Læknaneminn - 01.03.1980, Blaðsíða 13

0 £
Mynd ö. Sýnd er staSa mitralloka frá byrjun diastolu (A)
t'l byrjunar systolu (E). A: Byrjun diastolu. Lokan galopin.
B: Miðdiastola. Lokan lokast að hluta vegna hvirjiIstraums.
C: Sein diastola eða atrial systola (samsvarar P-takka á
hjartarafrid). Þannig er lokan við upphaf ventricular syst-
olu sé P-R bil stutt. D: Sein diastola sé P-R bil langt. Lokun
aftur komin í háljlokaða stöðu vegna hvirfilstraums. E:
Véntricular systola. AO: Aorta. VA: Vinstra atrium. VV:
Vinstri ventriculus. ML: Mitralloka.
Bilið A2-P2 verður 0,03-0,06 sek. og tvö hljóð heyr-
ast. Við útöndun er A2-P2 bilið < 0,02 sek. og að-
eins eitt hljóð greinist.
Við sjúkdóma verða oft breytingar á öðru hjarta-
hljóði:
A ) Aðeins eitt hljóð heyrist vegna:
1) A2 heyrist ekki,
2) P2 heyrist ekki.
A2 heyrist ekki ef aortaloka er kölkuð og ó-
hreyfanleg. Þá heyrist yfirleilt mjög lágt annað
hjartahljóð. Stundum heyrist ekkert vegna þess
að óhljóð yfirgnæfir P2. Ef mikil kölkun er á
púlmónalloku heyrist P2 ekki. Vanti lokuna
vegna fæðingargalla eða eftir aðgerð heyrist að
að sjálfsögðu aðeins eitt hljóð. Þá er rétt að
geta þess að með hækkandi aldri verður erfiðara
að greina klofningu á öðru hjartahljóði. Veldur
þar bæði seinkun á A2 vegna seinkaðs útflæðis
og að meiri lungnavefur liggur yfir hjartanu,
svo að P2 greinist síður.
B) Báðir þættir annars hjartahljóð (A2, P2) heyr-
ast í inn- og útöndun, en bilið lengist við inn-
öndun en styttist við útöndun.
I. Orsakir seinkunar á P2:
a) Seinkun taugaboðs til hægri ventriculus
vegna:
1) hægra greinrofs,
2) aukaslags sem á upptök í vinstri
ventriculus.
Taugaboð berast frá SA hnút til AV hnúts
og síðan niður His búnl og þá samtímis niður
septum hægra og vinstra megin. Við hægra
greinrof berst taugaboðið því fyrst til vinstri
ventriculus sem þá dregst saman aðeins á
undan jjeim hægri.
b) Lengdur samdráttur hægri ventriculus
vegna:
I ) stenosis valvulae pulmonalis,
2) embolia pulmonum.
I báðum tilvikum starfar hægri ventriculus
gegn auknum þrýstingi sem veldur seinkuð-
um samdrætti. P2 kemur því seinna en ella.
Hinsvegar helst hreyfing við öndun ef ekki
er um hægri ventriculus-bilun að ræða.
c) Minnkað viðnám (impedance) lungna-
æða vegna:
1) dilatatio aa. pulmonalis idiopathica,
2) lokunar á atrial-septal defect.
II. Komi A2 snemma hefur það sömu áhrif á
A2-P2 bil og P2 sem kemur seint. Þetta ger-
ist við:
a) insufficientia valvulae mitralis,
b) ventricular-septa! defect,
c) embolia pulmonum.
I tveim fyrri tilvikum fer hluti útfalls (ejec-
tion) ekki um aortaloku, vinstri ventriculus-
sýstóla styttist og aortalokan lokast fyrr. Sé
um stóra embolia pulmonum að ræða minnk-
ar flæði frá lungnaslagæðum til lungnablá-
SPLITTING OF THE SECONO HEART SOUNO
EXPIRATION INSPlRATION
S| Sj S| Sg
Mynd 4. Sýndur er eðlilegnr klojningar á öðru hjartahljóði.
Við innöndun veiður A2-P2 bilið 0,03-0,06 sek. og tvö hljóð
greinast.
læknaneminn
11