Morgunblaðið - 04.06.1999, Blaðsíða 64

J- 64 FÖSTUDAGUR 4. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
í DAG
»

J
Ábyrgðarleysi í
verðlagsmálum ógn-
ar stöðugleikanum
A FUNDI miðstjórnar Alþýðusam-
bands Islands sl. miðvikudag var
eftirfarandi ályktun samþykkt:
„Miðstjóm Aiþýðusambands ís-
lands bendir á að þær verðlags-
hækkanir sem kynntar hafa verið
undanfarna daga munu draga úr
kaupmætti launafólks. Þessar
hækkanir eiga flestar rætur sínar
að rekja til ákvarðana Alþingis og
framkvæmd þeirra er á ábyrgð rík-
isstjórnarinnar. Stjórnvöld verða að
sýna vilja sinn í verki til að viðhalda
stöðugleikanum.
Að gefnu tilefni vill miðstjórn
ASÍ árétta að stöðugleiki í efna-
hagsmálum verður ekki til af sjálfu
sér - honum var komið á með fóm-
um launafólks í upphafi þessa ára-
tugar og honum þarf að viðhalda
með ákveðni og ábyrgri hagstjóm.
Þær hækkanir sem nú hafa orðið
vom flestar fyrirsjáanlegar og því
er eðlilegt að krefjast þess að
stjómvöld axli ábyrgð og grípi til
viðnámsaðgerða.
Launafólk á almennum vinnu-
markaði hefur axlað ábyrgð á stöð-
ugleikanum, með því að taka tillit til
aðstæðna í þjóðfélaginu og þess svig-
rúms sem efnahagslífið þolir, við
gerð kjarasamninga. Það er ekki
hægt að bjóða okkur upp á að horfa
á flesta aðra taka tO sín allt sem þeir
geta án tillits til afleiðinganna sem
era auknar byrðar á almennt launa-
fólk vegna hækkana á útsvari, þjón-
ustugjöldum, vöraverði og vöxtum.
Þessari þróun verður að snúa við.
Það gengur ekki að stórir aðilar í
samfélaginu gangi á undan og valdi
ábyrgðarleysi í verðlagsmálum þar
sem hver getur elt annan í verð-
hækkunum uns stöðugleikanum hef-
ur verið fórnað. Miðstjóm ASÍ varar
við því að verðhækkanir á rafmagni,
bensíni og bifreiðatryggingum geta
leitt til enn frekari hækkana á vöra
og þjónustu annarra fyrirtækja.
Sýni opinberir aðilar ekki vilja
sinn til að tryggja stöðugleikann í
verki mun verkalýðshreyfingin ekki
geta beitt sér fyrir félagslegri sátt
um launa- og verðlagsstefnu sem er
grandvöllur stöðugleikans.
Fyrir utan beinan útgjaldaauka
almennings vegna verðhækkana
undanfarinna daga munu þær
einnig þyngja greiðslubyrði lána
vegna hækkunar á vísitölu neyslu-
verðs og auka skuldir heimilanna.
Það getur ekki talist góð hag-
stjórn að kynda undir verðbólgu
þegar þjóðfélagið er á toppi hag-
sveiflunnar með auknum sköttum á
bensín. Telji ríkisstjómin nauðsyn-
legt að hækka skatta verður hún að
tryggja að sú skattheimta hafi sem
minnst áhrif á almennt verðlag og á
skuldir heimilanna. Það er ábyrgð-
arleysi að taka ekki mið af aðstæð-
um og fela sig á bak við löngu úrelt-
ar vísitölutengingar eða að segja að
aðeins sé verið að fylgja áður gerð-
um áætlunum.
Þar sem Fjármálaeftirlitið telur
að bótasjóðir tryggingafélaganna
séu of stórir krefst miðstjóm ASÍ
að þessar inneignir greiðenda séu
notaðar til að lækka iðgjöld."
Gengið um
slóðir Jóns Ara-
sonar í Viðey
DAGSKRÁ komandi helgar í Viðey
er á þá leið, að á laugardag kl. 14.15,
verður gönguferð um slóðir Jóns
Arasonar Hólabiskups, en nokkur
ömefni og minjar í Viðey tengjast
honum. Byrjað verður í kirkjugarð-
inum, en þaðan haldið niður í Helj-
arkinn, en síðan framhjá Ráðskonu-
bás suður fyrir Sjónarhól yfir að
Virkinu sem Jón Arason ákvað, að
byggt skyldi. Þaðan verður haldið
meðfram Áttæringsvör og Sauð-
húsavör, um Hjallana yfir á veginn
og loks gengið á Klausturhólinn.
Þetta er stutt ganga og henni lýkur
með því að skoða fomleifagröftinn
og fleira heima við.
