Læknaneminn - 01.08.1968, Blaðsíða 18

18
LÆKNANEMINN
cytosis hjá sínum sjúklingum og
fá magasár. Hann segir, að sama
gildi um oxyphenbutazon (Tander-
il) og monophenylbutazon (Mon-
asan), en þessi afbrigði af phen-
ylbutazon verka heldur vægar og
eru því samsvarandi skammtar
300—400 mg á sólarhring.
Indomethacin (Indocid) er nýtt
gigtarlyf (indolsamband). Verkun
er svipuð, þótt það sé óskylt hinum
gigtarlyfjunum. Þegar fyrstu
fréttir bárust af þessu lyfi 1962-—
’63 var það talið fremra phenyl-
butazoni og cortisoni a.m.k. í rann-
sóknarstofutilraunum. Síðan 1964
hefur fengizt nokkur reynsla, þótt
enn sé of snemmt að kveða upp
dóm um gildi þess. Samanburðar-
rannsóknir hafa verið gerðar og
hafa m.a. sýnt, að 50 mg Indo-
methacin hafasömuverkjastillandi
áhrif og 600 mg Aspirin (Rheum-
atism Rewiev, 1966). Menn eru
sammála um, að það verki sér-
lega vel á þvagsýrugigt og spond-
ylitis ankylopoietica og jafnvel
arthrosur. Aftur á móti ber rann-
sóknum ekki saman um áhrif þess
á A.R., og síðustu rannsóknir
benda til, að það hafi litla eða
enga kosti fram yfir Asprin (01-
hagen, 1967). Því verður þó ekki
á móti mælt, að mörg sláandi dæmi
höfum við séð um góð áhrif þessa
lyfs á A. R. Hér virðist a.m.k.
um allgott lyf að ræða fyrir þá
sjúklinga, sem ekki þola Aspirin,
eða áhrifin eru ófullnægjandi.
Aukaverkanir eru algengar við
stóra skammta (300 mg), höfuð-
verkur, ógleði, verkir í epigastrii
og niðurgangur. Minni skammtar
þolast mun betur, og eru áðurnefnd
óþægindi sjaldgæf við skammta
minni en 100 mg á sólarhring.
Magasár og blæðingar hafa kom-
ið fyrir. Lýst hefur verið alvarlegri
gulu við indomethacin gjöf. Útbrot
koma sjaldan fyrir. Örfáum
thrombocytopenium hefur verið
lýst, en ekki agranuloytosis enn.
Hér á lyflæknisdeild Landspít-
alans höfum við undanfarið not-
að indomethacin mikið í stað
Aspirins til þess að öðlast
einhverja reynslu í meðferð þessa
nýja lyfs. Það virðist oft geta kom-
ið í staðinn fyrir salicylmeðferð,
en ekki þó alltaf. Stundum er gott
að gefa þessi lyf saman. Af lestri
greina um þessi efni virðist ekki
tilhneiging til að skipta á Aspirini
og indomethacini sem grundvallar-
lyfi við A.R., þó er sjálfsagt að
reyna indomethacin á undan phen-
ylbutazon-lyfjum vegna minni
aukaverkana. Þá er bezt að byrja
með litla skammta, t. d. 25 mg
tvisvar á dag og gefa helzt ekki
meira en 100 mg á sólarhring. Gefa
skal lyfið með mat og jafnvel með
antacida. Auk salycilgjafar hefur
okkur reynzt vel að gefa Indocid-
stikkpillu á kvöldin 50—100 mg.
Hingað til hefur verið rætt um hin
eiginlegu analgetica, en nú mun
ég víkja að þeim tveimur lyfjum,
sem talin eru hafa stöðvandi áhrif
á sjálfan sjúkdóminn. Þau eru:
Klórókin og gull.
Mýralcöldulyf (Klórókin): Þau
lyf af þessum flokki, sem notuð eru
við A.R., eru klórókin-fosfat (m.a.
Avlochlor) og hydroxklórókin
(Plaquenil). Þessi meðferð hefur
verið notuð í auknum mæli síðan
1951, fyrst og fremst við L.E.D.,
og einnig við A.R. Margar saman-
burðarrannsóknir hafa leitt í ljós
bólgueyðandi áhrif þessara lyfja
á A.R. sjúklinga, (Med. Clin. N.
Am. 1961, Primer on Rheum. Dis.
1964, Rheum Review 1966, Olhag-
en 1967). Þó er enn óljóst í hverju
þessi verkun er fólgin. Gagnstætt
hinum fljótvirku verkjastillandi
lyfjum eru klórókin-lyf mjög sein-