Morgunblaðið - 12.01.1988, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1988
49
um það, að þar hafa hinar högu
hendur hans komið að góðum not-
um. Mun hann síðan hafa unnið við
skipasmíðar meira og minna, þar
til hann brá á það ráð að koma
hingað til lands og fara að stunda
vinnu hjá amerísku félagi á
Keflavíkurflugvelli.
Ekki þykir mér ósennilegt, að sú
ákvörðun hans hafi stafað af heim-
þrá, sem eðlilega hefur blundað í
brjósti hans, enda þótt hann gerðist
bandarískur ríkisborgari. Hefur
hann vafalaust saknað samvista við
systkini sín, en óvenjumikil sam-
heldni og eindrægni hefur einkennt
þau alla tíð. Er líklegt, að hann
hafí oft hugsað heim til þeirra og
sinna gömlu átthaga, þegar hann
sat þarna vestra, fjarri sínum nán-
ustu. Ekki er þó að efa, að hann
hefur eignazt marga góða vini á
vesturslóð, því að hver sá, sem hon-
um kynntist, hlaut að laðast að
honum sökum manngæzku og
drenglyndis. Hefur þá engu máli
skipt, hvar hann ól manninn. Þá
gleymdi Jónas aldrei, ef hann taldi
einhvem hafa gert vel til sín. Þann-
ig sagði hann mér oft, að hann fengi
aldrei fullgoldið þá vinsemd, sem
hann hefði notið hjá foreldrum
mínum, þegar hann kom ungur
maður og óreyndur til Reykjavíkur.
Hann sýndi þeim það líka oft í verki
og hélt uppi sambandi við þau alla
tíð, og minnist móðir mín háöldruð
þessarar tryggðar hans nú að leið-
arlokum og færir honum þakkir
fyrir. Þetta var vissulega gagn-
kvæm vinátta, því að faðir minn,
sem var ekki allra, mat Jónas
Hallgrímsson mikils og meira en
flesta aðra sér vandalausra. Var ég
oft vitni að því, þegar þeir hittust,
hversu einlæg og fölskvalaus þesái
vinátta þeirra var. í ljósi þessa
mátti það því vera nokkuð táknræn
tilviljun, að þeir hlutu báðir hvfld
úr þessum heimi á sama mánaðar-
degi. Bréf þau, sem Jónas skrifaði
okkur úr fjarlægð og flest munu
geymd, bera þessari vináttu órækt
vitni. Hann skrifaði ævinlega löng
og skilmerkileg bréf, enda voru
póstgöngur við Bandaríkin strjálli
fyrir stríð en síðar varð, þegar flug-
ferðir hófust að marki, og fyrir
bragðið var meira að segja í fréttum
hveiju sinni. En það voru alltaf
gleðistundir að fá bréf frá Jónasi.
Eitt er það, sem Jónas minntist
aldrei á í bréfum sínum og talaði
raunar aldrei um í návist minni eða
annarra, svo að ég vissi til. Samt
fínnst mér ástæðulaust að láta það
liggja alveg í þagnargildi í minning-
arorðum um hann. Þó veit ég ekki,
hvort hann hefði talið það mikinn
greiða við sig, svo léttvægum aug-
um sem ég held hann hafí sjálfur
litið á það, eins og svo margt ann-
að, sem hann fékkst við í lífinu.
Eftir einhverjum krókaleiðum hafði
ég spumir af því, að hann ætti sér
tómstundagaman eða verkefni, sem
hugurinn hneigðist mjög að, þegar
hann var ekki að sinna beinum
skyldustörfum. Þetta var skotfimi.
Erifitt er fyrir mann, sem hefur aldr-
ei handleikið byssu, að segja nokkuð
um þetta. Þó mun Jónas hafa iðkað
skotæfíngar í mörg ár og verið fé-
lagi í ýmsum skotfélögum í
Bandaríkjunum. Eftir að hann sett-
ist að hér heima, vissi ég til, að
hann átti margar byssur og sumar
víst bæði afburðagóðar og jafnvel
fágætar. Fékk hann hér tilskilin
leyfí til að hafa slík verkfæri í fór-
um sínum. Þá hafði hann lært
vestra að gera sínar kúlur sjálfur
og eitthvað fékkst hann við það hér
heima líka. Loks hefur mér verið
tjáð, að heimafélag hans í Boston
hafí árum saman verið sigurvegari
í skotfími í Bandaríkjunum og þar
hafí stuðlað að sérstakar byssukúl-
ur, sem Jónas framleiddi. Ég veit
það af samtölum við hann, að hann
hafði áhuga á efna- og eðlisfræði,
og það hefur vafalaust komið hon-
um að góðu haldi í þessu tómstund-
agamni í landlegum vestra. Þá hlaut
hann sjálfur mörg og góð verðlaun
og jafnvel úr gulli fyrir skotfími.