Á sunnudag messar sr. Hjalti
Guðmundsson kl. 14 með aðstoð
Dómkórs og dómorganista en eftir
messu verður svo staðarskoðun.
Hún hefst í kirkjunni, þar sem saga
eyjarinnar er rakin í stóram drátt-
um og kirkjan skoðuð. Síðan er far-
ið út, fomleifagröfturinn sýndur og
fleira þar í grennd, einnig útsýnið af
Heljarkinn, hæðinni austan Stof-
unnar. Að lokum verður Stofan sjálf
sýnd. Staðarskoðun tekur innan við
klukkustund og er öllum auðveld.
Veitingahúsið er opið og hesta-
leigan er tekin til starfa. Um helgar
fer Viðeyjarferjan á klukkustundar-
fresti frá kl. 13-17 úr landi og á
hálfa tímanum í land aftur. Sérstök
ferð er með kirkjugesti kl. 13.30.
Opið hús Haf-
rannsóknastofn-
unar í Olafsvík
OPIÐ hús verður laugardaginn 5.
júní í útibúi Hafrannsóknastofnun-
ar við Norðurgarð í Ólafsvík. Kynnt
verður starfsemi stofnunarinnar og
allar helstu rannsóknir sem þar era
unnar. Kynningin verður í tengsl-
um við hátíðarhöld sjómanna og í
samstarfí við Fiskmarkað Breiða-
fjarðar.
Forstjóri Hafrannsóknastofnun-
ar, Jóhann Sigurjónsson, mun flytja
fyrirlestur á Hótel Höfða í Ólafsvík
og hefst hann kl 11.
Útibúið verður síðan opnað kl.
12:30 og þar verður veggspjalda-
sýning, víðsjár sem hægt er að
skoða í ýmis smádýr, myndbanda-
sýning auk ýmiss fróðleiks um
starfsemina.
Á Fiskmarkaði Breiðafjarðar í
Ólafsvík verður fiskasýning og
kynning á helstu nytjafískum. Þar
verða einnig lifandi dýr í búri sem
vafalaust munu gleðja yngstu kyn-
slóðina, segir í fréttatilkynningu.
Veggspjöld og víðsjár verða uppi
við vikuna á eftir, fyrir þá sem hafa
áhuga en komast ekki þennan dag.
Jarðfræði-
ganga í Brenni-
steinsQöll
FERÐAFÉLAG íslands efnir til
gönguferðar laugardaginn 5. júní kl.
10.30 í brennisteinsnámurnar í
Brennisteinsfjöllum með Ægi Sig-
urðssyni, jarðfræðingi.
Brottfór er frá BSI, austanmegin,
og Mörkinni 6 og verður ekið að
Kristjánsdalahomi við nýja Blá-
fjallaveginn og er gengið að Þrí-
hnúkum með gígnum og þaðan í
brennisteinsnámumar. Til baka
verður haldið um Grindarskörð en
áætlað er að gangan taki um 6 klst.
í ferðinni verða m.a. skoðaðar sér-
stæðar jarðmyndanir.
Málfundur um
baráttu bænda
við gjaldþrot
MÁLFUNDAFÉ LAG aðstandenda
vikublaðsins Militant stendur að
málfundi fóstudaginn 4. júní kl.
17.30 að Klapparstíg 26,2. hæð.
Fundarefni er barátta bænda við
gjaldþrot: Kaupfélag Þingeyinga
hlutað sundur, inneign skuldugra
bændafjölskyldna í hættu, kreppan
í landbúnaði og viðhorf bænda.
Sigurður J. Haraldsson, félagi í
Eflingu í Reykjavík og Ungum sósí-
alistum, flytur frásögn af vettvangi.
VELVAKANPI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Greiðslukort
tekin fram yfir
peninga
ÓÁNÆGÐUR viðskipta-
vinur hafði samband við
Velvakanda og sagði farir
sínar ekki sléttar þegar
hún hugðist taka bfla-
leigubfl. Hún sagðist hafa
haft næga peninga en
fékk ekki bflinn þar sem
hún hafði ekki greiðslu-
kort. Varð hún bæði hissa
og reið og fannst hart að
peningamir hennar skuli
hafa verið einskis virði.
Sagði hún þetta einkenni-
lega viðsldptahætti og
innti eftir því hvort ekki
væri hægt að setja þessa
bíla í kaskó. Hún sagði
viðskiptahætti af þessu
tagi fyrirfinnast víðar og
að viðskiptavinir ættu að
eiga frjálst val um hvort
þeir notuðu peninga eða
greiðslukort en ekki að
setja staðgreiðslufólk út í
horn í samfélaginu. Hún
spyr hvursu langt þetta
eigi að ganga og hvort það
renni upp sá dagur að
ekki sé hægt að kaupa í
matinn ef greiðslukort séu
ekki fyrii' hendi.
