Morgunblaðið - 04.06.1999, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 4. JÚNÍ 1999 13
FRÉTTIR
Sjálfsbjörg, landssamband fatlaðra 40 ára
Aherslan fyrst og fremst
á kjara- og réttindamál
Morgunblaðið/Golli
í SUNDLAUG Sjálfsbjargar fer fram þjálfun og endurhæfing fatlaðra.
ARNÓR Pétursson, formaður Sjálfsbjargar, landssambands fatlaðra,
framan við Sjálfsbjargarhúsið við Hátún.
„ÁHERSLAN hefur fyrst og
fremst verið lögð á iqara- og rétt-
indamál fatlaðra í þau fjörutíu ár
sem liðin eru frá stofnun Sjálfs-
bjargar, landssambands fatlaðra,
og að skapa þann skilning hjá
ráðamönnum þjóðarinnar að fatl-
aðir geti lifað með sæmilegri
reisn,“ sagði Arnór Pétursson,
formaður Sjálfsbjargar, iands-
sambands fatiaðra, en í dag er
þess minnst að fjörutíu ár eru lið-
in frá stofnun iandssambandsins.
Fyrsta Sjálfsbjargarfélagið var
stofnað á Siglufirði árið 1958 og
eins og segir í ávarpi Sigursveins
D. Kristinssonar tónskáids í
fyrsta blaði Sjálfsbjargar má
rekja stofnun félagsins til þess að
tveir menn hittust á tröppum
hússins við Gránugötu 14 á Siglu-
fírði, annar handvana en hinn
með bilaða fætur. Þeir ræddu um
hvort ekki væri rétt að koma á
fót samtökum til að berjast fyrir
réttindum fatlaðs fólks. Nú, fjöru-
tíu árum síðar, eru aðiidarfélögin
17 sem mynda landssambandið og
félagsmenn rúmlega þrjú þúsund.
Tvíþætt starf
„Starf Sjálfsbjargar er tví-
þætt,“ sagði Arnór. „Sjálfsbjörg
er verkalýðsfélag fatlaðra sem
sinnir kjarabaráttu félagsmanna
og svo er það félagslegi þáttur-
inn, en hjá okkur í Sjálfsbjargar-
húsinu starfa félagsráðgjafar sem
sjá um að aðstoða og leiðbeina
fólki um vöiundarhús kerfisins."
Á fyrstu árum Sjálfsbjargar og
aiit til þess að Sjálfsbjargarhúsið
við Hátún í Reykjavík var byggt,
var algengt að fatlaðir og aðrir
sem áttu erfitt með að sjá um sig
væru vistaðir á sjúkrahúsum eða
elliheimiium jafnvel þegar ungt
fólk átti í hlut. í Sjálfsbjargarhús-
inu eru 32 leiguíbúðir og fímm
gestarými til skemmri dvalar og
þar er dagvist fyrir fatlaða til
húsa, auk dvalarheimilis fyrir
langlegusjúklinga, endurhæfing-
arstöð og sundlaug. Þar eru og
skrifstofúr sambandsins, aðstaða
ungliðahreyfíngar Sjálfsbjargar,
unglingastarf og Hjálparlið
Sjálfsbjargar.
Brautry ðj andi
Af þessari upptalningu má sjá
að starfsemi Sjálfsbjargar hefur
vaxið og dafnað á þeim 40 árum
sem liðin eru frá stofnun lands-
sambandsins. „í þessu húsi sem
ekki var til þá búa sjálfsagt um
100 manns í dag,“ sagði Arnór.
„Þetta var í raun fyrsta stofnunin
ef nota má það orð, fyrir utan
eiliheimilin sem sett var á lagg-
irnar. Sjálfsbjörg var því braut-
ryðjandi á þessu sviði og einnig
að efla þann skilning meðal al-
mennings að fatlað fólk væri ekki
eins og óhreinu börnin hennar
Evu. Við höfum barist fyrir að
koma því til skila að fatlaðir ættu
tilverurétt og að þeir geti lifað
eðlilegu lífí í samfélaginu væri
þeim sköpuð aðstaða til þess. Það
er sérstakt að fyrsta ályktunin
sem samþykkt var á stofnfundi
fyrsta félagsins á Siglufírði árið
1958 var um það að örorkumat
ætti að byggja á læknisfræðileg-
um forsendum. Þetta hefur verið
eitt helsta baráttumál okkar síð-
an og varð Ioks að lögum á Al-
þingi í vor.“
Arnór sagðist á þessum tíma-
mótum vilja koma á framfæri
þakklæti til stuðningsmanna og
hollvina Sjálfsbjargar, sem í
gegnum árin hafa stutt félagið
með kaupum á happdrættismið-
um. „Hollvinirnir og happdrættið
hafa í raun borið uppi starfsemi
landssambandsins," sagði hann.
