Morgunblaðið - 06.03.1999, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
54. TBL. 87. ARG.
LAUGARDAGUR 6. MARZ 1999
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Efasemdir
um sekt
Woodward
MÁL bresku barnfóstrunnar Lou-
ise Woodward, sem sakfelld var fyr-
ir að myrða kornabarnið Matthew
Eappen, tók á sig nýja mynd í gær
þegar greint var frá því að tveir
bandarískir læknasérfræðingar
héldu því fram að Eappen hefði ver-
ið kæfður. Er haft eftir öðrum
læknanna í Sixty Minutes-þætti
bandarísku sjónvarpsstöðvarinnar
CBS sem sýndur verður á morgun,
sunnudag, að forsendur fyrir dómi
Woodwards hafí verið vafasamar
því hún var fundin sek um að hafa
hrist barnið til bana. Eftir að hafa
rannsakað sönnunargögn í málinu
segjast læknamir telja að barnið
hafi mátt þola illa meðferð um
nokkum tíma, en það hefði átt að
gefa tilefni til að gruna fleiri en
Woodward um dauða bamsins.
----------------
Clinton ósk-
ar Lewinsky
velfarnaðar
Washington. Reuters.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti
óskaði Monicu Lewinsky í gær-
kvöldi velfamaðar. A frétta-
mannafundi var Clinton spurður
um Lewinsky, sem sagt hefur
heiminum sögu sína í vikunni, og
kvaðst forsetinn þá leiður yfir
þeim lífsraunum sem hún hefur
mátt ganga í gegnum. „Ég vona
einfaldlega að henni verði nú
leyft að halda lífí sínu áíram. Og
ég vona að hún eigi góða ævi
framundan,“ sagði Clinton.
■ Viðtalinu líkt/28
Mikið umrót í serbneska hluta Bosníu-Hersegóvínu
Westendorp rekur
Poblasen úr embætti
Sarcyevo, Banja Luka. Reuters.
CARLOS Westendorp, eftirlitsmaður vesturveldanna í Bosníu, rak í
gær þjóðernissinnann og harðlínumanninn Nikola Poblasen úr emb-
ætti forseta í serbneska lýðveldinu í Bosníu-Hersegóvínu. Á sama
tíma úrskurðaði alþjóðlegur dómstóll að bærinn Brcko, sem bæði
Bosníu-Serbar og Króatíu-múslimir gera kröfu til, skyldi áfram verða
hlutlaus og njóta sjálfstæðis. Magnaðist upp mikil spenna í kjölfar
þessara tíðinda og sagðist Milorad Dodik, forsætisráðherra serbneska
lýðveldisins, ætla að segja af sér vegna ákvörðunar dómstólsins.
Fylgdi öll ríkisstjórn hans fordæminu og sagði af sér.
Poblasen
Bandaríkja-
stjórn ósátt
með Israela
Jerúsalem. Reuters.
BANDARÍSK stjómvöld hafa til-
kynnt ísrael að fyrirhugaðri fjár-
hagsaðstoð að jafnvirði 87 milljarða
ísl. króna verði seinkað sjái stjóm
Israels ekki til þess að Wye-samn-
ingnum við Palestínumenn verði
framfylgt. Háttsettm- embættismað-
ur í ísraelsstjórn sagði þetta til
merkis um óánægju ráðamanna í
Washington með ákvörðun Benja-
míns Netanyahu, forsætisráðherra
Israels, um að fresta því að fram-
fylgja ákvæðum samkomulagsins.
Seinkun aðstoðarinnar væri einnig
tilraun til þess að hafa áhrif á niður-
stöðu þingkosninganna, sem haldnar
verða í ísrael 17. maí.
l** b^ . r ^>
Vesturveldin auka þrýsting á strfðandi fylkingar í Kosovo
Engin merki um
breytta afstöðu Serba
Kosovo-Albanar
segjast ætla að
skrifa undir
Pristina, Skopje, Brussel, Belgrad. Reuters.
VESTRÆNIR sendifulltrúar juku í
gær þrýsting á stríðandi fylkingar í
Kosovo að skrifa undir samkomulag
í friðarviðræðum sem hefjast eiga
að nýju í Frakklandi 15. mars. Eng-
in teikn voru þó á lofti um að stjórn-
völd í Belgrad hygðust láta af and-
stöðu sinni við þá fyrirætlan að
sendar verði alþjóðlegar hersveitir
á vegum Atlantshafsbandalagsins
(NATO) til að standa vörð um frið í
Kosovo. Héldu skærur áfram í hér-
aðinu í gær og særðust a.m.k. ellefu
serbneskir lögreglumenn og tveir
skæruliðar Frelsishers Kosovo
(UCK) í bardögum nærri bænum
Magura, suðvestur af Pristina, höf-
uðborg Kosovo.
Wolfgang Petritsch, fulltrúi Evr-
ópusambandsins, hitti Nikola Sa-
inovic, aðstoðarforsætisráðherra
Bob Dole
Júgóslavíu, sam-
bandsríkis Serbíu
og Svartfjalla-
lands, í Pristina til
viðræðna. Pet-
ritsch mun hafa
flutt Sainovic þau
tíðindi að vestur-
veldin myndu ekki
sætta sig við nein-
ar meiriháttar breytingar á þeim
samningsdrögum sem liggja á borð-
inu. Á sama tíma hitti Bob Dole,
fyrrverandi forsetaframbjóðandi í
Bandaríkjunum, fulltrúa Kosovo-
Albana í Skopje í Makedóníu, að
beiðni Bills Clintons Bandarfkjafor-
seta. Sagði Dole að loknum fundin-
um að Albanar hefðu fullvissað sig
um að gera mætti ráð fyrir að þeir
skrifuðu undir samkomulagið í byrj-
un næstu viku.
