Læknaneminn - 01.08.1968, Blaðsíða 68

60
LÆKNANEMINN
sjúklinginn profylaktiskt með
colchicin, fer eftir tíðni kastanna.
Líði meira en eitt ár á milli þess,
að sjúklingurinn hafi einkenni, er
stöðug colchicin meðferð sennilega
óþörf. Komi einkenni oftar og vari
lengi í senn, er rétt að gefa colchi-
cin 0,5—2 mg daglega. Reynslan
hefur sýnt, að þessi skammtur
nægir í 94% tilfella til að halda
sjúklingnum einkennalausum, og
þetta magn þola flestir vel án
aukaverkana.
Ýmis lyf hafa verið notuð til að
lækka þvagsýru í serum. Flest
þeirra kom í veg fyrir reabsorb-
ion þvagsýru í tubuli og gefa
þannig aukinn útskilnað. Af þess-
um má nefna probenecid, sulfin-
pyrazon, fenylbutazon, salicylöt
og zoxazolamin.
Fyrir nokkrum árum kom fram
nýtt lyf, allopurinol, sem er mjög
áhrifaríkt til þess að lækka þvag-
sýru í serum. Það verkar með því
að hindra xanthin oxidasa, sem
hvetur oxideringu xanthins og
hypoxanthins í þvagsýru og senni-
lega einnig með ,,feed back“ hindr-
un á fyrri stigum purinefnaskipt-
anna.
Mjög er misjafnt, hvenær talin
er þörf á notkun þessara lyf ja. Að
mínum dómi er rétt að nota þau,
fái sjúklingur liðbólgu þrisvar til
fjórum sinnum á ári eða oftar. I
öðru lagi, sé gangur sjúkdómsins
hraður eða þvagsýrumagn í serum
yfir 8 mg%, og loks mundi rétt
að nota þau hjá öllum með kron-
iskar liðbreytingar og greinanlega
tophi. Probenecid og sulfinpyra-
zon eru talin bezt þessara lyfja.
Af því fyrr nefnda þarf vanalega
0,5—3,0 g á dag og af því síðar-
nefnda 400 mg. Þolast þau yfir-
leitt vel í þessum skömmtum.
Enda þótt allopurinol sé mjög
áhrifaríkt, er sá galli á gjöf Njarð-
ar, að aukaverkanir eru ófáar.
Lifrar- og nýrnaskemmdir sjást,
gastrointestinal truflanir, útbrot
og leukopenia. Rétt er því senni-
lega að svo stöddu að takmarka
notkun þessa lyfs við þá sjúklinga,
sem ekki fá nægjanlega þvagsýru-
lækkun á annan hátt og e. t. v.
sjúklinga með miklar nýrnaútfell-
ingar og steina.
Það gildir um probenecid og
sulfinpýrazon, að ekki má gefa
salicylöt samtímis, þar eð þau
hindra verkun þeirra. Um þau öil
þarf að sjá um, að þvagmagn sé
um 2 1 á sólarhring og þvagið sé
alkaliskt, þannig að ekki komi til
steinmyndunar. Að sjálfsögðu
verður svo einnig að gefa colchicin
með profylaktiskt fyrstu mánuð-
ina.
Með langvarandi þvagsýrulækk-
andi meðferð má lækka mjög
þvagsýruinnihald líkamans og
bæta mjög líðan sjúklinganna,
úratútfellingarnar smáeyðast og
hverfa og hreyfanleiki liða eykst.
Lífshorfur þvagsýrugigtarsjúkl-
inga í dag verða að teljast góðar,
og því betri þeim mun eldri sem
sjúklingurinn er, þegar hann veik-
ist. Þessir sjúklingar geta flestir
lifað eðlilegu lífi, taki þeir ráð-
leggingum og fari þeir eftir þeim.
HEIMILDIR
1) Clausen., J. Ugeskr. f. Læg-. 1967,
129, 968.
2) Harvey W. C. & Scull, E., Lancet
1968, 1, 532.
3) Munte, E., Nord. Med. 1968, 79, 173.
4) Nissen, N. & Paikin, H. Nord. Med.
1967, 78, 1320.
5) Smyth C. Arhtritis & allied cond.
Lond. 1966, 923.
6) Wyngaarden, Arthritis & allied cond.
Lond. 1966, 899.
7) Symp. on Allopurinol, Ann. Rheum.
Dis. 1966, 25, 601.