Hundaeigendur
athugið
VELVAKANDA barst
eftirfarandi:
Ég bý í Mosfellsbæ. Á
hverju ári þríf ég garðinn
minn og í leiðinni gjaman
fyrir utan lóðina á stígn-
um, en þar er útivistar-
svæði. I gær þegar ég var
að þrífa fann ég einn
plastpoka á lóðinni minni
en hundaeigandi hafði sett
skít í pokann eftir hund-
inn sinn og hent inn á lóð-
ina hjá mér. Sama dag
fann ég tvo aðra poka á
stígnum. Fólk virðist taka
skítinn frá hundunum,
setja í poka, en henda síð-
an pokanum frá sér eða
setja hann undir steina.
Finnst mér betra að
hundurinn fái að gera
þarfir sínar á göngustíg-
inn frekar en að setja það
í poka sem eyðist ekki.
Kona í Mosfellsbæ.
Tapað/fundið
Barnareiðhjól
fannst
LÍTIÐ reiðhjól, rautt og
gult, af enskri gerð,
fannst í garði í Austur-
bænum. Uppl. í síma
568 6781.
Dúnúlpa tapaðist
DÖKKBLÁ og svört dún-
úlpa og rauð húfa tapaðist
við íþróttahúsið Austur-
berg í Breiðholti sl. mið-
vikudag. Finnandi vin-
samlegast hafi samband í
síma 587 7232.
Sólgleraugu/
sjóngleraugu týndust
DÖKK sólgleraugu sem
einnig eru sjóngleraugu
týndust kringum 20. maí
milli Hverfisgötu og
Laugavegs - Klapparstígs
um miðjan dag líklega.
Þeirra er sárlega saknað.
Fundarlaun. Vinsamlega
hafið samband við Jón
Helga í síma 552 7549.
Armbandsúr í óskilum
ARMBANDSÚR fannst
við skýli nr. 4 á Reykja-
víkurflugvelli. Upplýsing-
ar í síma 554 2226.
Ullarkápa tekin
í misgripum
DÖKKBLÁ ullarkápa, ný-
leg, hefur verið tekin í
misgripum, gæti hafa ver-
ið í safnaðarheimili Dóm-
kirkjunnar. Kápunnar er
sárt saknað. Sá sem kann-
ast við kápuna hafi sam-
band við Ástu í síma
552 9716.
Dýrahald
Kettlingar fást gefíns
TVEIR kettlingar fást
gefins, læða og fress.
Upplýsingar í síma 482-
3027.
Kettlingur
fæst gefins
SEX mánaða fallegur
kettlingur, högni, fæst
gefins á gott heimili vegna
óviðráðanlegra aðstæðna.
Kisan er bólusett og
fylgja henni ýmsir hlutir.
Úppl. gefur Valerie í síma
562 6301 og talar hún
ensku.
Kettlingur í óskilum
í Hafnarfírði
KETTLINGUR, grár
með hvíta bringu og lopp-
ur, er í óskilum. Fannst í
nágrenni klaustursins í
Hafnarfirði íyrir 3 vikum
síðan. Upplýsingar í síma
862 8192.
hótuninni 31. Bg7 og
32. Dh6 með máti á
svörtu reitunum) 30. -
Dc5 31. He5 - Hfc8
32. Hxc5 - Hxc5 33.
Re5 - Hxe5 34. Dxe5
- b3 35. Bcl - Hc8 36.
Df4 og svartur gafst
upp. Nikolic var eini
skákmaðurinn með
fullt hús eftir þrjár
umferðir. Piket var
HVÍTUR leikur og vinnur.
annar með tvo og hálf-
an vinning og Van
STAÐAN kom upp á hol- Wely þriðji með tvo vinn-
lenska meistaramótinu í inga.
SKAK
Umsjón Margeir
Pétursson
ár. Predrag Nikolic (2.633)
hafði hvítt og átti leik gegn
Loek Van Weiy (2.632).
27. Hxd7! - Dxd7 28. Rf6+
- Bxf6 29. exf6 - Da7 30.
Dg5 (Svartur á nú enga
viðunandi vöm við
COSPER
VIÐ erum í skattstjóraleik.
Víkverji skrifar...
UTGÁFA nýrra vegabréfa hófst í
vikunni og samkvæmt þjóðleg-
um venjum var nýjum ráðherra
dómsmála, Sólveigu Pétursdóttur,
afhent fyrsta eintakið að viðstöddum
fulltrúum fjölmiðla. Víkverji veltir
því fyrir sér hvort finna megi mörg
lönd í heiminum þar sem varla má
opna ísbúð án þess að ráðherra sé
þar mættur til að gefa slíkum „stór-
atburði“ verðugan þunga.
