Úrval - 01.01.1968, Side 54

52
ÚRVAL
Noregsrotta (Rattus Norvegicus).
Þær ákváðu að tengja örlög sín við
örlög mannsins. Þær fluttust til
hvers þess staðar, sem maðurinn
fluttist til. Þær eltu hann bókstaf-
lega á röndum. Þær átu sömu fæðu
og hann át, kynntust lifnaðarhátt-
um hans og urðu húsdýr í enn rík-
ara mæii en jafnvel hesturinn eða
kýrin.
Þegar komið var fram á miðald-
ir, flæddi holskefla af svörtum rott-
um eða þakrottum yfir Evrópu. Þar
er um að ræða rottutegund þá, sem
heitir „Rattus rattus“ á vísindamáli.
Sögur herma, að geysilegar breiður
af annarri rottutegund, brúnu rott-
unni, hafi svo haldið inn í Evrópu
úr austri árið 1727. Sagt er, að þær
hafi synt yfir ána Volgu og flætt
síðan yfir gervalla Evrópu. Stuttu
síðar birtust þær í Englandi, en
þar var þeim gefið nafnið „Rattus
norveg'icus“ eða Noregsrottur. Báð-
ar rottutegundir þessar bárust svo
til Ameríku með skipum, rattus
með pílagrímunum og norvegicus
um árið 1775. Noregsrotturnar eru
sterklega vaxnar. Þær hafa lítil
eyru og sveran hala, sem er styttri
en skrokkurinn. Karlrotta af þess-
ari tegund getur vegið upp undir
eitt pund og orðið 9 þumlungar á
lengd að halanum undanskildum. í
samanburði við rottutegund þessa
er rattus fíngerðari. Hún hefur
stór eyru og langan, grannvaxinn
hala. Hún verður sjaldan þyngri
en % úr pundi.
Svo ofsafengin hefur árás Nor-
egsrottunnar verið, að þessi brúni
ættingi hennar hefur að mestu leyti
þurrkazt út nema í hafnarborgum
og á suðlægum slóðum, þar sem
veðurskilyrðin eru hagstæðari.
Rattus getur dansað upp eftir vír-
um og snúrum og komizt þannig
inn í efri hæðir húsa, jafnvel
margar hæðir frá jörðu. Noregs-
rottan er á hinn bóginn snillingur
í að grafa og troða sér í gegnum
hinar minnstu rifur. Hún getur
troðið sér í gegnum rifu, sem er
aðeins hálfur annar þumlungur að