Morgunblaðið - 12.01.1988, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1988
3
Skipveijarnir tveir af Bergþóri KE 5:
Sjópróf vegna
Bergþórs KE í dag
Keflavik.
SJÓPRÓF veg'na Bergþórs KE 5
hefjast í Keflavík í dag, en leitin
að mönnunum tveimur sem sakn-
að er, hefur engan árangur
borið. Björgunarsveitarmenn úr
Ægi í Garði gengu fjörur i gær
frá Helguvík að höfninni í Sand-
gerði og urðu þeir einskis varir.
Ekkert brak hefur fundist úr
bátnum á leitarsvæðinu.
Björgunarsveitarmenn úr
Skyggni í Vogum fundu belg sem
talinn er vera af Bergþóri á sunnu-
daginn, en þá voru fjörur gengnar
allt frá Melabergi á Stafnesi inn-
undir Hafnarfjörð. Guðmundur
Ásgeirsson hjá Björgunarsveitinni
Ægi í Garði og Reynir Sveinsson í
Björgunarsveitinni Sigurvon í
Sandgerði sögðu að áfram yrði leit-
að á svæðinu.
Bergþór KE 5, sem var 56 tonna
eikarbátur, fórst 8 sjómílur NV af
Garðskaga á föstudaginn eftir að
brotsjór reið yfír bátinn sem sökk
á skammri stund. Þrír af 5 manna
áhöfn björguðust naumlega, en
tveir skipveijar komust ekki frá .
borði. Síðan á laugardag hefur ver-
ið norðlæg átt og telja björgunar-
sveitarmenn að brak úr bátnum
kunni að reka upp á Mýrum í Borg-
arfirði.
í frétt Morgunblaðsins á
sunnudaginn stóð, að „þriggja
skipveija“ hefði verið bjargað,
sem er auðvitað rangt. Þremur
skipveijum var bjargað.
Yigri RE með sölu-
met í Bremerhaven
TOGARINN Vigri frá Reykjavík
fékk í gær rúmlega 102 krónur
að meðaltali fyrir karfakílóið í
Bremerhaven. Meðalverð fyrir
aflann var 91,75 krónur og
hærra meðalverð hefur aldrei
fengizt á þessum markaði.
Vigri seldi alls 155,6 tonn að
verðmæti 14,3 milljónir króna. Með-
alverð var 91,75. 87 tonn af karfa
voru í afla Vigra og var meðalverð
fyrir hann 102,76 krónur. Meðal-
verð í mörkum talið fyrir farminn
var 4,13 og 4,62 fyrir karfann.
Skipstjóri á Vigra að þessu sinni
var Sigurbjöm Kristjánsson. Fyrra
meðalverðsmet setti Ottó N. Þor-
láksson í síðustu viku. Þá fékk hann
87,47 krónur eða 3,93 mörk fyrir
hvert kíló. Þýzki togarinn Geste-
mÚnde seldi um 100 tonn í
Bremerhaven í gær, en fékk mun
lægra verð en Vigri.
Ogurvík gerir Vigra út og Gísli
Jón Hermannsson, einn eigenda
fyrirtækisins, sagði í samtali við
Morgunblaðið, að þetta hefði vissu-
lega verið góður túr og meðalverð
hátt. „Þetta var stórkostleg sala,“
sagði hann, „Verð hefur alltaf verið
hátt tvær fyrstu vikumar í janúar,
en aldrei eins og þetta. Fiskskortur
hefur verið undanfamar vikur
vegna veðurd og það hefur mikið
að segja. Því þarf þetta ekki að
vera vísbending um það, að verðið
sé á uppleið hvað framtíðina varð-
ar,“ sagði Gísli Jón Hermannsson.
Morgunblaðið/Sverrir
Þeir Siguijón Einarsson og Snæbjörn Guðbjörnsson, flugstjórar, sitja hér í stjórnklefa flugvélar
Flugmálastjómar, TF-DCA.
Leiðbeiningaflug Flugmálaslj órnar:
Atta neyðartilvik á þremur
árum og 25 manns bjargað
FLUGVÉL frá Flugmálstjórn
hefur átta sinnum bjargað flug-
vélum úr villum og vísum
slysum á siðustu þremur árum,
og leiðbeint þeim á flugvöll eða
tU nauðlendingar. Alls voru
tuttugu og fimm manns um
borð í þessum átta flugvélum,
og allir björguðust. Flugvél
Flugmálastjómar fylgdi mun
fleiri flugvélum- i vanda á
áfangastað á þessu tímabili, þó
að ekki hafi þá verið um sann-
anleg neyðartilvik að ræða.