Nýja vegabréfíð ku sniðið að nú-
tímanum. Það mun vera tölvulesan-
legt auk þess sem öryggisþættir
þess eiga að vera eins fullkomnir og
möguleiki er á. Þannig mun að finna
hvorki fleiri né færri en átta myndir
af handhafanum í vegabréfinu.
Víkverji, sem aldrei ferðast út fyr-
ir landsteinana og hefur aðeins einu
sinni komið í Stykkishólm, hefur
ákveðið að bíða með að endurnýja
vegabréfið sitt þar til hann hefur
fengið fullnægjandi tryggingar fyrir
því að ekki sé að finna myndir af öll-
um tólf ráðherram ríkisstjórnarinn-
aríþvínýja.
I fréttum af þessum merkisat-
burði kom ekki fram hvort Sólveig
Pétursdóttir hefði greitt fyrir vega-
bréfið sitt nýja. Það verður nefnilega
ekki gefið almenningi. Framvegis
munu menn þurfa að reiða fram
4.600 krónur fyrir nýtt vegabréf.
Liggi þeim hinum sama ósköpin öll á
að yfirgefa fósturjörðina kostar rúm-
ar 9.000 krónur að komast yfir þetta
nauðsynlega plagg.
Víkveiji veltir því íyrir sér hvern-
ig réttlæta megi þetta verð fyrir
þessa þjónustu. Reyndar hefur verð
á alls kyns skírteinum, sem hið opin-
bera gefur út og þvingar menn til að
bera, hækkað gífurlega á síðustu ár-
um. Virðist svo sem hér sé fundin
tekjuöflunarleið fyrir ríkisstofnanir,
sem almenningur geti engan veginn
andæft. Að minnsta kosti hefur Vík-
verji ekki heyrt að neytendafrömuð-
ir og verkalýðsleiðtogar hafi mót-
mælt þessum rándýra þvingunum.
XXX
ÍKVERJI hefur ekki nýtt sér
góðærið með því að festa kaup á
jeppa til Jiess að geta unnið náttúra-
spjöll á Islandi vetur, sumar, vor og
haust. Hann undrast hins vegar tíðar
fréttir í íslenskum fjölmiðlum af
ferðum jeppamanna. Nú nýverið hef-
ur fyrirferðarmikill fréttaflutningur
af ferð íslenskra jeppaeigenda yfir
Grænlandsjökul tröllriðið fjölmiðl-
um. Víkverji fær ekki séð að þetta
uppátæki sé áhugavert eða svo frétt-
næmt í sjálfu sér að ástæða sé til að
fylgjast með þessum leiðangri eins
og um tunglferð væri að ræða. Vafa-
laust munu íslenskir jeppamenn fá
tækifæri til að spilla ósnortinni feg-
urð tunglsins í góðæri framtíðarinn-
ar. Eru öll áhugamál manna frétt-
næm hér í fámenninu?
xxx
• •
OLLU athyglisverðari þótti Vík-
verja frétt í Morgunblaðinu þess
efnis að Tal hf. hefði gefið nokkram
heyrnarskertum nemendum við
Vesturhlíðaskóla og foreldram
þeirra GSM-síma. Komið hefur í ljós
að þessi nýja tækni hentar heyrnar-
skertum sérlega vel því þeir geta
nýtt sér þá möguleika sem símarnir
gefa til að senda textaskilaboð á milli
þeirra. Víkverja þótti þetta lofsvert
framtak af hálfu símafyrirtækisins
og ánægjuleg sönnun þess hvernig
ný tækni getur breytt lífi margra
sem eiga við einhverja fótlun að
stríða.
XXX
YFIRGENGILEGAR hækkanir
vátryggingafélaga á iðgjöldum
bifreiðatrygginga hafa eðlilega vakið
mikla reiði í þjóðfélaginu enda hafa
fullnægjandi rök íyrir þeim ekki ver-
ið borin fram. Víkverji skilur reynd-
ar ekki þennan nýja veruleika inter-
nets og frjálsra viðskipta en hann
hefði haldið að menn gætu einfald-
lega leitað til erlendra fyrirtækja í
þessu skyni. Hafa fulltníar alþjóð-
legra tryggingafélaga, FÍB og Neyt-
endasamtökin kannað þá möguleika
sem gefast erlendis á heildartrygg-
ingum? Sú spurning vaknar hvort
erlend tryggingafélög séu ekki tilbú-
in til að bjóða lægri iðgjöld bifreiða-
trygginga taki menn upp heildarvið-
skipti við þau. Víkverja sýnist að
minnsta kosti ljóst að ástæðulaust sé
með öllu fyrir almenning í þessu
landi að sýna íslenskum tryggingafé-
lögum hollustu.