Fróðskaparrit - 01.01.1962, Blaðsíða 50

56
Ov høgt blóðtrýst
broytingar enn blóðtrot og isostenuria. Ein vanligasta at*
voldin í blóðtroti av »ókendum atvoldum« er ofta nýrna*
brek (nephropathia), og tá nýtist eingin eggjahvíti at vera
í landinum.
Viðhvørt er afturat hesum neyðugt at gera nýrnavirkiss
royndir (samdráttarroyndir, clearensavgerð). Eru merki um
nýrnabrek funnin hjá sjúklingi við høgum blóðtrýsti, er
bráðneyðugt at fáa at vita, um brek er í øðrum nýranum
ella í báðum; sostatt eiga at verða gjørd innanbláæðra=
nýrnakokumynd, bløðruspegling, og beinleiðis nýrnakoku*
mynd, og landið ávikavist frá høgra og vinstra landræsi
eigur at verða kannað gjølla. Hevur sjúklingurin brek í
øðrum nýranum, og virkar hitt sum tað eigur, skal sjúka
nýrað verða burturtikið. Ein av sjúkunum, ið vera kann,
er trá pyelonephritis í øðrum nýranum, ið kann koma av
vanskapingum, nýrasteini o. ø. Er hitt nýrað rættvorðið,
verður nýrnastarvsemin funnin at vera í lagi, men tá kann
blóðtrýstið longu vera hækkað. Vrerður sjúka nýrað ikki
burturtikið, doyr sjúklingurin eftir fáum árum av meininum.
Eg havi lýst hetta heldur gjølliga til at sýna, hvussu vit
leggja starvsætlan okkara, tá ið vit hava fyri okkum sjúkling
við ovtrýsti og skulu skipa hann í rættan bólk. Sum tað
sæst av tí, ið her frammanundan er skrivað, eru tað heldur
stór tiltøk, ið gerast skulu, tá ið roynt skal verða at skipa
sjúkling við ovtrýsti í rættan bólk, men tað er alneyðugt
at kanna sjúklingin gjølla og á skipaðan hátt, tí tað kann
standa um lív at koma í skeivan bólk.
Viðgetðartørvandi blóðtrýst.
Eftir hetta kann vera hóskandi at taka til umrøðu, nær
rættiligum (essentiellum) ovtrýsti er tørvur á viðgerð. Mær
tykir, at rættiligt ovtrýst kann verða skift í tvinnandi bólkar:
I. Hypertensio arterialis essentialis benigna.
II. Hypertensio arterialis essentialis maligna.