Hlýtur að hafa þurft til þess mikla
og góða hæfileika í „villta vestrinu“.
Þau ár, sem Jónas var búsettur
í Boston, kom hann nokkrum sinn-
um hingað heim, enda var hann
einhleypur og ráðdeildarsamur, svo
að honum áskotnaðist örugglega
farareyrir til þess að veita sér slíkt.
Ég minnist hans frá Alþingishá-
tíðinni 1930, eins og áður segir.
Svo kom hann heim sumarið 1937,
þegar faðir hans lézt, en hann átti
þá heima í Vestmannaeyjum. Jónas
fór eftir jarðarför hans í ferðalag
austur til átthaganna í Mýrdal, enda
batt hann órofatryggð við þá og
það fólk, sem hann þekkti þar.
Komst hann í þeirri ferð allt austur
á Síðu. Síðan skall seinni heims-
styijöldin á, og þá varð sambandið
eðlilega stijálla milli vina. Jónas
kom svo til íslands sumarið 1948
til þess að heimsækja ættingja sína
og vini og vafalaust ekki sízt móður
sína, sem varð áttræð á þvi ári.
Þegar Jónas kom til íslands árið
1957 til einhverrar dvalar, urðu
aftur fagnaðarfundir, enda kom
hann þá. á stundum til okkar á
Sjafnargötunni. Þá hafði ég fest ráð
mitt, og ekki varð vinsemd hans
við konu mína og ungbörn síðri en
við okkur hin í fjölskyldunni. Hann
hafði ævinlega mikla ánægju af að
gleðja aðra og þá ekki sízt börn,
því að hann var bamgóður með
afbrigðum. Minnast mín böm og
vafalaust mörg fleiri þessa nú í
þakklátum huga. Á þeim ámm bjó
hann hjá ísbjörgu, systur sinni, og
manni hennar, Þorsteini Halldórs-
syni, að Laugavegi 128. Á Vellin-
um, eins og sagt er, vann hann svo
meira og minna næsta áratug. Varð
hann yfírmaður í blikksmiðju, sem
gerði við flugvélaskrokka fyrir
Bandaríkjaher. Á þessum ámm
festi hann sér íbúð í Hraunbæ 50,
og mátti vinum hans þá vera ljóst,
að hann hygðist eyða ævidögum
sínum hér á landi, þótt hann væri
bandarískur ríkisborgari og líkaði
margt betur þar í landi en hér í
þeirri lausung og ráðdeildarleysi,
sem honum fannst ríkja meðal okk-
ar á flestum sviðum.
Enn varð samt breyting á högum
Jónasar. Hann varð að víkja úr
stöðu sinni sem verkstjóri í blikk-
smiðjunni, þegar maður, sem hafði
öll réttindi á pappímnum, kom þar
til starfa. Og enn sem fyrr kaus
Guðný Jónsdóttir
— Minningarorð
Hvað er að hætta að draga andann
annað en að hverfa inn í sólskinið?
Þannig kemst heimspekingurinn
mikli Kahlil Gibran að orði um að
yfírgefa þetta jarðneska líf.
En elskuleg frænka mín, Guðný
Jónsdóttir, lést þann 30. desember
sl. eftir stutta legu en háöldmð orð-
in og farin að heilsu eftir langa og
sjálfsagt erfíða lífsgöngu, sem henn-
ar kynslóð varð svo oft að láta sig
hafa þótt aldrei væri kvartað.
Og hvað er betra þreyttum og
þjáðum en að hverfa inn í sólskinið,
þar sem bíða vinir í varpa?
En lífsferill frænku minnar allur
var svo óvenju fagur og flekklaus
að betri og heilsteyptari persónu en
hún var er varla hægt að fínna.
