Úrval - 01.03.1971, Qupperneq 62
60
ÚRVAL
jarðar og lézt fáeinum mínútum
síðar. Dyravörðurinn var kærður
fyrir morð, en dr. Helpern efaðist
mjög um það, þegar hann hóf
krufninguna.
Undir heilanum er lítil slagæð,
sem nefnist Willisbugðan. Stundum
kemur smápoki á æðina, sem blæs
upp líkt og ónýt hjólhestaslanga.
Sennilega orsakast þetta af með-
fæddum veikleika í æðaveggnum.
Þessi poki getur brostið hvenær
sem er og gerist það fylgir dauð-
inn svo að segja samtímis í kjöl-
far þess. Dr. Helpern komst að því,
að einmitt þetta hafði komið fyrir
drenginn. Dyravörðurinn var sýkn-
aður. „En,“ segir dr. Helpern,
„slíkar heilablæðingar eru án efa
orsakir fleiri réttarmorða en nokk-
uð annað, sem sjúkdómafræðingur
getur rekizt á.“
Þrír ungir stúdentar við háskól-
ann í Oklahoma höfðu einnig
ástæðu til að vera þakklátir dr.
Helpern fyrir þekkingu hans á
heilablæðingum. 6. desember 1960
$ku þeijr frá háskólanum inn í
Oklahoma til að skemmta sér þar.
Þeir kynntust vingjarnlegum, ung-
um manni á skemmtistað. Seinna
um kvöldið varð þessi nýi kunn-
ingi þeirra skyndilega mjög ófrið-
samur. Hann hafði ekki drukkið
óvenju mikið, en samt reifst hann
og stofnaði til slagsmála. Ungu
mennirnir þrír urðu að verjast.
Fljótlega datt ókunni maðurinn
dauður niður. Stúdentarnir voru
kærðir fyrir morð.
Helpern var sóttur til New York
og hann lýsti því yfir eftir krufn-
inguna, að hér væri ekki um morð
að ræða. Hann fann sprungna blóð-
æð í Willis-bugðunni, og lýsti því
yfir, að skömmu áður en æðin
brysti yrði oft vart við reiði og
æsing. Friðsamur maður gæti því
orðið æstur og uppstökkur. Þannig
stóð á fyrir unga manninum, þeg-
ar hann stofnaði til handalögmála
og þessi fáu högg, sem hann hafði
fengið gátu naumast verið orsök
heilablæðingarinnar. Stúdentarnir
þrír voru sýknaðir.
MORÐ EÐA SJÁLFSVÖRN
„Það er oft hægt að leysa mjög
flókin vandamál auðveldlega, ef
maður kemur aðeins auga á lausn-
ina,“ segir dr. Helpern. Hann tekur
sem dæmi 37 ára bónda í New Jer-
sey, sem var kærður fyrir að hafa
myrt föður sinn að yfirlögðu ráði.
Lögfræðingur ákærða byggði alla
vörn málsins á þeirri staðreynd, að
faðirinn, sem var venjulega mjög
friðsamur, nema þegar hann hafði
fengið heldur mikið að drekka,
hefði ógnað syni sínum. Hann var
undir áhrifum áfengis, þegar hann
miðaði byssu á son sinn og sonur-
inn skaut hann síðan í sjálfsvörn.
En ákærandinn hélt því fram, að
hinn látni hefði verið skotinn í bak-
ið og hér væri því alls ekki um
sjálfsvörn að ræða. Læknarnir
höfðu því miður skorið manninn
upp til að reyna að bjarga lífi hans
og eftir þann skurð var ekki unnt
að segja, hvort kúlan hefði lent í
brjósti hans framan frá. En lögregl-
an taldi, að kúlan hefði farið inn
um skotsárið á hryggnum.