Fróðskaparrit - 01.01.1962, Síða 54
60
Ov høgt blóðtrýst
mint á, hvussu álvarsmikið tað er at fara undir viðgerð
við sterkum evnum móti ovtrýsti. Tí í fyrstu syftu er
sjúklingurin tá settur í bólk við fólki við stak vánaligari
heilsu og við ringastu framtíðarvánum, í aðru syftu eigur
ikki at verða gloymt, at mangir av heilivágunum móti ov»
trýsti ofta eru ikki bert lítið fýsiligir, men hava stundum
lívshættislig eykaárin. Nevnt kann verða, at mangir av
hesum heilivágum móti ovtrýst fáa hjartaæðrarnar at taka
seg saman; hetta kann valda tað, at sjúklingurin fær bringu*
tak (angina pectoris). Summir av tilbúningunum minka um
minutTroyvið hjá nýrunum, og kann hetta vera hættisligt,
um nýrnastarvsemin hjá sjúklinginum er vánalig fyri. Tí
eigur í hvørjum einstøkum føri at verða væl umhugsað,
hvat ið vunnið kann verða við teirri ætlaðu viðgerðini,
og um tað, ið vunnið verður, er meira vert enn hættan
fyri lívsskaðiligum framíhjáárinum. Ofta er tað neyðugt at
finna eina millumleið millum tað, ið ynskjandi er, og tað,
ið sjúklingurin tolir. Nýtslan av harðvirknum antihyper=
tensivum tilbúningum, eitt nú ansolyseni, vegolyseni, apres^
solini, mevasini og ismelini, man vera sera sjáldsom í vanb
igum læknastarvi, tí hitt illkynjaða, rættiliga ovtrýstið er
sjáldsom sjúka. Tær kanningar, ið gjørdar skulu verða, eru
so víðfevndar og serfrøðiligar, at tær í flestum førum einans
kunnu verða framdar á serdeild. Hetta er galdandi bæði
viðvíkjandi teim kanningum, ið neyðugar eru til at skilja
frá tær sjúkur, har ovtrýstið bert er fylgdareyðkenni, og
viðvíkjandi tí at skipa sjúklingin í bólk, har viðgerð er
annahvørt neyðug ella ikki. Fáir eru teir læknar, ið hava
havt høvi, stundir ella ivaleyst sjúklingatilfar til at vinna
sær royndir til at viðgera sjúklingar við illkynjaðum ov*
trýsti. Nýtslan av antihypertensivum heilivágum nørist í
heilum og er fullkomuliga skilaleys, hóast teir eru givnir
í smáum ella at kalla homøopatiskum skamtum, so at teir
ikki gera skaða, men heldur ikki gagn. Orsøkin er hon,
at vit læknar hava lyndi til í tíð og úrtíð, og ofta meðan
sjúklingurin er óhvíldur, at máta blóðtrýstið. Hildu vit