Víðförli - 01.05.1951, Page 28

26
VÍÐFÖRLI
Tiigangur þessarar greinar er ekki að ræða gildi þess almennt.
að kirkja hafi fastan játningagrundvöll. Hér munum vér aðeins
ræða lúthersku játningaritin og gildi þeirra eins og nú er ástatt í
heiminum.
Hver eru játningarit lúthersku kirkjunnar? 011 lúthersk játn-
ingarit eru, svo sem kunnugt er, saman komin í Einingarbókinni,
Liber Concordiae (löggilt í Saxlandi 1580). Hún er til í fvrir-
myndarútgáfu frá Deutscher Evangelischer Kirchenausschuss 1930
Vandenhoeck & Ruprecht).
En nú er nokkur munur lútherskra kirkna. Sumar, t. d. sænska
kirkjan, hafa viðurkennt alla Einingarbóþina, en danska (og ís-
lenzka) kirkjan hefur aðeins (auk fornkirkjujátninganna þriggja)
Agsborgarjátninguna og Fræði Lúthers hin minni. Það er annars
athyglisvert. að danska kirkjan skyldi taka upp hin tvö lúthersku
játningarit, þar eð hún hafði sama árið og Þjóðverjar lögðu fram
Ágsborgarjátninguna. 1530, isamið og samþvkkt sína eigin játn-
ingu, „hinar 43 Kaupmannahafnargreinar“. Það er órækt vitni
um samfélagsandann meðal lútherskra manna, að Danir létu þessa
játningu víkja fyrir Ágsborgarjátningu.
Er kirkju nokkur nauðsyn að hafa játningu?
Sé sagan spurð er svarið ótvírætt. Allt frá fyrstu tímum kirkj-
unnar, þegar postullega trúarjátningin varð játning kirkunnar og
hvers einstaklings við skírnina, hefur ekkert kirkjufélag komizt
hjá því að hafa játningu. Þegar lútherska kirkjan í Póllandi var
að setja sér lög árið 1923, lögfesti hún alla Einingarbókina sem
játningargrundvöll sinn. Og þegar evangeliskir menn í Þýzkalandi
höfðu tekið höndum saman og risið gegn Hitler og „þýzk-kristn-
um,“ sáu þeir sig knúða til að setja saman eins konar játningu.
Hvers vegna hafa kristnar kirkjur markað grundvöll sinn með
þessum hætti? Heilög Ritning er þó fullgildur leiðarvísir í krist-
inni trú. Sé rómverska kirkjan spurð, verðum vér þess áskynja,
að kirkjan (páfinn) hefur vald til þess að setja fram fullgildar
kennisetningar, sem sagðar eru framhaldandi útlistun á ummælum
í Bihlíunni. Vér evangeliskir menn, sem álítum Biblíuna eina
fullgilda vegvísinn í kristinni trú, teljum ekki vorar játningar,