Tíminn - 06.05.1919, Qupperneq 22
142
TfMINN
Lög nr. 56, frá 3. nóv. 1915 um vatnssölu
i kaupstöðum.
Lög nr. 57, frá 3. nóv, 1915 um viðauka
við lög nr. 26, 22. október 1912, um vatns-
veitu i löggiltum verslunarstöðum.
Svo og þau önnur ákvæði í eldri lög-
um, er fara í bága við þessi lög.
Þegar mat á fram að fara eftir lögum,
sem úr gildi eru feld með þessari grein,
skal um það fara eftir ákvæðum þess-
ara laga.
136. gr.
Lög þessi ganga í gildi..................
A tlivig'asemdir við frumvarp þetta.
Vm I. kafla.
\ið 1. gr.
Greinin skýrir 11 orð í frumvarpinu,
sem sumpart eru nýgjörvingar en sumpart
notuð í einskorðaðri merkingu. Samsetn-
ingar þeirra og afleiðsluorð er óþarft að
skýra, þær eru auðskildar.
7 af þessum orðum muuu þykja nýnæm-
isleg eins og þau eru notuð bjer, og skulu
þau tekin með hliðstæðum orðum í öðr-
um Norðurlandamálum:
Fallvatn. .
Frumdráttur
Iðja . . .
Iðnaður. .
Iðjuver . .
Orkuver. .
Vatnsmiðlun
Vandfald
Plan
Industriel Virksomhed
Haandværk
Fabrik
Iíraftstation
Vandregulering.
Vm II. kulla.
Inngangur.
Á íslandi heflr ekki eins og i mörguin
ríkjum Evrópu og víðar verið saminn sjer-
stakur lagabálkur eða heildarlög um rjett-
indi yfir vatni. Ákvæði, sem lijer að lúta,
eru þvi á víð og dreif í löggjöíinni. Af lög-
um siðari tíma, eru lögin um takmörkun
á eignar- og umráðarjetti á fossum á ís-
landi, um eignarnám á fossum o. fl. frá 22.
nóv. 1907 einna veigamest. í lögum þessum
er skýrt og ótvirætt viðurkendur:
I. Eignarrjettur að rennandi vatni alment,
sbr. fyrirsögn laganna og ýmsar einstakar
greinar, t. d. 1. gr. orðin: ». . . . ná að eign-
ast fossa á ísJandi«, 2. gr,: ». . . . Leyfi til
að eignast fossa . . . ». . . . að þeim tíma
liðnum skal fossinn og aflstöðin verða eign
landssjóðs án endurgjalds, b) að landssjóð-
ur eigi rjett á að kaupa fossinn og aflstöð-
ina, ásamt landi því og rjettindum, er benni
fylgir . . . .«, 5. gr.: ». . . . þegar þinglesið
liefir verið skjal eins og það, er getur í 4.
gr., eða þegar kaupandi að eignar- eða
notkunarrjetti á fossi . . . .«, 12. gr.: »Hver
maður er skyldur til gegn fullum skaðabót-
um, að láta af heudi fossa sina, ár eða
læki, og jarðir þær, er þar að liggja . . . «.
II. Eignarrjetlur einslaklinga að rennandi
vatni, sbr. t. d. 1. gr.: »Engir aðrir en þeir
menn, sem heimilisfastir eru á Islandi, eða