Fróðskaparrit - 01.01.1962, Blaðsíða 41

Ov høgt blóðtrýst
47
Mátingarhættir.
Tólini eru í seinru árunum vorðin fittligari, eru rúgvu*
minni. Nýggjasta slagið, »manotest«, er ikki meiri í vavi
enn so, at tað hevst í stórum jakkalumma. Við einum trýst*
rúmi og blóðtrýstíláti, ið stendur og hellir, er trýstmátið
vorðið stytt. Av tí at tað nýtta starvslagið ávirkar hitt funna
blóðtrýstið, er sera týdningarmikið, at kanningin verður
gjørd á sama hátt hvørja ferð, og at tær ávísu forskriftir
verða hildnar. Kyksilvurtrýstmátið er at taka fram um turr*
trýstmátið, og javnan eigur at verða ansað eftir tólinum,
at tað er ikki ótætt og lekur kyksilvur. Hetta er gjørt við
at vissa sær, at kyksilvursúlan stendur á nullmerkinum,
meðan lokan er frá.
Eg skal heilt stutt siga frá, hvussu blóðtrýsttól við kyk<
silvurtrýstsmáti er vorðið, og hvussu tað starvar. Tað er
kubbingur úr ógyrðnum tilfari, ið er fóðrað við gummi*
bløðru, ið kann verða blást út, og er skapað eins og kubb»
ingurin. Hon verður løgd leysliga um armin oman fyri
alboga og fest við spenni ella tílíkum. Bløðran eigur at
vera heilt lufttóm, og kubbingurin eigur at liggja slættur
og ikki ov fastur at. Bløðran eigur at vera nóg stór til at
fjala ið hvussu er 3/4 av arminum umbermis, so tað skuldi
av røttum verið fyri neyðini at havt serstakar kubbingar
til tjúkkar armar. Bløðran er heft við kyksilvurtrýstmát
og bløðrupumpu. Kubbingurin verður blástur út, meðan
trilvað verður á slagæðrini; tá ið æðraslagið hvørvur, verða
enn pumpaðir 20 mm upp. Lurtið verður leysliga sett niður
í albogakreppingina á arminum útrættum, og skrúvað verður
frá, so at trýstið lækkar u. 1. 1 mm um sekundið. Hvørja
ferð hjartað tekur seg saman, og blóðið verður trýst gjøgnum
lívæðrina, hoyrist skilligt, bankandi Ijóð, ið fylgir hjarta*
slagnum. Trýstið á kubbingin, í tí at Ijóðið byrjar, verður
nýtt sum mát fyri samantøkutrýstið. Hetta ljóð hoyrist,
meðan lívæðrin enn er samankroyst í útgevingarsjóndini,
t. e. meðan blóðstreymurin í lívæðrini er skiftandi. Um