Morgunblaðið - 11.11.1987, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 11. NÓVEMBER 1987
31
Patrick Siiskind
ILMURINN
af 'morbingja
Skáldsaga
eftir Patrick
Suskind
BÓKAÚTGÁFAN Forlagið hefur
sent frá sér skáldsöguna Ilmur-
inn — saga af morðingja eftir
þýska skáldið Patrick SUskind.
Kristján Arnason þýddi.
í frétt frá Forlaginu segir m.a.:
„Sagan segir frá Jean-Baptiste
Grenouille sem á er gæddur yfirskil-
vitlegu lyktarskyni en hins vegar
ber hann enga líkamslykt sjálfur.
Eftir ömurlega og einstæða æsku
— útskúfaður úr mannlegu sam-
félagi — kemst hann í kynni við
ilmvatnsgerðarmeistara og nær
brátt undraverðum árangri í þeirri
list. Einkum er hann hugfanginn
af þeirri lykt sem vinna má úr
mannslfkamanum. Hann einsetur
sér að endurskapa ilminn sem ung-
ar meyjar bera til að vinna sjálfur
ást og hylli. Til þess þarf hann að
myrða þær. Þá vaknar ein af mörg-
um áleitnum spuminga þessa
skáldverks: Hvemig samrýmist
slíkur glæpur drauminum um ást-
ina?“
Ilmurinn — saga af morðingja
er 180 bis. Prentsmiðjan Oddi hf.
prentaði. Steven Fairbaim hjá AUK
hf. hannaði kápu.
Mikill skortur á sérmennt-
uðum stærðfræðikennurum
og lítil von til að ástandið lagist
„ÞAÐ er ljóst að sú mynd sem við blasir er æði svört,“ segir Dr.
Benedikt Jóhannesson meðal annars í lokaorðum sínum í skýrslu um
stærðfræðikennslu í framhaldsskólum, en menntamálaráðuneytið fól
honum að gera könnun um ástand mála í þeim efnum. í skýrslu Dr.
Benedikts kemur fram að mikil skortur er á sérmenntuðum kennur-
um í stærðfræði og lítil von til að ástandið í þeim efnum lagist á
næstu árum eða jafnvel áratugum. Þar kemur einnig fram gagnrýni
á kennaramenntun þá sem Háskóli íslands býður upp á og lýst áhyggj-
um yfir hversu lítinn áhuga fjSlmiðlar sýna stærðfræði og reyndar
raungreinum almennt.
Könnunin fór fram á tímabilinu
janúar til maí á þessu ári og var
framkvæmd þannig að flestir fram-
halkdsskólamir voru heimsóttir og
rætt við hlutaðeigandi kennara og
skólastjóra m.a. um námsefnið,
kennslutilhögun, námsmat, sam-
starf og fleira sem tengist stærð-
fræðikennslunni. Skal hér drepið á
nokkur atriði sem fram komu í
könnuninni.
Undirbúningi
hefur hrakað
Þótt nám eigi að heita samræmt
í grunnskólum landsins voru fram-
haldsskólakennarar þeirrar skoðun-
ar að undirbúningur sé mjög
mismunandi. Tveir þættir réðu þar
mestu um, þ.e. hæfíleikar nemend-
anna sjálfra og kennsla á grunn-
skólastigi. Nær allir kennarar voru
á einu máli um að undirbúningi
nemenda hefði hrakað frá því sem
áður var, en þess ber þó að gæta,
að nú fer miklu stærri hluti hvers
árgangs í nám 5 framhaldsskólum.
Það væri því ekki óeðlilegt að með-
algeta væri minni. Þó kvörtuðu
kennarar um að bestu nemendumir
kynnu minna en áður, einkum í alge-
bru.
í skýrslunni segir að þeir sem til
þekki séu flestir á einu máli um að
kennslubækur á grunnskólastigi séu
mun aðgengilegri nemendum en
þær bækur sem áður voru notaðar.
Þær séu snyrtilega upp settar og
fjölbreytni sé meiri en áður. Á móti
kæmi að grynnra væri kafað í ein-
staka þætti og þekking nemenda
yrði því oft yfírborðskennd.
Samskipti kennara á framhalds-
skólastigi eru lítil við grunnskóla-
kennara. Margir kennarar vissu
ekki hvaða bækur eru notaðar á
síðustu árum grunnskólans. Segir í
skýrslunni að þetta sé mjög baga-
legt, einkum þar sem auðvelt ætti
að vera að bæta úr með lítilli fyrir-
höfn kennara.
í skýrslunni er bent á að háskóla-
kennarar kvarti undan að nemendur
úr framhaldsskólunum séu því óvan-
ir að tengja stærðfræðikunnáttu
sína hagnýtum fræðum, og oft verði
að kenna hlutina upp á nýtt í tengls-
um við sérstaka fræðigrein, til
dæmis hagfræði eða eðlisfræði.
Ekki virðist það algengt að kenn-
arar skreyti kennslustundir með
þrautum eða stuttum þáttum um
sögu eða hagnýtingu efnisins. Báru
kennarar þar fyrir sig tímaskort og
þekkingarleysi. Um þetta atriði seg-
ir í skýrslunni: „Það er reyndar
alvarlegt mál, ef tímaskortur haml-
ar því að kennarar geti sett
námsefni í eðlilegt samhengi við það
sem á undan kom og á eftir fer, svo
maður tali nú ekki um, ef hann
kemur í veg fyrir að efnið sé gert
skemmtilegt. Áfar algeng umhvört-
un nemenda er að þeim sé ekki sagt
frá því hvar einstakar aðferðir séu
notaðar, eða hvers vegna ákveðnir
hlutar stærðfræðinnar hafí þróast.