Herflutningar Serba sagðir
„eðlileg ákvörðun"
Slobodan Milosevic, forseti Jú-
góslavíu, hefur margoft sagt að
hann myndi ekki sætta sig við her-
sveitir á vegum NATO í Kosovo.
Klaus Naumann hershöfðingi, einn
af æðstu yfirmönnum herja
NATO, lét hins vegar hafa eftir
sér í gær að Milosevic yrði að gera
sér grein fyrir því að liðsmenn
UCK myndu ekki leggja niður
vopn sín, og þ.a.l. myndi átökum
ekki linna í Kosovo, fyrr en þeir
væru þess fullvissir að NÁTO
kæmi til með að standa vörð um
frið í héraðinu.
Virtust Serbar þó ekki ginn-
keyptir fyrir þessum rökum og
sagði háttsettur stjórnarerindreki í
Belgrad að sú ákvörðun júgóslav-
neskra stjómvalda á fímmtudag að
efla landamæravarnir umhverfís
Kosovo væri „eðhleg ákvörðun rílds
sem teldi ógn steðja að landamær-
um sínurn". Mátti ráða af ummæl-
um hans að herflutningamir væru
ekki síður til að varna inngöngu
hersveita NATO í Kosovo, en því að
hryðjuverkahópar Kosovo-Albana
kæmust þar inn.
Reuters
Hryðjuverk
í Tyrklandi
ÞRJÁR manneskjur týndu lífi er
bflsprengja sprakk í gær í bænum
Cankiri í Tyrklandi. Slasaðist bæj-
arstjórinn í bænum einnig alvar-
lega en líklegt þykir, að tilræðinu
hafi verið beint gegn honum því að
sprengjan var sprengd með fjar-
stýringu er hann átti leið hjá.
Poblasen for-
dæmdi í gærkvöld
ákvörðun West-
endorps og kvaðst
ekki sætta sig við
hana, hún væri
„ólögleg og ólýð-
ræðisleg“. Fór
Poblasen fram á
þjóðaratkvæða-
greiðslu um það
hvort hann ætti að sitja áfram í emb-
ættinu. Poblasen hefur að mati
Westendorps hunsað vilja almenn-
ings, komið í veg fyrir að niðurstöður
kosninga í september næðu fram að
ganga að fullu og „ítrekað stuðlað að
óróa“ í lýðveldinu.
Hlutverk Westendorps er ekki að-
eins fólgið í eftirliti, heldur hefur
hann umtalsverð völd til að tryggja
framgang Dayton-friðarsamkomu-
lagsins, sem náðist í Bandaríkjunum
árið 1995. Með samkomulaginu var
bundinn endi á 43 mánaða langt stríð
í Bosníu og búið til serbneskt lýð-
veldi og ríkjasamband Króata og
múslima. Saman mynda þau sam-
bandsríkið Bosníu-Hersegovínu.
Solana segir hersveitir NATO
í viðbragðsstöðu
Mikil ólga hefur verið í serbneska
hlutanum síðan Poblasen bar sigur
úr býtum í forsetakosningum í sept-
ember á kostnað Biljönu Plavsic,
sem naut stuðnings vesturveldanna.
Hafa samskipti vestrænna stjórnar-
erindreka og Poblasen verið afar erf-
ið og sakar Westendorp Poblasen nú
um að hafa misbeitt valdi sínu þegar
hann neitaði að tilnefna Milorad
Dodik til að gegna áfram forsætis-
ráðherraembættinu.
Harðlínumenn úr röðum Bosníu-
Serba munu líta á Brcko sem líflínu
milli austur- og vesturhluta Serb-
neska lýðveldisins og segja frétta-
skýrendur að þeir muni eiga erfitt
með að sætta sig við niðurstöðu al-
þjóðlega dómstólsins. Javier Solana,
framkvæmdastjóri Atlantshafs-
bandalagsins (NATO), lagði hins
vegar hart að deilendum að una
ákvörðuninni og sagði sveitir NATO
við öllu búnar kæmi til átaka í kjöl-
far úrskurðarins.
ESB býst til varnar
í bananadeilunni
Brussel, Genf. Reuters.
EVRÓPUSAMBANDIÐ lagði í
gær til atlögu til vamar viðskipta-
hagsmunum sínum eftir að banda-
rísk stjómvöld ákváðu að leggja
100% refsitolla á ýmsar vörur úr
evrópskri framleiðslu vegna
meintrar mismununar sem banda-
rísk bananasölufyrirtæki sæta í
innflutningsreglum ESB.
í Genf kallaði ESB til fundar
allsherjarráðs Heimsviðskipta-
stofnunarinnar (WTO) strax eftir
helgina til að koma á þeim vett-
vangi á framfæri reiði sinni vegna
þess sem talsmenn sambandsins
kalla skýlaust brot Bandaríkja-
manna á reglum stofnunarinnar.
„Pað sem við eram að reyna að
gera er að nýta hvem þann laga-
lega farveg sem okkur stendrn- op-
inn í WTO til að freista þess að
leysa þessa deilu,“ sagði Nigel Gar-
dner, talsmaður Sir Leons Brittan,
sem fer með viðskiptamál í fram-
kvæmdastjóm Evrópusambands-
ins. En hann útilokaði einhliða
mótaðgerðir af hálfu ESB.
Japanir tóku í gær undir gagn-
rýni á aðgerðir Bandaríkjamanna
og sögðust vonast til að takast
mætti að finna lausn á deilunni í
samræmi við reglur WTO.