Úrval - 01.04.1971, Blaðsíða 68

66
r
• IIAGNÝTING
SKARNS OG
ÚRGANGS
Sviar hafa löngum
'haft iforgöngu um
margt, sem almenningi
horfir til iheilla — ,Þótt
ekki muni allir á einu
máli um að „nýfa bylg.i-
an“ í ikynferðismálum,
sem einkum er raikin
iþangað, flokkist Þar
undir. Nú hafa þeir i
byg-gingu tíu rverk-
smiðjur, sem eiga að
vinna nytsaman varn-
ing úr allskolnar úr-
gangi, sem til fellur í
borgum og iðjuverum,
og ihafa þær verið stað-
settar með það fyrir
augum, að kostnaður-
inn við flutning á ihrá-
efninu til þeirra verði
sem minnstur. Reiknað
er með talsverðum tekj-
um af sölu þeirrar
framleiðslu, sem þarna
verður um að ræða, en
mestur ihagnaðurinn er
talinn verða af því, að
þessi verksmiðjurekstur
íStefnir að auknum
þrifnaði í þéttbýli og
nágrenni þess. og eins
í sambandi við ýmsan
iðnrekstur, sem um-
hverfismengun hefur
stafað af hingað til,
eða örðugt hefur verið
að komast hjá nema
með ærnum tilkostnaði.
• VELDUR
VÍÐA VANDA
Úrgangurinn veldur
yfirleitt miklum vanda
í öllum stærri borgum,
o.g hefur verið leitað
ýmissa leiða til að leysa
hann. Madridbúar
framleiða einskonar
skarna, eða efni til
jarðvegsblöndunar með
verulegu áburðargildi,
úr þeim úrgangi, sem
til fellur Þar i borg, og
nemur sú framleiðsla
200 smálestum á dag.
Þeir i Moskvu fara eins
að, og hefur nýverið
verið opnuð þar ný
verksmiðja í því sam-
bandi, sem á að geta
framleitt 600 smálestir
af „skarna" á dag. í
Frankfurt ,í Vestur-
Þýzkalandi hafa verið
reistir sérstakir ofnar,
sem brenna allan úr-
gang til ösku imeð sér-
stökum tækniaðferðum
— og hitinn, sem skap-
ast við þann bruna, er
notaður til að fram-
leiða ,-afmagn. sem
nægir 40,000 ibúa borg-
arhverfi til ljóss og
hita, en úrgangurinn,
sem þannig er hagnýtt-
ur, nemur 700 smálest-
um á dag. Einkennileg-
asta lausnin á þessu
vandamáli hefur þó
verið fundin af íbúum
borgar einnar skammt
frá Ohicagó, nánar til-
tekið í Du Page County,
en þar byggja Þeir eins-
konar fjall úr úrgang-
inum, þar sem skiptast
á lög af úrgangi og lög
af mold og möl, sitt á
hvað, og það á að koma
í veg fyrir allan óþef
og imengunarhættu.
Þetta fjall verður 40
m á hæð, lengd þess
hefur ekki verið ákveð-
in, og í brekkum þess
er áformað að gera
brautir til skiðaiðkana
á vetrum — en þarna
hefur umhverfið verið
marflatt til þéssa, og
íbúarnir orðið að fara
alllanga leið til Þess að
komast I skíðabrekkur!
Loks hefur hugvitsam-
ur Japani látið smíða