Læknaneminn - 01.08.1968, Blaðsíða 45
LÆKNANEMINN
L.I. má einnig hraða með S.I., sem
gefa má í sömu sprautu, án
þess að eiginleg áhrif insulinanna
raskist, ef gefið er strax (Slayton,
Burrows og Marble, 1955). Við
geymslu getur pH blöndunnar hins
vegar stuðlað að því, að S.I. og
Semilente breytist í Ultralente
(Nabarro og Stowers, 1953).
Vart má búast við góðri stjórn á
blóðsykri, þegar insulinþarfir
sjúklings eru meiri en 80—90 ein.,
og veruleg hætta er þá á slæmum
hypoglycemiskum tilfellum. Er þá
rétt að gefa insulin tvisvar á dag.
ACTRAPID (A.R.I.) og RAP-
ITARD (R.T.I) eru nýjust insu-
lina. (Schlichtkrull og félagar,
1961). Actrapid, sem er neutralt,
hefur nokkru hraðari og að sama
skapi styttri verkun en hið súra
S.I., sem þarf að neutraliserast í
vefnum áður en það absorberast.
Er 50% absorption A.R.I. um 50
mín. hraðari en S.I. Þessi eiginleiki
A.R.I. hefur þýðingu við ketoac-
idosis-coma. I öðrum tilfellum get-
ur skemmri verkun A.R.I. verið
ókostur og því ákjósanlegra að
nota S.I. A.R.I. má blanda með
hinum langvirku insulinum, sem
neutral eru.
Rapitard insulin er gert að %
úr A.R.I. og að % úr hreinum in-
sulinkrystöllum, sem gerðir eru
langvirkir án tilkomu zinks með
nýrri krystöllunaraðferð. Vegna
Actrapid-innihalds insulinsins er
byrjunarverkun mjög hröð og
sterk, en þurfi meira en um 40
einingar, eru áhrif krystallanna
venjulega ekki nægilega löng til
að koma í veg fyrir hyperglycemiu
um nætur; þarf þá aðra gjöf fyrir
kvöldverð.
Notkun insulins.
Það er nauðsynleg forsenda við
íhugun sem þessa, að æskilegt sé
1,3
að koma á normoglycemiu við
stjórn á sykursýki, hvenær sem
þess er kostur. Stöðugt fjölgar
gögnum, sem sýna mikilvæga
fylgni milli langvarandi góðrar
stjórnar á sykursýki og fjarveru
complicationa. Læknir, sem skeyt-
ir ekki þessari staðreynd, tekur á
sig þunga ábyrgð á hverjum þeim
óheillavænlega gangi, sem sjúk-
dómurinn kann síðar að taka.
Árangur insulinmeðferðar velt-
ur á réttu mati á þeirri stjórn
á blóðsykri, sem unnt er að ná
án þess að hætta um of á hypo-
glycemiu eða krefjast óaðgengi-
lega strangs lífernis af sjúklingum.
Felst í þessu nauðsyn á þekkingu
á eðlilegum blóðsykursveiflum og
á eiginleikum hinna ýmsu insulin-
tegunda.
Bezti árangur, sem vænta má af
insulini, er að koma á eðlilegum
blóðsykri á þeirri tímaeiningu, er
insulináhrifanna gætir mest.
Hversu lengi normoglycemia var-
ir, fer m.a. eftir fjölda gjafa og
insulintegund. Því oftar sem
skammvirkt insulin er gefið, þeim
mun nær er komizt hinu fysiolog-
iska ástand. Af þessu leiðir, að
hin venjulega notkun langvirks in-
sulins fyrir morgunverð, er í hæsta
máta ófysiologisk og því lítt hæf
til viðunandi stjórnar á blóðsykri,
nema leitað sé aðstoðar í öðrum
þáttum, sem dregið geta úr van-
mætti insulinsins. Lykilinn að á-
kjósanlegu metabolisku jafnvægi
er að finna í kolvetna- og hita-
einingatakmörkun og niðurröðun
fæðunnar eftir insulinsvari og lík-
amlegri áreynslu sjúklingsins.
Þessu jafnvægi til frekari stuðn-
ings er, að stærð daglegra insulin-
gjafa er höfð breytileg samkvæmt
sykurákvörðun í þvagi.
Bezt er að hefja meðferð með
insulini á sjúkrahúsi, þar sem in-