Úrval - 01.03.1971, Side 29

Sir Sydney Smith, lœknir jrá
Nýja-Sjálandi og heimsfrægur leyni-
lögreglumaður, hefur sýnt fram á,
að glæpir í raunveruleik-
anum eru miklu furðulegn en
nokkur skáldskapur.
aði Smith læknir og tók einglyrnið
frá auga sér.
Lögreglan tók að athuga málið.
Lögreglumönnunum til undrunar
komust þeir að því, að smávaxin
egypsk kona, sem stakk við og
hafði átt barn, hafði horfið fyrir
þrem mánuðum síðan. Eftir frek-
ari eftirgrennslan handtóku þeir
föður hennar, og játaði hann að
hafa sært dóttur sína banvænu
skoti af slysni, er hann var að
hreinsa byssuna sína. Þegar lög-
reglumennirnir spurðu Smith lækni,
hvernig hann hefði fengið vitneskju
sína, svaraði hann, að allt væri
þetta mjög einfalt.
Beinin þrjú, sem fundizt höfðu,
voru úr mjaðmargrindinni og gáfu
talsvert til kynna um líkamsbygg-
inguna, meðal annars aldurinn
nokkurn veginn, kynferði og það,
að konan hafði átt barn. Beinin
sýndu, að ekki var jafnvægi í beina-
byggingunni, og því hlaut konan að
stinga við. í einu beininu var
heimatilbúin byssukúla. Á börmum
beinskemmdarinnar mátti sjá, að
konan hafði lifað nokkra daga, þar
sem barmarnir höfðu kalkað ofur-
lítið.
En hvernig gat læknirinn vitað
um brúnu augun? „Jú, það voru
líkur til, að hún væri egypzt, en
Egyptar eru yfirleitt brúneygðir,
eins og við vitum,“ svaraði læknir-
inn og brosti í kampinn.
Þetta atvik átti sér stað fyrir
fjórum áratugum síðan og var upp-
hafið á framabraut Smiths sem sér-
fræðings í glæparannsóknum. Ef
hann minnir á Sherlock Holmes,
söguhetjuna frægu, þá er það alls
engin tilviljun. í nýútkominni ævi-
sögu sinni segir læknirinn, sem
nefnist nú Sir Sydney Smith:
,,Nú á tímum eru rannsóknir á
glæpamálum vísindagrein.... En
það hefur ekki alltaf verið svo.
Sherlock Holmes hefur flýtt fyrir
þróuninni. Conan Doyle, skáldið
sem skapaði Sherlock, varð þeirrar
sjaldgæfu hamingju aðnjótandi að
sjá skáldskap sinn verða að raun-
veruleika."
Skyldleikinn milli skáldskapar
og lífsins er hér mjög mikill. Bæði
Sherlock Holmes og hinn holdi
klæddi starfsbróðir hans eru af-
sprengi háskólans í Edinborg. Sir
Arthur Conan Doyle tók sér dr.
Joseph Bell sem fyrirmynd að
lækninum Watson í Bakarastræti.
Og samstarfsmaður dr. Bells, Har-
27