Flugvél Flugmálastjómar var
kölluð út átján sinnum á síðasta
ári. Hún hjálpaði ellefu flugvélum
að staðsetja sig með hinum ná-
kvæmu miðunartækjum sem hún
er útbúin, og flaug með þeim
síðasta spölinn. Níu þeirra náðu
heilu og höldnu á flugvöll — oft
á síðasta eldsneytisdropanum —
en tvær nauðlentu í sjónum.
Mannbjörg var í bæði skiptin; ein-
flugmanni var bjargað
vélum frá Bandaríkjunum til
kaupenda í Evrópu, eins og breski
flugmaðurinn Ares Klootwyk
gerði. Að sögn Siguijóns Einars-
sonar, flugstjóra hjá Flugmála-
stjóm, em þessi óhöpp undan-
tekning, því mikil umferð er í
gegnum ísland á milli Norður-
Ameríku og Evrópu. Hins vegar
annarri vélinni, og sex mönnum - leggi menn stundum út í óvissu á
var bjargað undan Reykjanesi úr
spænskri þotu í nóvember sl.
í flest þau skipti sem flugvél
Flugmálastjómar hefur þurft að
leiðbeina og fylgja flugvélum í
vanda hefur verið um feijuflug
að ræða, þ.e. flugmenn sem fljúga
þessarri leið; fljúgi jafnvel í
ótryggu veðri um miðjan vetur á
smárellum. Hægt er að senda
flugvélamar með skipum, en það
er ódýrara að fljúga þeim á
áfangastað.
Verðfall á hörpudiski;
Algjört svartnætti framundan
Fundur hvalveiðiþjóða:
Grænlendingar hyggjast
senda áheyrnarfulltrúa
Grænlenska landstjórnin mun senda áheyrnarfulltrúa á fund hval-
veiðiþjóða sem haldinn verður hér á landi 21.-22. janúar. Einnig
munu samtök grænlenskra fiski- og veiðimanna senda áheyrnarfull-
trúa. í samtali við grænlenska útvarpið sagði fulltrúi samtakanna
að ef Grænlendingar tækju ekki þátt í fundinum myndi það ef til
vill draga úr viðleitni til að móta samnorræna hvalveiðistefnu.
Þær þjóðir sem boðað hafa komu
sína á ftmd hvalveiðiþjóða eru Sov-
étmenn, Norðmenn, Japanir,
Kanadamenn og Færeyingar auk
Grænlendinga með áheyrnarfull-
trúa. Að sögn Helga Ágússtssonar
sendifulltrúa hjá utanríkisráðuneyt-
- segir Siguijón Helgason, forstjóri Rækjuness í Stykkishólmi
„RÚMLEGA 200 manns vinna við sér. Hann væri að reyna að teygja
veiðar og vinnslu á hörpudiski tímann þar til bátarnir kæmust á
hér í Stykkishólmi og það er erf- fisk. Það væri ekki nóg að markaðs-
ið ákvörðun að ætla sér að senda verð hefði lækkað um helming á
inu liggur dagákrá fundarins fyrir
í meginatriðum og verður kynnt
fljótlega. Ekki hefur enn verið tekin
ákvörðun um hvort fundurinn verði
lokaður fréttamönnum en það hefur
komið til tals.
þetta fólk allt heim atvinnulaust.
Þá blasir ekkert við annað en
að fara á sveitina. Sveitin verður
hins vegar tæpast aflögufær,
vegna tekjusamdráttar á flestum
sviðum. Það er því ekki hægt að
segja annað en að algjört svart-
nætti sé framundan," sagði
Siguijón Helgason, forstjóri
Rækjuness, í samtali við Morgun-
blaðið.
Verðhrun og sölutregða á hörpú-
diski á erlendum mörkuðum,
einkum í Bandaríkjunum, hefur nú
Ieitt af sér verðlækkun á hörpudiski
upp úr sjó, en engu að síður telja
menn að vinnsla í hagnaðarskyni
sé vonlaus og veiðar gangi ekki
heldur vegna lágs verðs.
Siguijón sagði, að einn bátur
væri byijaður hörpudiskveiðar hjá
skömmum tíma heldur hefði dollar-
inn hríðfallið að auki. Framleiðsla
á Bandaríkin væri því vonlaust
dæmi. Hann væri hins vegar að
huga að framleiðslu og sölu á Evr-
ópu og útlit væri fyrir að það gengi
stórslysalaust að selja af þessum
eina bát.
Hvað stöðuna varðaði almennt
nú hefðu stjómvöld mikið á sam-
vizkunni. Þau væru með stefnu
sinni að ganga af fiskvinnslunni
dauðri og rýra afkomu heimilanna.
Auk þess hefði Stykkishólmur kom-
ið ákaflega illa út úr kvótakerfinu
og ættu menn þar því ekki í annað
að venda en skertar veiðar á hörpu-
diski og rækju.
