Fróðskaparrit - 01.01.1968, Blaðsíða 1

Eitt dømi um saltfisk,
ið varð mislittur av kopari (Cu +)
Eftir Karsten Hoydal.
Formíeli
Allastaðni, har sum toskur, hýsa, longa og annar fiskur við
ljósum fiski verður saltaður, er vitað, at fiskurin viðhvørt
fær ein annan lit enn tann vakra ljósa, hann eigur at hava.
Fiskurin gulnar ella brúnkar, men hesin fremmandi liturin
kemur ofta ikki fram, fyrr enn ihann ihevur ligið nakað í salti.
Oftast vindur liturin upp á seg sum frálíður.
Føroysk skip hava ikki so sjáldan verið fyri stórum missi
av, at saltaður fiskur hevur fingið ringan lit, men mangan
hevur verið torført at finna fram á ta sonnu atvoldina í at
so var.
Viðhvørt síggja vit, at fiskurin í einari last er illlittur, í
eini aðrari er hann mislittur: summir fiskar uppií hava gular
ella brúnar blettir, summir eru heilt gulir ella brúnir, men
annars kann eisini góður fiskur vera uppí.
1 juii 1967 kom eitt skip aftur undan Grønlandi við fiski,
sum við landing í Føroyum vísti seg at vera mislittur. Manning
og skip vóru fyri stórum missi, tí tann mislitti fiskurin slapp
ikki undir vraking upp í fyrsta floks fisk, sum er tann einasti,
ið gevur rætt til prísískoyti við landing, og sum fær fullan
marknaðarprís við sølu. Nakað av fiskinum var vrak.
Ymist er, sum kann vera atvold í, at saltaður fiskur gulnar
eila brúnkar. 1 tí dømi, sum viðgjørt verður í hesi ritgerð, vita
vit við vissu, at liturin stóðst av Cu+ +, sum var komið upp
í saltið, aftaná at tað var komið um borð á skipið.
2