Morgunblaðið - 04.07.1989, Blaðsíða 34

34
M0RGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. JÚLÍ 1989
í ÞINGHLEI
Hafnaáætlun hvorki
rædd né samþykkt
Reykjavíkurhöfti fyrirfinnst ekki
Vestfirðir *oe*
Norðurland eystra
178,6
1989 '90 91 '92
Vesturland 162.2
71 O
Noröurland ■■ 284,4
vestra 226,9 M _ _
aill illl
1969 ‘90 '91 *92 1989 *90 '91 ^92
1989 '90 '91 '92
Rifshöfn----------
21,5 23,2
7,0 mma r-------1
1989 '90 -91 '92
REYKJAVÍK----------
0,0 0,0 0,0 0,0
1989 '90 '91 '92
Keflavík/Njarövík
23,6 38,5
4.0 — ■
1989 '90 -91 '92
ioa,o 1
Þorláks-
36 6 M ■ H höfn
■ III
1989 '90 '91 ^92
110,0
•90 *91 '92 1989 '90 '91 '92
Hafnaráætlun 1989-1992
(upphæðir f milljónum kr.)
Súluritin sýna áætlaðan kostnað ríkisins vegna hafnarfram-
kvæmda í einstökum kjördæmum 1989 - 1992, samkvæmt tjjlögu
til þingsályktunar að hafnaáætlun. Samkvæmt töflunni er eitt
kjördæmi út á köldum klaka hjá Qárveitingavaldinu, Reykjavík,
sem þó er drýgstur greiðandi til þess.
Samkvæmt hafnalögum nr.
69/1984 á Hafharmálastofhun
að vinna áætlun um hafhar-
framkvæmdir í landinu til
minnst Qögurra ára í senn. Ein
slík áætlun var lögð fram í
formi tillögu til þingsályktunar
á síðasta þingi. Þar er hafhar-
framkvæmdum 1989-1992 snið-
in stakkur með tillögum, m.a.
um framkvæmdakostnað [úr
sameiginlegum sjóði lands-
manna], bæði við einstakar
hafhir sem og í einstökum kjör-
dæmum. Ein höfh — eitt kjör-
dæmi — kemst þó ekki á blað:
Reykjavíkurhöfh, Reykjavíkur-
kjördæmi.
I
Tillaga til þingsályktunar um
hafnaáætlun fyrir árin 1989-1992
fékk hvorki umræðu né afgreiðslu
á síðasta þingi. Vegaáætlun var
hinsvegar samþykkt sem þings-
ályktun eins og frá var sagt í
síðasta þingpistli. Eldri hafna-
áætlanir vóru heldur ekki form-
lega afgreiddar, hvað sem veldur.
Eftir þeim var hinsvegar farið -
í aðalatriðum.
Samkvæmt tillögunni er áætl-
aður heildarframkvæmdakostn-
aður hafna á þessu árabili
[1989-92] 2.698,8 m.kr., auk
246,8 m.kr. til landshafna.
II
Kostnaðurinn skiptist svo á
kjördæmi:
* 1) VESTURLAND: 51,1
m.kr. 1989, 71,2 m.kr. 1990 og
162,2 ■ m.kr. 1991-92, samtals
284,5 m.kr.
* 2) VESTFIRÐIR: 59,9 m.kr.
1989, 122,8 m.kr. 1990, 406,4
m.kr. 1991-92, samtals 589,1
m.kr.
* 3) NORÐURLAND
VESTRA: 45,8 m.kr. 1989, 71,3
m.kr. 1990, 226,9 m.kr. 1991-92,
samtals 344,.0 m.kr.
* 4) NORÐURLAND
EYSTRA: 58,9 m.kr. 1989, 178,6
m.kr. 1990, 284,4 m.kr. 1991-92,
samtals 521,9 m.kr.
* 5) Austurland: 74,6 m.kr.
1989, 146,8 m.kr. 1990, 265,4
m.kr. 1991-92, samtals 486,8
m.kr. ■
* 6) SUÐURLAND: 24,1 m.kr.
1989, 30,7 m.kr. 1990, 76,3 m.kr.
1991-92, samtals 131,l.m.kr.
* 7) REYKJANES: 36,6 m.kr.
1989, 113,0 m.kr. 1990, 189,8
m.kr. 1991-92, samtals 339.4
m.kr.
* 8) REYKJAVÍK: finnst ekki
í þessari hafnaáætlun fremur en
þeim fyrri.
* 9) LANDSHAFNIR (Rifs-
höfn, Þorlákshöfn, Keflavík/-
Njarðvík) hafa hinsvegar sérlið í
áætluninni: 15 m.kr. 1989, 60,1
mkr. 1990, 171,7 m.kr. 1991-92,
samtals 246,8 m.kr.
III
Það vekur óneitanlega athygli
að Reykjavíkurhöfn er - og hefur
verið - utan áætlana um fjárlaga-
framlög til framkvtemda við hafn-
ir, enda þótt ríkissjóðstekjur komi
að drjúgum hluta frá höfuðborg-
inni.
