Morgunblaðið - 31.01.1981, Blaðsíða 14

\ 4 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. JANUAR 1981
Páll V. Daníelsson:
Hvers vegna að gera hlutina einfalda
þegar hægt er að gera þá flókna?
Jaínrétti í lífeyrismálum, öryggi í veikindum,
laun fyrir heimilisstörf eru mál málanna í dag. Fólk
verður að þora að takast á við þau mál og byggja frá
grunni í stað þess að hnoða utan á ónothæft,
ranglátt og flókið kerfi.
Hversvegna að hafa hlutina
einfalda ef hægt er að gera þá
flókna? Þetta virðist vera uppi-
staða og ívaf í umræðu, afgreiðslu
og framkvæmd ýmissa mála. Með
alls konar krókaleiðum er villt um
fyrir fólki svo að það þekki ekki
umhverfi sitt, viti ekki hvað má og
hvað ekki má, átti sig ekki á
réttindum sínum og skyldum. Síð-
an þarf svo að sérmennta fólk og
stofna embætti til þess að upplýsa
fóik og veita því ráðgjöf eigi ekki
illa að fara.
Lífeyrissjóðsmálin
Málaflokkur, sem mjög hefur
ient í þessum myrkviði eru lífeyr-
issjóðsmálin. Margir eru til þess
kallaðir að gera lagfæringar en
flest það sem til er lagt eykur á
flækjur og misrétti og kostnaður-
inn verður gífurlegur. Hægt er þó
að leysa þessi mál á tiltölulega
einfaldan hátt og jafnframt að ná
miklu meira jafnrétti en nú er
fyrir hendi.
Gegnumstreymissjóður
Verðtryggðan gegnumstreym-
islífeyrissjóð þarf að stofna fyrir
alla landsmenn. Þar eiga allir að
hafa jafnan rétt. Sjóðsréttindin
eiga því ekki að byggjast á ævi-
tekjum, það er allt of flókið og
dýrt og skapar misrétti. Þeir sem
erfiðara eiga um vik að afla sér
ævite'kna vegna einhverskonar
vangetu eða vinna við störf, sem
ekki eru greidd í peningum, sam-
anber heimilisstörf, verða dæmdir
til þess að njóta lakari eftirlauna
eða lifa á bónbjörgum og félags-
málapökkum. Uppsöfnunarlífeyr-
issjóður og ævitekjur geta farið
saman en gegnumstreymi getur
ekki byggst á öðru en líðandi
stund.
Eigið launakerfi
Lífeyrissjóðurinn þarf því að
byggja á eigin launakerfi. Launa-
flokkar sjóðsins væru t.d. 5—7 og
greiðslur fólks til sjóðsins væru
við þá miðaðir. Fólk velji sér þann
launaflokk, sem það ætlar að taka
lífeyri eftir. Hægt verði að skipta
um launaflokk, þó verði fólk að
hafa greitt 15 síðustu árin fyrir
lífeyristöku eftir þeim launa-
flokki, sem það ætlar að taka
lífeyri eftir.
Full greiðsla
frá fólkinu
Til þess að fólk geti valið sér
eftirlaunaflokk og fólk geti gerst
sjóðsfélagar án tillits til launa-
tekna þarf það að greiða sjálft að
fullu til sjóðsins. Hann verður þá
algerlega þess eign og undir þess
stjórn. Sjóðurinn þyrfti að vera
deildarskiptur eftir landshlutum,
þótt hann sé samtryggingasjóður
landsmanna allra.
Launaflokkar lífeyrissjóðsins
séu það háir, að fólk greiði alla
ævina til lífeyrissjóðsins. Þá kem-
ur ekki upp vandamál í sambandi
við einhverjar aukatekjur. Einnig
er það kostur að aldrað fólk er
ekki sett til hliðar í framvindu
lífsins, það yrði ávallt þátttakend-
ur í því sem er að gerast. Einnig
þarf að vera hægt að taka eftir-
laun að hluta, ef fólk vill minnka
við sig störf, þegar það nær
eftirlaunaaldri.
Laun fyrir
heimilisstörf
Lífeyrissjóðurinn greiði laun
fyrir heimilisstörf og sé við mat á
heimilisstörfum miðað við aldur
barna t.d. að greidd séu full laun á
meðan börn eru innan 6 ára
aldurs. Þá verða fyrst raunhæfir
möguleikar fyrir fólk að ráða því,
hvort það velur að sinna börnum
Sumar-
kjólar
Hér koma myndir af
sumarkjólum, sem nýlega
voru sýndir á tískusýning-
um í New York, Milano,
London og París. Hönnuöir
eru Dior, Saint Laurent,
Givenchy, Chloé, Oscar de
la Renta og Beene.
Kjólarnir eru sagðir
kvenlegir og þaö sjást
gamaldags „púff“-ermar
ásamt hvítum krögum úr
„organdy“ og blúndu.
Pilssíddin er um hné eða
fyrir ofan það. Þaö er því
greinilegt aö tískufrömuöir
gera ítrekaöa tilraun til aö
innleiða stutt pils á ný.
Skór
fyrir
sumarið
Nú þegar pilsin eru styttri
eru sumarskórnir greinilega
meö lægri hæl. Skórnir,
sem hér sjást á myndum
sem fylgja með, eru flat-
botna, nema „ömmuskórn-
ir“ svokölluöu með dál. hæl
og sömuleiöis sléttu svörtu
rússkinnsskórnir, „pumps",
sem eru meö lágum hæl.
Það mun vera nýlunda
að framleiddir veröa skór
sitt meö hvorum lit, t.d.
annar skórinn blár en hinn
rauöur.