Græni herinn
í Reykjanesbæ
um helgina
HERFÖR Græna hersins hefst nú
um helgina, 4. og 5. júní, en Græni
herinn er sjálfboðaliðaher stofnaður
með það að markmiði að sameina
krafta áhugasamra sjálfboðaliða til
að rækta og fegra byggðir og ból
með samstilltu átaki. Hvert byggð-
arlag tekur sinn „gestasprett" þar
sem liðsmenn Græna hersins ein-
beita sér að gróðursetningu, hreins-
un og málun. Verkefnin sem ráðist
verður í á hverjum stað verða valin í
samráði við viðkomandi bæjar- og
sveitarfélög.
í tilkynningu segir að fyrsti við-
komustaður sé Reykjanesbær, en
Efling mótmæl-
ir hækkunum
STJÓRN Eflingar - stéttarfélags
mótmælir harðlega hækkunum
tryggingafélaga á iðgjöldum vegna
bifreiðatrygginga.
í frétt frá Eflingu segir: „Telur
félagið þessar hækkanir tilefnis-
lausar með hliðsjón af verulegum
hagnaði tryggingafélaga mörg und-
anfarin ár og digrum og sístækk-
andi bótasjóðum. Þá gefa útreikn-
ingar tryggingafélaganna á afkomu
vegna bifreiðatrygginga ekki rétta
mynd af afkomunni þar sem fjár-
magnstekjur af bótasjóðum vegna
umferðarslysa eru aðeins að hluta
til bókaðar sem tekjur vegna bif-
reiðatrygginga.
Ennfremur mótmælir félagið ein-
dregið hækkunum á bensíngjaldi.
Stjórnin telur það sérstaklega
ámælisvert að ríkisstjórnin gangi
fram fyrir skjöldu um þessa hækk-
un sem óhjákvæmilega mun bitna
fyrst og fremst á láglaunafólki.
staðimir sem heimsóttir verða eru
28 talsins um allt land. Dagskráin í
Reykjanesbæ á fóstudaginn hefst á
hádegi með herkvaðningu, en þá
mæta hermenn Græna hersins í sal
Iðnsveinafélags Suðurnesja og
þiggja súpu og brauð áður en haldið
er til vinnu. Þar verður Baldvin
Jónsson, frá Áformi, með fyrirlestur
um vistvænt ísland árið 2000, Siv
Friðleifsdóttir umhverfisráðherra
mætir á staðinn kl. 13 og framkvæm-
ir liðskönnun.
Síðan skundar Græni herinn til
vinnu og er að störfum til 16 en þá er
tekið kaffíhlé þar sem boðið verður
upp á veitingar og glens og gaman á
torginu fyrir framan Sparisjóðinn í
Keflavík.
Að fengnu kaffi skundar Græni
herinn aftur til vinnu og er að störf-
um til 19 en þá er grillveisla fyrir
hermennina. Úm kvöldið er síðan
hermönnunum boðið á Stuðmanna-
ball í Stapanum, en þar er aldurstak-
markið 16 ára á fóstudeginum en 20
ára á laugardeginum.
Dagskráin verður með svipuðu
sniði á laugardeginum, með þeirri
undantekningu að kl. 17 skundar
Græni herinn frá Vatnsholtinu að
Rósaselstjörnum þar sem Vigdís
Finnbogadóttir, fyrrum forseti,
gróðursetur fyrsta tréð af 3.400
trjám sem Helga Ingimundardóttir
gaf Skógræktarfélagi Suðurnesja.
Um kvöldið heldur síðan gleðin
áfram í Stapanum þar sem Stuð-
menn halda uppi fjöri langt fram á
nótt.
Hægt er að skrá sig í Græna her-
inn á heimasíðunni www.graeniher-
inn.is sem og hjá samstarfsaðilum
hersins, en það eru Islandsflug,
Toyota, Landssíminn, Sparisjóðirnir,
Olís, Samskip og Ríkisútvarpið/Sjón-
vai*p.