Þetta er byggt á því mati lög-
gjafans að Reykjavíkurhöfn, ein
hafna, geti fjármagnað fram-
kvæmdir sínar sjálf. Hvort faglegt
og marktækt mat á framkvæmda-
getu hafna, að þessu leyti, hefur
farið fram af hálfu fjárveitinga-
valdsins, er umdeilanlegt, að ekki
sé meira sagt. Það mat hefur
a.m.k. ekki verið fréttalega kynnt.
Sú meginregla er virt í orði,
að allir séu jafnir gagnvart lands-
lögum. Spurning er, hvort svo sé
á borði fjárveitingavaldsins, þegar
hafnir landsins eiga í hlut: al-
mennar hafnir, landshafnir og
Reykj avíkurhöfn.
Rétt er að Reykjavíkurhöfn er
stærsta upp- og útskipunarhöfn
landsins og hefur góðar tekjur
sem vöruhöfn. En hún hefur jafn-
framt kostað miklu til, bæði í
framkvæmdir og rekstur. Og hún
er ekki síður mikilvæg útvegshöfn
en vöruhöfn — með allar þær
kvaðir á herðum sem því fylgja.
IV
Dr. Agúst Einarson segir í
grein í Morgunblaðinu 6. júní sl.:
„Styrkleiki sjávarútvegs í
Reykjavík er fjöibreytninni að
þakka. Reykjavík er langstærsti
togaraútgerðarstaður landsins,
mjög öflug loðnuútgerð er héðan,
trilluútgerð er vaxandi, frystiskip-
um — sérstakalega á rækju og í
sérvinnslu — hefur ijölgað. Hefð-
bundnum vertíðarbátum hefur
hinsvegar stórfækkað . . .“.
Greinarhöfundur birtir saman-
burðartöflu um löndunarhafnir,
sem sýnir, að Reykjavíkurhöfn er
ýmist í fyrsta eða öðru sæti þegar
mældur er landaður sjávarafli frá
ári til árs, ef loðna og síld eru
undan skilin. Fiskvinnsla er og
fjölbreyttari í Reykjavík en víðast
annars staðar. Þar eru og afkasta-
miklar loðnubræðslur, stór fisk-
markaður og fjölmennasta
neyzlusvæði sjávarvöru í Iandinu.
V
Engin ástæða er til að gera lítið
úr þeirri staðreynd að hafnir
landsins standa misvel að vígi,
hvað getuna snertir, til fram-
kvæmda og reksturs. Sjálfsagt er
að fjárveitingavaldið hlaupi undir
bagga, að þessu leyti, eftir því sem
efnahagslegar forsendur standa
til. I þeim efnum verður að byggja
STEFÁN FRIÐBJARNARSON
bæði á byggða- og arðsemissjón-
armiðum.
Annað mál er, hvort réttlætan-
legt sé að Reykjavíkurhöfn, ein
hafna, standi utan ijárlagadæmis
áratugum saman, þegar deilt er
úr landssjóði, sem Reykvíkingar
greiða hvað drýgst í, m.a. vegna
fjölmennis.
Það er að vísu sælla að gefa
en þiggja, að sögn. En þó menn
lúti hátigninni [fjárlagasmiðum]
öðrum fæti, þykir væntanlega
mennilegt að standa á rétti sínum
með hinum.
Minning:
JFanney Guðmunds-
dóttir Camphausen
Fædd 22. desember 1908
Dáin 27. júní 1989
Ég get ekki látið það vera að
kveðja mágkonu mína hinstu kveðju
með fáum orðum. Það fer ekki hjá
Birting af-
mælis og
minningar-
greina
Morgunblaðið tekur af-
mælis- og minningargreinar
til birtingar endurgjaldslaust.
Tekið er við greinum á rit-
stjóm blaðsins á 2. hæð í Aðal-
stræti 6, Reykjavík og á skrif-
stofti blaðsins í Hafharstræti
85, Akureyri.
í minningargreinum skal hinn
iátni ekki ávarpaður. Ekki eru
tekin til birtingar frumort ljóð
um hinn látna. Leyfilegt er að
birta tilvitnanir í ljóð eftir þekkt
skáld, og skal þá höfundar get-
ið. Sama gildir ef sálmur er birt-
ur. Meginregla er sú, að minn-
ingargreinar birtist undir fullu
nafni höfundar.
Mikil áhersla er á það lögð
að handrit séu vel frá gengin,
vélrituð og með góðu línubili.
því að hugurinn reikar til liðna
tímans við andlát vina og vanda-
manna. Mig langar fyrst til þess
að þakka henni fyrir það hvað góð
hún var börnum okkar hjónanna,
því mun ég aldrei gleyma. Sjálf
átti hún ekki böm. Fanney fæddist
í Stapakoti í Innri-Njarðvík 22. des-
ember 1908, dóttir hjónanna Jónínu
Soffíu Jósepsdóttur og Guðmundar
Guðmundssonar byggingameistara.
