um óreglu annarra og vildu veita unglingum lið
með þessu móti og þetta hafði mjög góð áhrif. Mikið sam-
starf var milli Dalbúans og Ungmennafélags Saurbæjar-
hrepps í íþróttum og á fleiri sviðum og það endaði með því
að þessi félög voru sameinuð og þá komst Vorboðinn aftur
til nýrra lífdaga, nýja félagið var nefnt Vorboði. En síðan
sameinast öll ungmennafélög í núverandi Eyjaijarðarsveit í
félaginu Samheija. Þetta er orðinn nokkuð langur aðdrag-
andi að þvi félagi.
Búskapur á breytingatímum
Fyrir mitt minni, þá var margt fólk í heimili hjá foreldrum
mínum. Það voru afi minn og amma og systur föður míns
þrjár, Kristbjörg, Laufey og Guðrún, taldar í aldursröð. fnd-
íana, elsta systirinn, var gift Finni Kristjánssyni á Skálds-
stöðum og nýbýlinu Artúni, þar sem þau bjuggu allan sinn
Sigurður, vinstra megin á myndinni, að störfum sem
grjóthleðslumaður við Strandgötu á Akureyri. Vinnufé-
laginn heitir Steindór Geir Steindórsson, fjórði ættliður í
beinan karllegg, sem ber þetta nafn.
búskap, en áðumefndar þijár systur fluttu til Akureyrar,
einnig fósturbróðir þeirra, fngólfur Júlíusson, en þau vom
systraböm. Hann var alinn upp hjá afa mínum og ömmu til
fullorðinsára, var vinnumaður hjá föður mínum en hann var
þar einnig eins og náinn ættingi íjölskyldunnar.
En fyrstu minningar um bústörf, heyskap til dæmis, ég
man það ekki í svo glöggu minni, en mér finnst ég muna
þegar fyrsta sláttuvélin kom. Eg hefi verið svona sex, sjö
ára, þetta var alveg töfratæki og ég hálfhræddur við það, mér
fannst það hafa svo hátt, það rauf dalakyrrðina. Þetta var
svona fyrsti vísir að tæknivæddum búskap. Við vomm tvö
systkinin sem upp komumst, Torfhildur systir mín og ég.
Sigfríður systir okkar lést þriggja ára, og ólumst við þama
upp með foreldrum okkar og frændliði. Amma mín dvaldi,
þegar frá leið, til skiptis hjá börnum sínum, eftir að afi minn
var fallinn ffá. Kannske er mín fyrsta endurminning frá jarð-
arför hans. Ég efast nú um að þetta sé raunhæft minni, þetta
sé kannske einhver upplifun, sem ég hefi skapað mér síðar.
En mér finnst ég hafi séð prestinn, hann var náttúrlega ólík-
ur öðra fólki í sínum búningi, og að ég muni það í óljósri
bernskuminningu.
Að sjálfsögðu fylgdist ég með búskapnum, það var eins
og manni leiddist aldrei, það var alltaf eitthvað um að vera
þótt þetta væri það sem kallað er fásinni sveitalífsins. Árs-
tíðaskiptin vom svo markviss, það vom ákveðin verk á
hverjum tíma. Sauðburðarins var beðið með eftirvæntingu
og vorinu var tekið með fögnuði, vallarávinnsla og rúningur
voru eftirminnileg störf, sem og allt umstangið í kringum
sauðféð.
Hestar voru þá mikið notaðir við búskapinn og það varð
síðar meir mitt hlutskipti að vinna mikið með hestum áður
en dráttarvél kom til sögunnar og mér líkaði það nokkuð
vel. Hestar voru fyrir heyvinnuvélum og í heybandslest og
Heimaerbezt 153