Auðvitað má segja að kennslubækur
sem hér eru notaðar gefi oft ekki
beint tilefni til slíkra útúrdúra, en
hér skiptir þjálfun og þekking kenn-
arans mestu máli og því miður er
hún oft harla lítil og langt frá því
að vera viðunandi.
Uppeldisfræðin í
litlum metum
Minnihluti kennara í stærðfræði.
hefur próf í kennslufræðum og flest-
ir þeirra, sem stundað höfðu slíkt
nám, töldu það ekki hafa hjálpað
sér svo neinu næmi í kennslu.
Nokkrir höfðu þau orð að námið
væri ekki „mannskemmandi", en
um þetta voru ekki einu sinni allir
sammála. Höfundur skýrslunnartel-
ur að meirihluti kennara sé á því
að afar mikilvægt sé að kennarar
fái einhveija þjálfun í kennslu, en
mjög mikið vanti á að háskólanám
sem nú er boðið svari kröfum um
slíka þjálfun. Síðan segir í skýrsl-
unni: „Annars er umræða um
uppeldis- og kennslufræði yfirleitt
ekki á mjög háu plani. Frasar eins
og „uppeldisfræðiruglið" benda til
þess að kennarar hafi ekki hrifíst
af því sem boðið var upp á í þeim
fræðum. Sumir töluðu um að hafa
eytt heilum vetri til lítils eða einsk-
is, en aðrir státuðu á sama tíma af
því að hafa sloppið með nokkurra
vikna námskeið. Það er ljóst að eitt-
hvað er bogið við annað hvort
skipulagningu námsins í kennslu-
fræðum við Háskóla íslands eða
hugarfar kennara."
Lítill áhugi fjölmiðla
í lokaorðum sínum víkur dr.
Benedikt að því, að áhyggjuéfni sé
hversu lítinn áhuga fjölmiðlar sýni
stærðfræði og reyndar raungreinum
almennt. Þar segir m.a.: „Þetta
kann að standa í einhveiju sam-
hengi við það að þeir sem nú starfa
sem blaðamenn hafí ekki fengið
kennslu sem vekti áhuga þeirra, eða
efldi rökrétta hugsun. Eru reyndar
tölulegar ambögur þær sem blaða-
menn láta frá sér efni í vikulega
dálka. Umfjöllun fjölmiðla um
stærðfræði og reyndar vísindi al-
mennt væri til þess fallin að lyfta
þeim á hærra plan. Fyrir nokkrum
árum kom það fyrir að fella varð
niður stærðfræðikennslu í kjama-
áfanga við einn af menntaskólum
landsins. Enginn blaðamaður varð
til þess að geta um þetta „verðfyll
stúdentprófsins“.
í lokaorðum sínum segir dr. Bene-
dikt að verst sé að afar litlar líkur
séu á að ástandið í stærðfræði-
kennslunni lagist til muna, jafnvel
á næstu áratugum. „Mjög víða er
kennslan borin uppi af kennurum
sem hafa mjög litla menntun í
stærðfræði, og skólastjórum þykir
það happ í hendi ef þeir ná í félags-
fræðing eða landafræðing í stærð-
fræðikennsluna. Það hlýtur að orka
mjög tvímælis að nemendum sé
boðið upp á nám þar sem ekki eru
aðstæður til þess. Ég tel að verði
settar afdráttarlausar reglur um
hvemig menntun kennara skuli
háttað til þess að skóli fái að bjóða
upp á ákveðið nám, og þeim verði
fylgt, þá muni ástandið stórum lag-
ast,“ segir dr. Benedikt.
Þá segir hann ennfremur í loka-
orðum sínum: „Nauðsynlegt er að
gera námið við Háskóla íslands
þannig að fleiri laðist til starfa við
kennslu í framhaldsskólunum. Þetta
má gera með því að stefna sífellt
að því að hafa a.m.k. eitt námskeið
á tímum sem henta ættu mörgum
kennurum. Jafnframt ætti að setja
upp sumamámskeið í sama til-
gangi. Þannig væri eðlilegt að sett
væri upp áætlun til nokkurra ára,
svo að kennarar gætu gengið að
því vísu að námskeiðaröðinni yrði
lokið.
Góður vilji kennara einn hrekkur
ekki til að bæta núverandi ástand.
Þar verða yfirvöld að leggja línum-
ar. Ástandið er mjög alvarlegt og
endurspeglast ef til vill hvað best í
þessum orðum eins kennaranna:
„Við tökum við nemendunum
ómögulegum úr grunnskólunum,
þau fá ómögulega kennslu hjá okk-
ur og þegar þau eru útskrifuð, þá
fara þau að kenna í grunnskólan-
um.“
I I
Elna er saumavél sem kemur þér á óvart. Sérstaklega
meðfærileg og prýdd öllum þeim kostum, sem nauðsyn-
legir þykja, svo sem tvöfaldan lokusaum (overlock),
sjálvirka gerð hnappagata og margan annan fjölbreyti-
legan saum.
Elna, er heimsþekkt fyrir frábærar saumavélar.
Þú ættir að líta við og kynna þér kosti Elna.
Heimilistækí hf
Sætúni 8 - 691515 - Kringlunni - 691520 - Hafnarstræti 3-691525