Það er ekki
hægt að hætta
- segir Ellert Kristinsson í Stykkishólmi
„BÁTARNIR lyá okkur eru farn-
ir á veiðar. Það er ekki hægt að
Verð á þjónustu þvottahúsa, hárgreiðslu- og rakarastofa:
Hækkun umfram framfærsluvísitölu
stafar af miklum launahækkunum
- að sögn talsmanna þvottahússeigenda, hárgreiðslu- og hárskerameistara
VERÐ á þjónustu þvottahúsa hækkaði að meðaltali á sl. ári um
38,3%, en þar er meðtalin 10% hækkun 1. janúar 1987, sem er vegna
hækkunar á kostnaði á árinu 1986, verð á þjónustu hárskera hækk-
aði um 36% og hárgreiðslustofa 32,8%, samkvæmt upplýsingum frá
Verðlagsstofnun. Framfærsluvísitalan hækkaði hins vegar um ná-
lægt 24% á sama tíma. Torfi Geirmundsson, formaður Sambands
hárskera- og hárgreiðslumeistara, og Sigþór Ingólfsson, talsmaður
Félags þvottahússeigenda, sögðu að mismunurinn stafaði aðallega
af miklum launahækkunum í þessum greinum á sl. ári. Verð á þjón-
ustu þvottahúsa er undir verðlagsákvæðum en verðlagning klipping-
ar og hárgreiðslu er fijáls.
Torfi sagði að rekstrarkostnaður
hárgreiðslu- og rakarastofa hefði
hækkað yfír 50% á sl. ári. „Laun
hækkuðu yfir 50%, húsaleiga yfir
30% og verðhækkun rafmagni og
hita var þó nokkuð mikil líka en
launakostnaðurinn er stærsti hlut-
inn af rekstrarkostnaðinum," sagði
Torfi.
„Það er um 100% munur á verði
hárgreiðslu- og rakarastofa og 50
til 60% þeirra eru með verð sem
er fyrir neðan það hámark sem í
gildi væri ef stofurnar væru ennþá
undir verðlagsákvæðum. Það væri
betra fyrir stofurnar ef þær væru
það ennþá en hins vegar verra fyr-
ir neytendur því þá væru stofurnar
sameinaðar í verðlagningu þeirra.
Við báðum um fijálst verðlag því
við teljum það eðlilegra að neytend-
ur geti valið um dýrar og ódýrar
stofur. Þess má einnig geta að taxt-
inn hjá okkur er 20 til 30% lægri en
í Noregi, Danmörku og Svíþjóð,"
sagði Torfi.
Sigþór Ingólfsson, talsmaður
Félags þvottahússeigenda, sagði að
laun starfsfólks þvottahúsa hefðu
hækkað verulega á sl. ári vegna
sérkjarasamninga sem gerðir voru
sl. vor.
„Verð á þjónustu þvottahúsa
hækkaði umfram framfærsluvísi-
tölu fyrst og fremst vegna þessara
samninga og við fengum minni
hækkun heldur en við töldum okkur
þurfa að fá vegna þeirra. Launa-
kostnaðurinn hækkaði t.d um 25,7%
frá 1. mars til 1. júní í fyrra en
launin eru um 70% af rekstrar-
kostnaði þvottahúsa,“ sagði Sigþór.
hætta, enda voru allir tilbúnir til
að fara af stað á þessum þó ann-
ars slöku kjörum. Við höfum
ekki að öðru að hverfa og verð-
um því að troða marvaðann eins
og komið hefur fyrir áður,“ sagði
Ellert Kristinsson, framkvæmda-
stjóri Sigurðar Ágústssonar HF
í Stykkishólmi, í samtali við
Morgunblaðið.
Ellert sagði, að þeir væri eigin-
lega nauðbeygðir til að halda áram.
Bátarnir væru á staðnum og fengju
takmörkuð leyfi til v^iða á bolfiski
og fastur kostnaður væri af eignun-
um hvort sem unnið væri eða ekki.
Nálægt 100 manns hefðu að jafn-
aði unnið við hörpudiskframleiðsl-
una og ekki væri hægt að senda
það fólk allt heim.
Þetta lagast vonandi. Verðið er-
lendis getur varla annað en hækkað
og það, sem við veiðum nú, verður
ekki selt fyrr en síðar. Það þarf
gengisfellingu með réttum ráðstöf-
unum og tekjufærslu frá höfuð-
borgarsvæðinu út á landsbyggðina,
til þess að rétta hag fiskvinnslunnar
við. Nú eru allar greinar hennár
nema söltun á bolfíski reknar með
tapi og það getur ekki gengið,“
sagði EUert.