Enda hændust öll böm að henni.
Og oft klæddi hún litla fætur og
hendur í hlýja sokka eða vettlinga,
sem hún hafði sjálf pijónað af mik-
illi natni og kærleik.
Það kom líka fyrir, endur fyrir
löngu, að lítil stúlka var látin vera
í hennar umsjá á meðan foreldramir
fóm í búðarferðir og em þær sam-
verustundir geymdar í minninganna
sjóði sem dýrasta djásn.
Guðný fæddist á Hóli í Breiðdal
17. júlí 1898, dóttir hjónanna Jóns
Halldórssonar og Guðbjargar
Bjamadóttur, og vom börn þeirra
hjóna sex sem upp komust. Fjögur
þeirra em nú látin. En tveir bræður
Guðnýjar lifa systur sína.
Eina dóttur átti Guðný, Nönnu
hann þá að hverfa af vettvangi,
þótt hann hefði að öllu leyti hæfi-
leika og burði til að gegna því
starfí, sem honum hafði verið trúað
fyrir. Hélt hann þá aftur vestur til
sinna gömlu „heimkynna" í Boston
og dvaldist þar næstu fjögur árin
og stundaði sjómennsku.
Árið 1972 sneri Jónas svo stöfn-
um heim í síðasta skiptið. Um það
leyti gerðist hið óvænta í lífi hans,
sem kom ömgglega mörgum vina
hans á óvart, en gladdi þá mjög
um leið. Jónas, sem þá var orðinn
sjötugur að aldri og hafði alla tíð
verið ókvæntur, festi ráð sitt. Gekk
hann að eiga Sigríði Sóleyju Sveins-
dóttur frá Vík í Mýrdal, hina
mætustu konu. Varð Jónas seinni
maður hennar. Bjó hún honum og
þeim báðum yndislegt heimili í
Hraunbæ 50, þar sem þau hafa átt
heima síðan. Um leið eignaðist Jón-
as hlutdeild í fjölskyldu Sigríðar,
og má fara nærri um það af því,
sem þegar hefur verið sagt um
hann, að það hefur verið öllum til
ánægju og velfarnaðar. Þetta sáu
og fundu líka vinir þeirra, sem sóttu
þau heim. Og mér og mínu fólki
verða ógleymanlegar „fýlaveizlum-
ar“ í Hraunbænum með skyldfólki
Jónasar, þar sem Sigríður fram-
reiddi þennan frábæra rétt
Mýrdælinga af mikilli snilld og Jón-
as bjó þeim, sem vildu, ágætan
lystauka á undan. Er ánægjulegt
að minnast þessara kvölda nú að
leiðarlokum.
Fyrstu árin eftir heimkomuna
1972 mun Jónas ekki hafa haft
mikið fyrir stafni nema þá helzt í
sambandi við tómstundagaman sitt,
sem áður er drepið á. En svo gerð-
ist það nokkrum árum síðar, að
hann tók enn að starfa við blikk-
smíði og nú hjá gamalli og rótgró-
inni blikksmiðju, sem kennd er við
stofnanda hennar og afkomendur
og heitir nú Breiðfjörðs blikksmiðja.
Það veit ég af umsögn hans sjálfs,
að þar undi hann hag sínum vel,
meðan heilsan entist, og bar mikið
lof á stjómendur þess fyrirtækis
og samstarfsmenn fyrir tillitssemi
við sig. Er ég ekki í minnsta vafa
um, að þar hafa enn traust og góð
handtök notið sín, þótt þau væru
komin til ára sinna. Og ekki þarf
að efast um árvekni hans og stund-
vísi við störfín. Þau voru honum
eðlislæg.
Ég þykist hafa þekkt minn gamla
og trygga vin svo vel, að hann álíti,
að þegar sé bæði nóg komið og of
mikið sagt um hann. En það segi
ég í fullri hreinskilni nú að leiðarlok-
um og vona, að enginn samferða-
manna misvirði það við mig, að ég
hef aldrei kynnzt vandalausum
manni eða sennilega fjarskyldum
mér — því að einhver skyldleiki
mun vera milli Fellsfólksins og
Gilnafólksins — jafn tryggum og
traustum og heilsteyptum á alla
grein. Er mikill lærdómur fólginn í
því að hafa átt slíkan mann að vini.
