Heima er bezt - 01.08.2008, Side 24

Örnólfur
Thorlacius
VAKNA
Dýr í jarðskjálfta
Grískur sagnritari og landfræöingur,
Strabo, var uppi á árunum um 63 f.Kr.
þar til um 24 e.Kr. Eftir hann er elsta
fræöilega lýsingin á jarðskjálfta sem
menn þekkja, þar sem greint er frá því
þegar grísk borg, Achaea, sópaöist út í
Kórintuflóa árið 373 f.Kr. Taliö er aö
þaö hall verið þar sem nú heitir Helice.
Nokkrum dögum fyrir skjálftann veittu
borgarbúar því athygli aö ýmis dýr, eins
og rottur, meröir og snákar, foröuöu sér
af svæðinu, hundar fóru um geltandi og
fuglar ókyrröust.
Dýrin skynja margt sem skynfærum
okkar er huliö, og frá ýmsum stööum og
tímum eru misvel staðfestar frásagnir um
einkennilega hegöun dýra er boðað hafi
jaröskjálfia eöa aörar náttúruhamfarir,
svo sem aö alihænur hafi hætt aö verpa
og býfiugur fiúið bú sín.
Jarðskjálftalandið Japan
I Japan eru skæöar jarðhræringar
tíðar og þar fara margar sagnir af
óvenjulegu háttemi ýmissa dýra á
undan jarðskjálftum. Árið 2003 greindi
þarlenskur læknir til dæmis í dagblaði
frá annarlegri hegðun Qölda hunda, sem
ókyrröust, geltu og bitu menn áður en
jarðskjálfti gekk yfir.
Virtur eölisfræðingur, Motoji Ikeya,
tók eftir því að ánamaðkarnir í garöi
hans fiykktust upp úr moldinni áður
en mikill jarðskjálfti gekk yfir Kobe
í Japan áriö 1995, en hann bjó um 30
km frá upptökum skjálftans. Ikeya, sem
lést 2006, fór síðan aö safna gögnum
um viðbrögð dýra viö jarðskjálftum,
sem hann taldi aö ekki væri hægt aö
leiöa hjá sér sem kerlingabækur. I lann
taldi aö dýrin myndu skynja rafsvið eöa
rafsegulsveiflurer fara fyrir jarðskjálftum
og skráði um þaö bók, „Earthquakes