Heima er bezt - 01.04.2003, Qupperneq 15
- Hafðirðu nokkra áætlun um hvað þú yrðir lengi í túrn-
um?
- Nei, hreint enga. Þó bjóst ég nú ekki við að verða
mjög lengi vestra, svona 4-5 ár kannski. En það tognaði
úr því.
- Félagar þínir dvöldust þar allir mun skemur?
- Já, þeir hafa líklega verið heimfúsari. Pétur þraukaði
þeirra lengst, í 5 ár. Hann fór rakleitt til Soffoníasar móð-
urbróður síns Þorkelssonar, sem þá var í Winnepeg.
Seinna komst Pétur vestur til Kaliforníu, en þar var systir
hans búsett. Halli fór til Gísla móðurbróður síns á Gimli.
Dvaldi þar í eitt ár en hvarf að því búnu heim. En for Ey-
þórs varð hin versta og er illt til þess að vita. Honum var
aldrei hleypt frá borði. Ástæðan var sú að hann hafði
staurfót. Stríðið var þá tiltölulega ný afstaðið og Kanada-
stjórn taldi sig hafa nóg af fötluðum mönnum á sínum
snærum. Annars hafði Eyþór læknis-
vottorð héðan að heiman og var, eins
og kunnugir vita, fullfær til margvís-
legra starfa. En allt kom fyrir ekki.
Honum var vísað frá.
Presturinn skrökvaði, sem
beturfór
Þegar vestur kom fór ég beint til séra
Rögnvalds Péturssonar í Winnipeg.
Hjá honum dvaldi ég fyrstu vikuna.
Svo fengum við Pétur okkur herbergi
saman.
Til að byrja með vann ég í
Winnipeg á vegum séra Rögnvalds
og þeirra bræðra, sem þá höfðu þar
með höndum umfangsmikla bygg-
ingastarfsemi.
Mér leið vel í Winnipeg en kunni
þó ekki við mig þar þegar til lengdar
lét. Ég var sveitamaður, þótti þröngt
í borginni og langaði út í sveit. Og
séra Rögnvaldur var mér hjálplegur
eins og áður. Hann réði mig hjá mági
sínum, Hákoni Kristjánssyni frá
Hraunkoti í Aðaldal. Hjá Hákoni var
nóg að gera og gott að vera. En ein-
hvers staðar þarna vestra átti að vera
alnafni minn og frændi, Stefán Ei-
ríksson, bróðir Jóhönnu heitinnar á
Höskuldsstöðum. Stefán vildi ég endilega finna og hélt
því uppi spurnum um hann.
En það virtist ætla að verða djúpt á Stefáni. Loks hitti
ég prest nokkurn, sem kannaðist við Stefán, en sagði mér
að hann væri dauður. Það þóttu mér ljótu fréttirnar en
varð víst ekki við gert úr því sem komið var.
Nú var mér náttúrlega ljóst að Stefán frændi myndi
ekki verða eilífur hér á jörð, frekar en aðrir menn, en ein-
hvern veginn sátu nú samt í mér efasemdir um sannleiks-
gildi þessarar dánarfregnar guðsmannsins.
Og þegar ég kom að vestan um haustið, hitti ég á bjór-
stofu, menn frá Gimli. Enn spurði ég eftir Stefáni. Jú,
einn þeirra kannaðist við hann. Ég spurði hvenær hann
hefði dáið. „Dáið!? Ég veit ekki til þess að hann hafi
nokkurn tíma dáið, var svarið. „Hann er eins snarlifandi
og nokkur stórbóndi getur verið.“
Ég gat þess að presturinn hefði sagt Stefán dauðan.
„Það er nú bara eins og hver önnur bölvuð lygin úr
honum,“ svarað hinn.
Mér þótti þetta nú heldur betri fréttir og kvöldið eftir
dreif ég mig upp í járnbraut og beint til Stefáns. Hann tók
mér eins og hann ætti í mér hvert bein.
Þama var ég svo um veturinn og leið vel. Já, mér hefur
reyndar sjaldan liðið betur. Enginn vandabundinn var
þarna hjá gömlu hjónunum. Annar sonur þeirra féll í
stríðinu, hinn var bóndi.
Sumarið eftir var ég enn í bygg-
ingavinnu í Winnipeg en hvarf um
haustið á ný til Stefáns, þar sem ég
taldi mitt raunverulega heimili.
Hjá Stefáni starfaði ég að ýmsu.
Meðal annars flutti ég mjólk á járn-
brautarstöðina. Ók henni þangað á
hestasleða og beitti fýrir hann
tveimur gammahestum.
Á vit ævintýranna
Ég sagði þér víst áðan að megin
ástæðurnar til Ameríkuferðar minn-
ar hafi verið löngun til þess að sjá
mig um í veröldinni og svo ævin-
týraþrá. Þann tíma sem ég hafði enn
dvalið í Kanada hafði ég að vísu séð
og reynt margt nýstárlegt en í veru-
lega bragðmiklum ævintýrum hafði
ég þó enn ekki lent. Kannski hefði
ég lagt í að leita þeirra ef á hefði
þurft að halda, en til þess kom nú
ekki. Þau bárust mér brátt að hönd-
um, án allra eftirgangsmuna.
Svo bar við að niðri á Gimli rakst
ég eitt sinn á kaupmann nokkurn,
landa minn, Hannes Kristjánsson að
nafni. Hann sagði mér að hjá sér
væri staddur skoskur mágur sinn,
sem væri að ráða menn til ákveð-
inna starfa fyrir stjórnina og ég mundi vera alveg kjörinn
til þeirra verka. Ég lét nú í ljósi nokkum efa um það að
ég hentaði vel í embætti hjá stjórninni en Hannes var
ekki á þeim buxunum að láta sig með það.
„Og hvað á ég svo að gera,“ spurði ég.
„Þú átt að fara norður að íshafi,“ sagði hann.
Ég sagði að mér fyndist nú nógu fjandi kalt á Gimli
hvað þá norður við íshaf.
En stjórnin vildi fá sem flest af íslendingum í þessa för,
sagði Hannes. Hún stóð á þvi fastar en fótunum að engir
Stefán Eiríksson, skömmu eftir að hann
kom til Kanada.
Heima er bezt 159