Úrval - 01.05.1979, Qupperneq 103

DANS HÖRMUNGA - DANS VONA
101
Austurevrópubækur var ljómandi
gott kort. Það var ekki nema rúmlega
nítján kílómetra sund yfir að
tyrknesku ströndinni.
I ágúst 1971 héldum við Alek og
Galja heim til foreidrar minna í
Vilnius. Þaðan fórum við bræðurnir á
hverjum morgni á mótorhjóli Aleks
yfír að Grænavatni, köldu fjallavatni
um 20 kílómetra frá Viinius. Við
ieigðum okkur bát og rérum úr
augsýn, og þar þjálfaði ég þolsund.
Loks kom miður ágúst, besti
tíminn. Við héldum sem ferðamenn
til Batumi og klifum fell utan við
borgina til að sjá yfir hana. Ekki leist
okkur á. Landamærin vom þarna
alveg hjá, vinstra megin við okkur.
En vopnaðir fallbyssubátar vom eins
og perlufesti frá ströndinni svo langt
sem augað eygði; þar sem hægt væri
að synda fram hjá einum utan
sjónmáls tók annar við. Þyrlur vom á
stöðugu sveimi uppi yfír. Yfír-
þyrmandi skógur radarskerma,
varðturna og leitarljósa stóð hvar-
vetna þar sem hægt var að komast
niður að sjónum.
Sundfitin mín og köfunargríman
vöktu tortryggni varðliðsins fjöl-
menna, sem vakti yfír sól- og sjódýrk-
endunum. Eftirlitsbátur dró mig
uppi þegar ég hafði synt fjóra kíló-
metra af fyrsta æfingasundinu mínu
og mér var sagt að hægt væri að senda
mig „töluvert miklu lengra burt en
til Leníngrað.”
Á hverju kvöldi lagðist
einangrunarfangabúða-andrúmsloft
yfir staðinn. Ströndunum var lokað
klukkan hálf sex og hver þumlungur
þeirra þaulrannsakaður, en falibyssu-
bátarnir sveimuðu um sundsvæði eins
og tundurspillar í leit að óvina-
kafbáti. Leitarljós ljómuðu upp hvern
þann stað þar sem hugsanlegt var að
leggjast til sunds. Hin bjarta og eyði-
lega Batumi var hrikaleg afskræming
af sól- og sjóskemmtistað, þar sem
menn nytu Hvíldar og upplyftingar.
Síðdegis einn daginn hrönnuðust
svört skýin upþ, og öldurnar skullu á
ströndinni svo allir strandgestir
forðuðu sér í hús. Undir kvöld gerði
svo mikla hellirigningu að leitarljósin
drógu ekkert, og Alek gat sér þess til
að ekkert nema ,,snjór” sæist á radar-
skermunum. Meira að segja strand-
gæslunni var hætt. Það var eins og
sjávarólgan væri trumbusláttur sem
boðaði hámark fyrirætlunar okkar —
og leysti kæfðar hugsanir úr læðingi.
Það sem ég óttaðist mest var að
vera gripinn. „Ölögleg fl^ttatilraun”
var oft skilgreind sem föðurlandssvik
og við henni lá 10-15 ára fangelsis-
dómur, jafnvel líflát. Einn mánuðurí
þrælkunarbúðum myndi binda enda
á dansinn 1 eitt skipti fyrir öll, og
.þegar vítisvélum flokksins og KGB
væri beint að Gölju einni, myndi hún
fyrr eða síðar láta bugast.
Sannleikurinn var sá, að hvort sem ég
kæmist undan eða yrði gripinn,
myndi Galja sennilega aldrei fá leyfí
til að fara frá Sovétríkjunum. Ég
gerði mér fulljóst, að ég kynni að
fórna henni á altari brjálæðislegrar