Auk Fanneyjar áttu þau 3 syni,
Þorgeir húsameistara, kvæntur
undirritaðri. Eggert listmálara, lát-
inn, og annan Eggert sem dó ung-
ur. Dreng tóku þau, Hannes að
nafni, og gjörðu hann að kjörsyni.
Þorgeir er nú einn á lífi. Frá Stapa-
koti fluttu þau hjónin til ReykjavR-
ur. Þar ólust börnin upp við gott
atlæti og menningarbrag. Þau báru
þess vitni í lífi sínu. Mér er ljúft
að minnast þess hversu tengdamóð-
ir mín sýndi mér mikinn kærleika
eftir að við Þorgeir bundust þeim
böndum sem hafa varað í 60 ár.
Systkinunum var listfengi í blóð
borið. Fanney var falleg kona. Þótti
með fríðustu stúlkum bæjarins.
Hún bjó alla tíð með foreldrum
sínum, eins eftir að hún giftist.
Maður hennar var Þjóðveiji, Camp-
hausen að eftimafni. Hjónaband
þeirra endaði sorglega. Hann var
einn af þeim, sem teknir vom til
fanga í stríðinu og sendur til Eng-
lands. Þau sáust aldrei framar.
Fanney hafði fagra söngrödd, var
eftirsótt í kóra. Hún söng í Fríkirkj-
unni hjá Kjartani Jóhannssyni og
einnig hjá þeim bræðrum Sigurði
og Páli Isólfssonum. Hún var lista-
kona af Guðs náð. Handbragð henn-
ar var rómað. Árið 1931 lenti hún
í geigvænlegu bílslysi og náði sér
aldrei eftir það. Hún gjörbreyttist.
Hún, sem hafði verið mannblendin
og eftirsótt, vildi nú einangra sig
og forðast umgengni við aðra. Veik-
indin ágerðust með árunum og
gerðu henni lífið erfitt. Mig langar
til þess að þakka Nínu Hannes-
dóttur og Bertu Grímsdóttur og fjöl-
skyldum þeirra fyrir allt sem þau
gerðu til þess að létta henni lífið.
Síðustu árin átti hún heimili í
Seljahlíð, heimili aldraðra. Þökk sé
þeim sem önnuðust hana þar. Hún
andaðist á gjörgæsludeild Landspít-
alans 22. júní. Ég kveð mágkonu
mína með innilegu þakklæti og bið
henni blessunar Guðs um eilífð alla.
imiiiiiiiMffWtiWrfftft'i 11
Minning:
Pálína O. Vestmann,
Fáskrúðsfírði
Fædd 29. október 1930
Dáin 26. júní 1989
Eitt sinn skal hver deyja, er það
eina sem við vitum með vissu. Hvað
morgundagurinn ber í skauti sér
vitum við ekki því hann er ekki
kominn og það sem var í gær er
ekki í dag og dagurinn í gær kem-
ur aldrei aftur.
Nú er löngu stríði lokið og hafði
maðurinn með ljáinn betur. Hún
Pálína bárðist eins og hetja og var
ekki á því að gefast upp.
Tæp þrjú ár eru síðan vart varð
við sjúkdóminn sem lagði Pöllu að
velli. Á þeim tima þurfti hún að
fara margar ferðir til Reykjavíkur
við misjöfn skilyrði. Rétt áður en
hún fór sína síðustu ferð suður kom
hún til mín og gerði þá að gamni
sínu rétt eins og áður. Hún hafði
einstakt lag á að slá á letta strengi,
jafnvel þó sárþjáð væri. Ævinlega
bar hún höfuðið hátt og var annt
um útlit sitt og allt umhverfi. Hún
var með afbrigðum dugleg og vel-
virk og var sama að hveiju hún
gekk, þess bar heimili hennar
glöggt vitni.
Palla fæddist á Fáskrúðsfirði og
ólst þar upp að mestu. Hún var
dóttir hjónanna Valborgar
Tryggvadóttur sem látin er fyrir
nokkrum árum og Ottós Guðmunds-
sonar Vestmann. Hún var elst
barna þeirra en systkini hennar eru
Bára, Guðmundur, Ólafur sem er
látinn og Unnur.
Ung giftist Palla æskuvini sínum
T ■ í r , ; ' • ,
Trausta Gestssyni og stofnuðu þau
heimili að Hvoli þar sem þau bjuggu
æ síðan. Hvoll er notalegt hús niður
við sjóinn þar sem þau undu hag
sínum vel. Þegar börnunum fjölgaði
stækkuðu þau húsið og voru búin
að búa mjög vel um sig þegar sá
sem öllu ræður greip í taumana.
Börn þeirra Pöllu 9g Trausta eru
Sjöfn, tvíburarnir Óðinn og Þórir,
Bára og Björg. Ottó Val Kristjáns-
son átti Palla áður. Barnabörnin eru
orðin tíu. Öll eru börn þeirra hið
mannvænlegasta fólk og foreldrum
sínum til sóma.
Trausti minn, ég sendi þér, börn-
um þínum, barnabörnum og öðrum
vandamönnum mínar innilegustu
samúðarkveðjur.
Guðrún Einarsdóttir