Ég votta svo að endingu konu hans
og fólki hennar og eins systkinum
hans og öðrum ættingjum samúð
mína og fjölskyldu minnar. Við
söknum öll góðs drengs og þökkum
honum samfylgdina.
Jón Aðalsteinn Jónsson
Tryggvadóttur sjúkraliða, sem er
mikil mannkostakona er reyndist
móður sinni hin besta dóttir og stóð
alltaf við hlið hennar, einnig síðast
í bylnum stóra.
Vil ég og fjölskylda mín votta
dóttur Guðnýjar og afkomendum
dýpstu samúð því góð kona er kvödd
með mikilli eftirsjá.
Guðbjörg Stefánsdóttir
t Eiginmaöur minn, faðir okkar og afi, ÁRNI SIGURÐSSON fyrrverandi hafnsögumaður, ÁlfaskeiAi 64, Hafnarfirði, verður jarðsunginn frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði miðvikudaginn 13. janúar kl. 13.30. Ólaffa Kristjánsdóttir, Sigurlfna Árnadóttir, Evdís Árnadóttir, barnabörn og barnabarnabörn.

t Faðir okkar, GAMALÍEL SIGURJÓNSSON, Suðurgötu 13, Sauðárkróki, andaðist á sjúkrahúsi Sauðárkróks laugardagin 9. janúar. Jarðarförin fer frarh frá Sauöárkrókskirkju laugardaginn 16. janúar kl. 14.00. Fyrir hönd aðstandenda, Ragna Gamalfelsdóttir, ión Gamalíelsson.

t Útför fööursystur okkar, HJÁLMFRÍÐAR (FRÍÐU) SIGURÐARDÓTTUR, fer fram frá Fossvogskirkju fimmtudaginn 14. janúar kl. 13.30. Fyrir hönd aðstandenda, Kristjana Bergmundsdóttir, Ásdis Sigurðardóttir.
t Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og útför GEIRS G. BACHMANN fyrrum bifreiðaeftirlitsmanns, Egilsgötu 15, Borgarnesi. Sérstakar þakkir fyrir einstaka alúð og umhyggju til laekna og hjúkrunarfólks Borgarspítalans, deild A-7. Jórunn Bachmann, Sigríður Bachmann, Halla Bachmann Ólafsdóttir, Haukur Bachmann, Kristfn Einarsdóttir, Guðmundur Bachmann, Gerða Sigursteinsdóttir, Kristfn I. Geirsdóttir, Guðgeir Eyjólfsson, barnabörn og barnabarnabörn.

t Þökkum innilega öllum þeim sem sýndu okkur samúð og vináttu við andlát og jarðarför KRISTJÁNS GUÐJÓNSSONAR, Ferjubakka II. Guð blessi ykkur öll. Sigrfður Halldórsdóttir, Sigrún Kristjánsdóttir, Jón Atli Gunnlaugsson, Sigrfður Inga Kristjánsdóttir, Þórólfur Sveinsson, Guðrún Kristjánsdóttir, Elfas Jóhannesson, Kristján Jónsson, Hjálmar Jónsson, Unnur Þórólfsdóttir, Sveinn Þórólfsson, Unnsteinn Elfasson, Sigrún Elíasdóttir.

t Innilegar þakkir færum við öllum þeim er auðsýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför eiginkonu minnar, móður og tengda- móður, SIGRÚNAR KRISTÍNAR KRISTJÁNSDÓTTUR, Álfabyggð 7, Akureyri. Jón Hólmgeirsson, börn og tengdadætur.

t Þökkum öllum þeim sem sýndu okkur samúð og hlýhug við and- lát og útför eiginkonu minnar, móður, tengdamóður og ömmu, ÞÓRHILDAR FRÍMANNSDÓTTUR, Árgerði, Litla-Árskógssandi, Guðmundur Benediktsson, synir, tengdadætur og barnabörn.

t Þökkum innilega hlýhug og samúð við andlát og útför bróður okkar, HARÐAR ÁGÚSTS HJÖRLEIFSSONAR. Sjöfn Hjörleifsdóttir, Vilhjálmur Hjörleifsson, Hjördfs Hjöríeifsdóttir.